background image
97
A/IR HASTALIKTA ANESTEZF
Ço¤u yo¤un bak>m hastas> yo¤un bak>m ünitesine ka-
bul edilmeden önce veya sonra cerrahiye gider ve
anestezi al>r. Bu hastalar>n perioperatif bak>m> için
anestezinin fizyolojik etkisinin anlafl>lmas> gerekmek-
tedir.
Anestezik ilaçlar primer etkilerini merkezi sinir
sistemini etkileyerek gösterirler. Ayr>ca tüm vücutta
çeflitli fizyolojik etkilere yol açarlar. Yo¤un bak>m has-
talar>n>n fizyolojik rezervi daha önceden var olan veya
efllik eden patofizyolojik bozuklu¤a ba¤l> k>s>tl>d>r.
Bu gibi bireyler fizyolojik kar>fl>kl>klara normal olan-
lardan daha yatk>nd>r ve iyileflme sürecinde meydana
gelen komplikasyonlara daha e¤ilimlidir.
Anestezinin etkisinden kurtulma dikkatli bir göz-
lem ve uzman düzeyinde de¤erlendirmeyi gerektirir.
Bu evrede hastalar labil ve savunmas>z oldu¤u için,
anestezi sonras> bak>m ünitesi (ASBÜ)'nde kalabilir-
ler. ASBÜ'nin fonksiyonlar>; yaflamsal fonksiyonlar>n
yak>n monitörizasyonunu sa¤lamak, anestezi ve cerra-
hiye ba¤l> problemleri erken tesbit etmektir. Ayn>
fonksiyonlar YBÜ'nde de geçerlidir.
Anestezi ve Hava Yolu
Yumuflak Doku Obstrüksiyonu
Rezidüel anestezi ve kas gevfleticilerin etkisi alt>nda,
havayolu obstrüksiyonu erken postanestezi sürecinde
yayg>n ve potansiyel olarak tehlikeli bir komplikas-
yondur. Nöromüsküler fonksiyonlar>n iyileflmesi tam
olmad>¤>nda laringofaringeal yap>lar ve dil taraf>ndan
obstrüksiyon meydana gelebilir. Bu durum normal
kan gaz> ölçümü olsun veya olmas>n fizik bulgu ve
semptomlarla tesbit edilebilir. Bu durumda bafl>n hi-
perekstansiyonu, çene kald>rma- çene itme thrust ma-
nevralar>, orofaringeal veya nazofaringeal havayolu
yerlefltirilmesi veya pozitif bas>nçl> ventilasyon al>na-
bilecek önlemler aras>ndad>r.
Laringospazm
Hasta anesteziden kurtuldu¤unda, ses telleri hassast>r
ve larinkste kan ve salg> birikmiflse spazma meyillidir.
Bu durum düzeltilmezse hipoksi, hiperkapni ve solu-
num arresti ile sonuçlanabilir. Salg>lar>n aspire edil-
mesi ço¤u vakada problemi çözer. Spazm kal>c> ise,
maske ile pozitif bas>nçl> ventilasyon ve/veya düflük
doz (10-20 mg) süksinilkolin gerekebilir. Endotrakeal
entübasyona nadiren ihtiyaç duyulabilir.
Laringoödem
Anestezi sonras> ekstübasyonu takiben laringeal yap>-
larda ödem meydana gelebilir. Bu durum genellikle
büyük çapl> tüp kullan>m> veya travmatik entübasyo-
na, s>v> yüklenmesine veya allerjik reaksiyona ba¤l>d>r.
Kad>nlarda, preeklampsiye ba¤l> oluflabilir. Yüksek
buhar ve nebulize rasemik epinefrine iyi cevap verir.
Kortikosteroidler yararl> olabilir.
Aspirasyon
Kas gevfletici ilaçlarla anestezi sonras> laringeal fonksi-
yonlar tam iyileflmeyebilir. Uzam>fl entübasyon bu du-
rumu artt>rabilir. Larinksin yetersiz kalmas> ile, regür-
jitasyon ve kusmay> takiben aspirasyon meydana gele-
bilir.
Anestezinin Kardiyovasküler
Etkileri
Anestezi çeflitli mekanizmalar ile kardiyovasküler sis-
temin homeostatik kontrolünü bozabilir.
A. Kan Bas>nc> Cevab>--
S>kça kullan>lan tüm inha-
lasyon anestezikleri (halotan, enfluran, izofluran, desf-
luran ve sevofluran) ortalama arteriyel kan bas>nc>nda
doza ba¤>ml> düflüfle neden olurlar. Halotan ile kan ba-
s>nc>ndaki düflüfl miyokardiyal depresyona ba¤l> kalp
debisindeki azalma sonucu oluflur.
Yo¤un Bak>m Anestezi ve
Analjezisi
5
Tai-Shion Lee, MD
Biing-Jaw Chen, MD
Çeviri: Dr. Ramazan Coflkun
Dr. Fatih Tanr>verdi