F
ronkül, k>l folikülü etraf>nda görülen derin inflamatuar nodüldür. Fronküller k>l folikünün sür-
tünmesi, terlemesi ve t>kanmas>ndan dolay> bu foliküllerin etraf>nda meydana gelir. Bu flekildeki
fronküller sa¤l>kl> bireylerde de geliflebilir. Ancak obesite, diabetes mellitus, immünyetmezlikler,
nötrofil fonksiyon bozukluklar>, glukokortikosteroid tedavisi gibi faktörler fronküller için predispo-
zan faktörlerdir ve tekrarlamas>na neden olabilirler.
Gergin bir nodül olarak bafllayan fronkül sonunda fluktuasyon veren bir püstüle dönüflür. Lez-
yon ya drene olur ya da püy ve nekrotik dokunun boflalmas>yla sonuçlanan bir rüptür görülür. Dre-
naj veya rüptür, a¤r> ve onun efllik etti¤i gerginli¤i azalt>r.
Pek çok mikroorganizma deri infeksiyonuna neden olmas>na ra¤men Staphylococcus aureus
flimdiye kadar bu lezyonlara neden olan en olas> etyolojik ajand>r. Daha çok yüzeyel deri infeksiyo-
nu etkeni olan folikülit fronkül olumuna yol açabilir. Folikülit Pseudomonas aeruginosa, di¤er gram
negatif çomaklar, dermatofitler ve viruslar taraf>ndan oluflturulabilir. Tablo 56-1'de folikülite neden
olan mikroorganizmalar s>ralanm>flt>r.
Fronkül deri infeksiyonunun derinde seyretmesinden dolay> yayg>n sellülit ve bakteriyemi ile
sonuçlanabilir. Yüzde görüldü¤ü zaman kavernöz sinüse dökülen venlerin infeksiyonu, yaflam> teh-
dit eden santral sinir sistemi infeksiyonunun ortaya ç>kmas>na neden olabilir.
Rekürren fronkül uzun y>llar görülebilir ve bu yüzden dikkatli bir de¤erlendirmeye ve tedaviye
ihtiyaç vard>r. Öykü, rekürrensin olas> nedeninin de¤erlendirilmesinde önemlidir. Rekürrense yol
açan nedenler:
1.
Kimyasallar veya petrol ürünlerine endüstriyel maruziyet
2.
Yetersiz hijyen
3.
K>llar>n iç tarafa do¤ru büyümesi
4.
Afl>r> terleme
5.
S>k> kemer ve elbise
6.
Çocuklarda yada ailelerde piyojenik infeksiyonlar
7.
Temas gerektiren sporlar
8.
S. aureus burun tafl>y>c>l>¤>
9.
Nötrofil fonksiyonlar>nda bozukluk
10. 11. Glukokortikosteroidlerle yada sitotoksik ajanlarla tedavi
Hiperimmünglobulin E sendromu, IgE'nin yüksek titreleriyle birlikte ekzama ve fronkül içeren
kronik stafilokokal infeksiyon varl>¤> olan primer bir immünyetmezliktir. Nötrofil kemotaksisinde
bozukluk ile lenfosit proliferasyonundaki bozukluk birliktedir. IgG alt s>n>flar>ndaki yetmezlikler de
fronkülün ortaya ç>kmas>n> kolaylaflt>r>r.
REKÜRREN FRONKÜL TEDAV
Önemli bir önlem derideki stafilokak kolonizasyonun say>s>n> azaltmakt>r. Su ve sabunla ya da %4'lük
klorhekzidin solusyonuyla s>kça y>kamay> içeren iyi deri bak>m> önerilir. Deodorant, parfüm veya ko-
lonya gibi güçlü irritanlardan kaç>n>lmal>d>r. Çarflaf ve havlular deriye yerleflebilen stafilokoklar için
bar>nak olabilir. Bu eflyalar>n yay>l>m ve rekürrensi önlemek için günlük y>kanmas> gerekebilir.
333
56
REKÜRREN FRONKÜL
Çeviri: Dr. Nurettin Erben