olmas>), bulunan parazitin tipi ve dönemi ile ilgili fikir verebilir. Genel olarak trofozoitler sulu d>flk>-
da görülürken, yumuflak k>vaml> d>flk>da hem trofozoitler hem de kistler bulunabilir. Koksidiya ookist-
leri, mikrosporidya kistleri ve helmint yumurtalar> her tip örnekte bulunabilir. Sestodlar>n olgun prog-
lottidleri bazen d>flk>n>n üstünde veya alt>nda, kab>n dibinde görülebilir. Eriflkin k>l kurdu ve Ascaris
bazen d>flk>n>n yüzeyinde bulunabilir. Ço¤u barsak parazitinin tan>s> için mikroskobik inceleme halen
alt>n standartt>r. Ancak kesin tan>mlama yap>lam>yorsa, d>flk> örne¤i PZR gibi moleküler yöntemler ile
incelenebilir. PZR ürünleri, restriksiyon enzimleri ile kesilerek RFLP yöntemi uygulanabilir veya daha
ileri tan>mlama için DNA dizi analizi yap>labilir. Afla¤>daki bölümde >l>man iklimlerde d>flk>da s>k rast-
lanan parazitlerin tan>mlanmas>nda kullan>lan baz> klasik yöntemler gözden geçirilecektir.
reklidir. Endoskopi arac>l>¤>yla barsak ülserlerinin taban>ndan al>nan örneklerde parazitin görülme
olas>l>¤> yüksektir. Paraamino salisilik asit ile boyanm>fl biyopsi materyalinde trofozoitler görülebi-
lir. Boyas>z preparatlarda amipler do¤rusal hareketleri ile ay>rt edilebilir. Trikrom boyas> ve demir
hematoksilen gibi boyama yöntemleri E.histolytica'n>n çekirdek morfolojisi ve eritrositleri fagosite
etme özelliklerinin tan>mlanmas> amac>yla kullan>l>r. Kistlerin saptanmas>nda yo¤unlaflt>rma yön-
temleri do¤rudan d>flk> inceleme yöntemlerine göre daha etkindir. Günümüzde barsak amebiyaz>n>n
saptanmas> için gelifltirilmifl ticari enzim immunoassay (EIA) kitleri bulunmaktad>r (örne¤in Enta-
moeba CELISA, Cellabs, Brookvale, NSW, Avustralya; ProSpecT, Remel, Lenexa, Kan, ABD) Bu test-
lerin bir k>sm>nda, E.histolytica'n>n galaktoz ile inhibe olan aderans proteinini saptayan monoklonal
antikorlar kullan>lmaktad>r. E.histolytica ve E.dispar'> birarada saptayan birçok EIA kiti (örne¤in,
E.histolytica II, Techlab, Blacksburg, Va. USA )de mevcuttur. Bu testlerin tek dezavantaj> testin uy-
gulanabilmesi için taze ve kurumam>fl d>flk> örne¤inin gerekli olmas>d>r.
%80'i saptanmaktad>r. Genel olarak kist yo¤unlaflt>rma teknikleri, parazit eldesini artt>r>r. Yak>n za-
manl> bir çal>flma, aspirasyon ile elde edilen duedonal s>v>n>n Giardia tan>s> aç>s>ndan d>flk> örnekle-
rine herhangi bir üstünlü¤ü olmad>¤>n> göstermifltir. Trofozoitler jejunum mukozas>ndan al>nan bi-
yopsi örneklerinde de gösterilebilir. Parazit yüzey antijenleri direkt floresan antikor (DFA), EIA ve
h>zl> testler gibi çeflitli immunodiyagnostik testlerle saptanabilir. Örne¤in DFA testleri (Merifluor,
Meridian Biosciences Inc., Cicinati, Ohio, ABD gibi) floresein izotiyosiyanat (FITC) ile iflaretli mo-
noklonal antikorlar arac>l>¤>yla Giardia kistleri ve Giardia yan> s>ra Cryptosporidium ookistlerinin sap-
tanmas>n> sa¤lamaktad>r. Bunlar yan> s>ra, taze veya buzdolab>nda ya da formalin, MIF, SAF gibi fik-
satiflerde saklanan d>flk> örneklerinde Giardia antijeni saptamaya yönelik ticari kitler de (örne¤in, PA-
RA-TECT'Giardia Antigen 96, Medical Chemical Corporation, Torrance, Calif., ABD) bulunmaktad>r.
rinin saptanmas>na yönelik DFA, EIA ve h>zl> ticari testler (örne¤in, CryptoCELISA, PARA-
TECT'Cryptosporidium 96) aside dirençli boyama yöntemine göre daha duyarl> yöntemler oldu¤un-
dan, bu yöntemlerin kullan>m> giderek artmaktad>r. Aside dirençli boyama ayr>ca d>flk>da Isospora
belli ve Cyclospora cayetensis saptanmas>nda da kullan>lmaktad>r. Microsporidia sporlar> trikrom bo-
yalar> (Weber Yeflil modifiye trikrom boyas>; Ryan Mavi modifiye trikrom boyas>) ile de görülebilir.