background image
törü oluflturmaktad>r. Özellikle hastalardan birinin bakteriürik olmas> durumunda, sa¤l>k persone-
linin elleri arac>l>¤>yla drenaj çantalar> arac>l>¤>yla transfer edilmektedir.
PATOGENEZ
Organizmler üriner sisteme üç yoldan girerler: 1) kateter boyunca üretra arac>l>¤>yla mesaneye, 2)
Kateter etraf>nda üretral meatus, 3)Kateter ve toplay>c> sistem bütünlü¤ü bozuldu¤unda drenaj çan-
tas>ndan intraluminal yolla. Çal>flmalarda bakteriürinin patogenezinde meatal yolun önemi anlafl>l-
m>flt>r. Kateterize hastalar>n %70'inde izole edilen bakteri, bakteriüri öncesinde üretral meadan izo-
le edilen bakteriyle ayn> bulunmufltur. Kateter iliflkili bakteriürinin patogenezinde üretral ve fekal
kolonizasyonun önemini gösteren bir baflka çal>flmada, bakteriüri görülen kad>nlar>n %67'sinde, er-
keklerin %29'unda önceden üretral kolonizasyon gösterilmifltir. Kad>nlar>n %78'inde erkeklerin
%29'unda rektal kolonizasyon tan>mlanm>flt>r. Kateterize kad>nlarda, bakteriüri ataklar>n>n ço¤u pe-
riüretral yolla olmufl, ve kaynak ço¤unlukla rektal flora olarak görülmüfltür. Tersine erkek hastalar-
da, infeksiyonlar intraluminal yolla geliflmifl, kaynak ise genellikle çapraz infeksiyon olarak tan>m-
lanm>flt>r. Bu çal>flmalar erkek ve kad>n hastalarda farkl> önlem stratejileri gerekti¤ini göstermekte-
dir.
ETYOLOJ<
Nozokomiyal bakteriürilerde Escherichia coli en s>k rastlan>lan etkendir. Yaklafl>k 1/3'ünde etken-
dir. Di¤er s>k rastlan>lan etkenler Proteus spp. (%15), Klebsiella spp. (%10), Pseudomonas spp.
(%10), Enterobacter spp. (%5), enterokok (%10-15) ve Candidalard>r (%5). Di¤er organizmler, örn.
Serratia ve Providencia kalan %7-12 aras>nda yer almaktad>r. Nozokomiyal bakteriüri etkenleri an-
timikrobiyallere toplum kökenli bakteriüri etkenlerinden daha dirençlidir. Gram negatif basillerin
ço¤u için hastan>n kendi gastrointestinal floras> kaynakt>r.
Kontamine rektal termometreler, sistoskoplar, irigasyon solüsyonlar> ve dezenfektanlarla iliflki-
li nozokomiyal üriner sistem infeksiyon salg>nlar> görülebilir. Hastalarla temas sonras> ellerini y>ka-
mayan hastane personeli gram negatif basilleri drenaj çantalar> aras>nda transfer edebilir.
TANI
Kateterize hastalarda nozokomiyal üriner sistem infeksiyonlar>n>n tan>s>nda idrar kültüründe belir-
gin bakteriürinin gösterilmesi esast>r. Maki ve ark.n>n çal>flmas>nda tan> için mililitrede >10
5
mikro-
organizma olmas>n>n esas oldu¤u gösterilmifltir. Düflük düzeyde bakteriüri veya candida genellikle
3 gün içinde 10
5
koloni/ml üzerine ç>kmaktad>r. Gram negatif basil infeksiyonlar>nda genellikle pi-
yüri oluflmakta, daha az olarak da gram pozitif kok ve maya infeksiyonlar>nda görülebilmektedir.
Atefl ve piyürinin olmas> üriner infeksiyon bulgular> aras>ndad>r. Santrifüj edilmemifl idrarda immer-
siyon ile her alanda bir yada daha fazla bakteri olmas> etkenin tan>mlanmas> ve uygun ampirik an-
timikrobiyal tedavinin bafllanmas> aç>s>ndan yararl>d>r. Uzun süreli kateteri olan hastalar>n yaklafl>k
%75'inde polimikrobiyal bakteriüri meydana gelir. Bunlarda iki yada daha fazla bakteri etkendir.
Bakteriürik dönemlerin süresi etkene göre farkl>l>k gösterir. Koagülaz negatif stafilokoklar gibi gram
negatif organizmlerde yaklafl>k 1 hafta sürerken, Providencia stuartii için 10 hafta ve üzerinde ola-
Bölüm 58: Üriner-Katater
345