background image
Periferik vasküler hastal>¤> bulunan hastalar>n yo¤un
bak>m> önemli bir tan> yetene¤i ve klinik zeka gerek-
tirir. Efllik eden t>bbi tablolar (diabet,böbrek yetmez-
li¤i,korner arter hastal>¤> ve di¤erleri) preoperatif op-
timizasyon ve postoperatif takip için bir yo¤un bak>m
ünitesine yat>fl> gerektirir. Akut arteryel oklüzyon,pul-
moner emboli ver endovasküler müdahaleler sonucu
psödoanevrizma formasyonu di¤er rutin t>bbi ve cerra-
hi tedavi gören hastalar aras>nda s>k olarak görülen
vasküler komplikasyonlard>r. Kitab>n bu bölümünde
kritik hastal>¤> bulunan kiflilerde akut vasküler acille-
ri ve hem elektif hem acil vasküler cerrahi prosedürle-
ri takiben ortaya ç>kan komplikasyonlar>n tedavisi tar-
t>fl>lacakt>r.
YO/UN BAKIM ÜNVASKÜLER AC
Akut Arteriyal Yetmezlik
Genel Bilgiler
Akut extremite iskemisinin tedavisi günümüzün yo-
¤üun bak>m uzmanlar> için bir sorun olmaya devam
etmektedir. Hastalar genellikle belirgin olmayan bir
semptomoloji ile beraber genel durumlar> oldukça bo-
zulmufl halde gelirler ve birçok efllik eden t>bbi hasta-
l>klar> bulunabilir. Son y>llarda tedavi seçeneklerinin
geliflmesine ra¤men sonuçlar hala iyi de¤ildir. Rapor
edilmifl 35 serinin ele al>nd>¤> bir incelemede mortali-
te h>z> %26 ve amputasyon h>z> %37 olarak bildiri-
mifltir.
Önceden normal olan bir extremiteye kan ak>m>-
n>n azalmas> uzak bir kaynaktan embolizasyon sonucu
veya düflük ak>m sonucu oluflabilir. Genel populasyon-
da tromboz embolik okluzyondan daha s>k ortaya ç>k>-
yor olsada aterosklerotik bir trombozisin tam okluz-
yon oluflturacak flekilde ilerlemesi di¤er nedenlerle
baflvurmufl kritik hastalarda akut arteryel yetmezli¤in
nadir bir nedenidir. Etkilenen artere ve kollateral do-
lafl>m>n yeterlili¤ine ba¤l> olarak klinik bulgular ses-
sizden belirgin extremite tehditine kadar uzanan bir
spektrumda olabilir.
Embolinin en s>k kayna¤> altta yatan faktörlerin
önüne geçen aterosklerotik hastal>¤>n bulundu¤u
kalptir. Di¤er kaynaklar aortik ve periferik anevrizma-
lar,ülsere plaktan kalkan aterosklerotik debris ve daha
nadiren kardiak anomaliden paradoksik emboli,arterit
ve vaskuler travmad>r. Postoperatif dönemde s>kl>kla
görülen atriyal fibrilasyon periferik embolilerin 2/3-
3/4'ünden sorumludur.
Yo¤un bak>m ünitesinde akut arteryel yetmezlik
en s>k uzak bir yerden kaynaklanan p>ht>n>n emboli-
zasyonu ile oluflan intrensek obstruksyonun sonucu
oluflur. Aterosklerotik kardiak vaskuler hastal>k tüm
arteryel embolilerin %60-70'inde bulunur. Ço¤ulu¤u
atriyal fibrilasyonu ve sol atriyal apendajda staz> bulu-
nan hastalarda ortaya ç>kar. Yeni myokardiyal infark-
tus geçirmifl hastalarda genellikle kardiyak apex veya
sol ventrikül trabekülasyonlar>nda mural trombüs ge-
liflebilir. Miyokardiyal infarktüs zaman> ile embolizas-
Alt> P: Pain (a¤r>), Paralysis (paralizi), Paraest-
hesia (parestezi), Pallor (solukluk), Pulseless-
nes (nab>zs>zl>k) ve Poikilohermia (renk de¤i-
flikli¤i).
Paraliziyi takiben hafif dokunma ve pozisyon
duyular>n>n kayb>.
Önceden palpabl olan distal nab>zlar>n ve ya-
vafl kapiller dolumun yoklu¤u.
Ciltte beneklenme ile beraber so¤uk extremi-
te (s>kl>kla belirgin bir demarkasyon hatt> efl-
lik eder)
Superfisyal venöz sistemin kollaps> ve uzam>fl
iskemide venöz tromboz ve rijit muskuler
kompartman geliflimi.
TANI ESASLARI
632
Vasküler Hastal>klar Ve
Acillerinin Yo¤un Bak>m>
29
James T. Lee, MD
Frederic S. Bongard, MD
Çeviri: Dr. Hakan Ceyran