Bölüm 60: <¤ne Batmas> Yaralanmas> Olan Sa¤l>k Çal>flanlar>n>n Tedavisi
rak, i¤nelerin test edilmesi önerilmemektedir. HIV pozitif hastalarda ek olarak kay>tlardan CD4 sa-
y>s>, viral yük ve viral direnç sonuçlar>n>n ç>kar>lmas> ayr>ca önemlidir.
HBV MARUZ
2001 y>l>nda, Hastal>k Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) HBV, HCV ve HIV hastal>¤>na karfl>
temas sonras> profilaksi (TSP) ve tedavi k>lavuzlar>n> güncelledi.
<¤ne yaralanmalar> ve di¤er kan temaslar> sa¤l>k çal>flanlar> için HBV infeksiyonu riski olufltur-
maktad>r. <¤ne yaralanmalar> HBV infeksiyonun bulaflmas>nda en etkin yoldur. edilen kan>n miktar> ve kayna¤>n hepatitis B e antijeni (HBeAg) durumu ile yak>n iliflkilidir. HBV
kontamine ve ayn> zamanda HBeAg pozitif kan ile temas etmifl sa¤l>k çal>flanlar>nda yap>lan çal>flma-
larda hepatit geliflme riski %22-31 olarak bulunmufltur. Kayna¤>n HBeAg'i negatif ise bulaflma riski
daha düflük olup %1-6 aras>ndad>r.
Sa¤l>k personelinde hepatit B'nin önlenmesinde odak noktas> hepatit B afl>lamas>d>r. <¤ne yaralanma-
s> riski bulunan tüm çal>flanlar>n önceden hepatit B afl>s> yap>lm>fl olmal>d>r. Afl> yüksek düzeyde etkili ve
güvenlidir. CDC afl> ile Guillain-Barre sendromu, multipl skleroz veya di¤er otoimmün hastal>klar aras>n-
da iliflki saptamam>flt>r. Deltoid kas içine intramüsküler olarak yap>lan 3 dozluk bir afl> serisidir.
serisine yan>t vermeyenlere ikinci bir seri yap>lmal>d>r, bu %30-50 yan>t flans> sa¤lanmaktad>r.
Bir i¤ne yaralanmas> gerçekleflti¤inde, yaralanan kiflinin afl>lanma durumu ve afl>ya yan>t> de¤er-
lendirilmelidir. Profilaksi önerileri yaralanan kiflinin afl> durumu ve kayna¤>n HBeAg durumuna göre
yap>lm>flt>r. Tablo 60-1'de öneriler özetlenmifltir.
E¤er bir sa¤l>k çal>flan> HBsAg pozitif bir kayna¤>n i¤nesi ile yaralanm>flsa ve bu çal>flana daha ön-
ce hepatit B afl> serisi uygulanmam>fl ise bu kifliye hepatit B afl> serisi ve bir doz hepatit B immün glo-
bulini (HBIG) birlikte uygulanmal>d>r. E¤er sa¤l>k çal>flan> afl>ya yan>ts>z ise yine ayn> yaklafl>m uygu-
lanmal>d>r. Çal>flan iki seri afl>ya yan>ts>z ise iki doz HBIG önerilmektedir. Sa¤l>k çal>flan>n>n önceden
yap>lan afl>ya yan>t> gösterilmifl ise i¤ne yaralanmas> için profilaksiye gerek yoktur. E¤er kaynak
HBsAg negatif ise bu durumda da profilaksiye gerek yoktur. Kayna¤>n HBsAg durumu bilinmiyorsa
karar kayna¤>n riskine göre verilir; risk yüksek ise HBsAg pozitif kaynaktan yaralanmadaki öneriler
yan> flekilde uygulanmal>d>r.
HIV MARUZ
HIV pozitif bir kayna¤a ba¤l> i¤ne yaralanmas>n>n temas sonras> proflaksisi daha fazla antiretoviral ila-
c>n kullan>ma girmifl olmas> ve artan bir sorun haline gelen viral direnç nedeniyle daha karmafl>k hale
gelmifltir. Tablo 60-2'de HIV pozitif kayna¤a ba¤l> i¤ne yaralanmas>ndaki tedavi önerileri özetlenmifltir.
d>r:
1.
Maruziyetin a¤>rl>¤> CDC taraf>ndan az a¤>r veya çok a¤>r fleklinde yap>lm>flt>r. Az a¤>r basit i¤-
ne ve yüzeyel yaralanmay> tan>mlamaktad>r. Çok a¤>r ise genifl lümenli bir i¤ne ile yaralanma,
derin batma, araç üzerinde görünür kan olmas> veya i¤nenin bir hastan>n arter ya da veninde
kullan>lm>fl olmas>n> tan>mlamaktad>r.
2.
Kayna¤>n HIV pozitif s>n>flamas>. Grup 1, asemptomatik veya düflük viral yüklü bir hastay> ta-
n>mlamaktad>r. Grup 2, AIDS veya semptomatik hastal>¤>, serkonversiyonu olan veya viral yü-
kü yüksek hastay> tarif etmektedir.
HIV maruziyetinin tipi saatler içinde de¤erlendirilmelidir. Kaynak kifli seronegatif ise baflka iflle-
me gerek yoktur. Antiretroviral tedavi bafllanacaksa mümkün olan en k>sa süre içinde bafllanmal>d>r.
Temaslar>n ço¤u iki nükleozid analo¤undan oluflan ikili ilaç rejimi gerektirir. Zidovudin ve di-
danozin, lamivudin ve stavudin veya stavudin ve didanozin kullan>labilen kombinasyonlard>r. Üç
357