ketoasidoz gibi çeflitli endokrin sorunlar YBÜ'nde te-
davi gerektirebilir. Bu sorunlar genellikle daha önce-
den bir endokrin fonksiyon bozuklu¤u tan>s> olan has-
talarda görülebildi¤i gibi, nadiren tan> almam>fl hasta-
larda ilk belirti olarak gözlenebilir. E¤er bu endokrin
sorunlar tespit edilemezse, endokrin yerine koyma te-
davisi gibi spesifik tedaviler gecikebilir ve önemli
komplikasyonlar veya ölüm meydana gelebilir.
(örne¤in, miksödem komas>) ve akut ve kronik adrenal
yetmezlik tart>fl>lacakt>r. Diabetik ketoasidoz ve di-
abetin di¤er a¤>r tablolar> Bölüm-26'da ele al>nacak-
t>r. Bu bölümde ayr>ca a¤>r tiroid d>fl> hastal>klardaki
tiroid fonksiyonunun (ötiroid hasta sendromu-"sick
euthyroid syndrome") de¤erlendirilmesi sorununu da
tart>flaca¤>z.
li hastada vücudun kompanse edici mekanizmalar>n>n
yetersiz hale gelmesi sonucu ortaya ç>kar. Klinik ola-
rak, tiroid f>rt>nas> "hipertiroidi bulgular>n>n yaflam>
tehdit edici boyutta art>fl>" olarak tan>mlanabilir. Ti-
roid f>rt>nas>n>n kesin tan> koydurucu laboratuvar gös-
tergesi yoktur. Bununla birlikte, yüksek ölüm h>z> ol-
mas> sebebiyle tan>da uyan>k olunmal>, derhal ve agre-
sif bir flekilde tedavi edilmelidir. Bu, tiroid f>rt>nas>-
n>n özelliklerinin di¤er yo¤un bak>m hastalar>nda s>k
görülen bulgular olmas> sebebiyle özellikle do¤rudur.
Baz> çal>flmalar tiroid f>rt>nas> s>kl>¤>n> hipertiroidi
nedeniyle hastaneye baflvuran hastalarda %2-8 olarak
bildirmektedir. Ancak son zamanlarda bir büyük e¤i-
tim hastanesinde yap>lan bir araflt>rmada 14 y>ll>k bir
periyotta a¤>r komplike tirotoksikozun çok nadir bir
sendrom oldu¤u ve hastaneye yap>lan tüm baflvurula-
r>n ancak %0,01'ini oluflturdu¤u görülmüfltür. Tiroid
f>rt>nas> kad>nlarda, tiroid hastal>klar>n>n kad>nlarda
daha s>k görülmesinin olas> bir yans>mas> olarak 9-10
kat daha s>k görülür. Yafl veya >rkla iliflkili s>kl>k fark-
l>l>¤> bildirilmemifltir. Tiroid f>rt>nas> görülmesiyle
t>bbi hizmeti daha az alabilen toplumlar aras>nda ilifl-
ki oldu¤u iddia edilmektedir. Bir çal>flmada komplike
tirotoksikoz tan>s>yla baflvuran hastalar>n komplike ol-
mayan tirotoksik kontrollere göre sa¤l>k sigortas> bu-
lunmayan, daha fakir, evli olmayan ve Afrikan- Ame-
rikan popülasyondan oldu¤u görülmüfltür. Bunun bir
aç>klamas> da antitiroid ilaçlarla kronik hipertiroidi-
nin tedavisinin çok etkili olmas> ve dekompansasyon-
dan korumas>, ancak daha fakir popülasyonun yeterli
tedaviyi alma flans>n>n daha az olmas>d>r.
¤ildir. Tiroid bezinin afl>r> aktivitesinin göstergeleri
(total, serbest tiroksin ve tri-iodotironin düzeyleri) al>-
fl>lm>fl hipertiroidili olgulardan anlaml> olarak yüksek
de¤ildir.
tü kontrollü hipertiroidi
Vücudun termoregülatuvar mekanizmalar>-
n>n hasar görüp hiperpreksinin (afl>r> atefl yük-
sekli¤i) ortaya ç>k>fl>
Bilinç durumunda de¤iflme
Tiroid cerrahisi, infeksiyon, travma, akut kar>n
problemleri veya anestezi gibi haz>rlay>c> has-
tal>klar veya olaylar
A¤>r hipertiroidinin belirti ve bulgular>
genellikle dikkat çekici zay>flama
Hastalarda Endokrin
Sorunlar*
Mac, MD, bu bölümün ikinci bask>s>ndaki yazarlar>d>r.