d>r>ld>¤> 37 ile 42. haftalar aras>ndaki süre ile birlikte,
son adetin bafllang>c>ndan itibaren 40 haftad>r. Nor-
mal gebelik boyunca, annenin bazal fizyolojisi pek çok
yönden de¤iflikli¤e u¤rar. Bunlar>n baz>lar> ciddi has-
tal>klara karfl> koruyucu olarak meydana gelen de¤iflik-
likler olabilir, ancak di¤erleri yo¤un bak>m gerektiren
hasar ve problemlere zemin haz>rlayabilmektedir.
lar>nda de¤iflikliklere sebep olur.
fesi içinde kalbin normale göre daha yatay bir pozisyon
almas>na sebep olur ve bu durum kalp apeksinin d>fla
do¤ru yer de¤ifltirmesi, gö¤üs filminde kalp gölgesi-
nin büyümesi ve elektriki eksende de¤iflikliklerin
oluflmas> ile sonuçlan>r. Kalp gebelikte boyut olarak
artar, ancak bu yaln>zca %12 kadard>r. Kalbin dakika
hacmindeki art>fl, ço¤unlu¤u ilk trimesterde olmakla
birlikte, %30-50 oran>ndad>r. At>m hacmi ve kalp h>-
z> da artar. Kalp h>z>nda yaklafl>k %17'lik bir art>fl olur
ve bu art>fl en üst seviyeye üçüncü trimester ortalar>n-
da (32. haftada) ulafl>r. At>m hacmi gebeli¤in ortas>n-
da %32 artarak en yüksek seviyesine ulafl>r. Yirminci
gebelik haftas>ndan sonra, gebe s>rt üstü yatt>¤>nda,
sol yan pozisyondaki yat>fl>na göre kardiak dakika hac-
minde belirgin bir azalma (%25-30) olabilir. Bu du-
rum gebe uterusun inferior vena kavaya bas>s> ile aza-
lan venöz dönüfl sonucunda ortaya ç>kmaktad>r. Kardi-
ak dakika hacminin da¤>l>m> da de¤iflir. Termde, kar-
diak dakika hacminin %17'si uterus ve içindekilere
yönlenir, ek olarak %2'lik bir k>s>m memelere gider.
Cilt ve böbrekler de gebelik harici döneme göre daha
fazla pay al>r. Beyin ve karaci¤ere olan kan ak>m> arta-
bilir.
kanlanmas>nda de¤ifliklik olmaz.
kan bas>nc> terme kadar kademeli olarak artar, ancak
gebelik haricindeki normal seviyelerin üzerine ç>kmaz.
Normal gebe kad>nlardaki hemodinamik çal>flmalar
hem sistemik hem de pulmoner damar direncinde be-
lirgin bir düflüfl oldu¤unu göstermektedir. Ortalama
arteryal bas>nç, pulmoner kapiller "kama" bas>nc>, san-
tral venöz bas>nç ve sol ventrikül at>m ifli indeksleri de-
¤iflmemektedir. Kolloid osmotik bas>nç düfler.
mi, uygun bir analjezi uygulanmayan hastalarda yak-
lafl>k %40 oran>nda artabilir ki uygun analjezinin sa¤-
lanabildi¤i flartlarda dahi daha düflük art>fllar görül-
mektedir. Kardiak dakika hacmi, do¤umun farkl> ev-
relerinde ilerleyici bir art>fl gösterir ve uterusun her
kas>lmas>nda yaklafl>k olarak 300-500 ml kan>n ute-
rustan geriye do¤ru anne dolafl>m>na verilmesi ile orta-
lama %15'lik ek bir art>fl meydana gelir. Fetusun do-
¤umu, uterusta depolanan kan>n ototransfüzyonuna
ba¤l> olarak kardiak dakika volümünde %59 art>fla yol
açar. Bu art>fl do¤um s>ras>ndaki kan kayb> ile önlene-
bilir. Klinik olarak belirgin mitral darl>¤> olan hasta-
larda, do¤um pulmoner kapiller "kama" bas>nc>nda 16
mm Hg'ya kadar ç>kan art>fllara neden olabilir.
ki efl zamanl> art>fl ile birlikte 68 dereceden 103 dere-
ceye kadar ç>kar. Diyafram seviyesi termde istirahat
halinde iken, gebelik harici dönemden 4 cm daha yük-
sektir. Pek çok yazar bu yükselmenin büyüyen uteru-
sun oluflturdu¤u bas>nç nedeniyle meydana geldi¤ini
belirtir. Buna ra¤men, diyafram>n hareketi s>ras>nda
katetdi¤i mesafenin gebe olmayanlardan 1-2 cm daha
fazla olmas>, bu yükselmede uterin bas>nc>n tek faktör
olmad>¤>n> göstermektedir.
volüm ise yaklafl>k %20 azal>r. Bu de¤ifliklikler, ekspi-
Konular>