background image
E
¤er mümkünse, uygun immunizasyonu yapmak ve olas> ciddi reaksiyonlar>n> gözlemlemek için,
hastalar>n seyahatlerinden en az 6 hafta ile 2 ay öncesinde, seyahatleri hakk>nda bafllang>ç dan>flman-
l>¤> yap>lmal>d>r. Hastalar, yolculuk planlar>nda de¤iflikli¤e veya yolculuk öncesi gerekli ek görüfl-
meler yapmaya gereksinim duyabilirler. Örne¤in bu seyahat, özellikle geliflmekte olan ülkelere ise
ve özellikle ciddi immunsuprese olan hastalar olmak üzere HIV ile enfekte hastalar ise f>rsatç> pato-
jenlere önemli temas riskleri tafl>yabilir. Ayr>ca seyahat edenlere cinsel yolla bulaflan hastal>klar>n
önlenmesi ve seyahatleri s>ras>nda bir cinsel yolla bulaflan hastal>¤> edinebilece¤i ile ilgili bilgilendir-
meler yap>lmas> faydal> olabilir.
Yolculuk öncesi anamnez hastalar>n ziyaret etmeyi planlad>klar> yer, y>l>n mevsimi, gezi süresi
ile ilgili bilgileri içermelidir. n afl> durumu bir daha gözden geçirilmelidir. De-
¤erlendirilmesi gereken rutin afl>lar; pnomokok, k>zam>k, k>zam>kç>k, kabakulak, polio, tetanoz, va-
ricella ve influenza fleklinde olmal>d>r. Eriflkin afl>lama için öneriler tablo 64-1'de listelenmifl olup
ayr>ca CDC web sitesinde de bulunabilir.
Yolculuk öncesi ziyaretlerde, güvenli su tüketimi hakk>nda önemli olan noktalar belirtilmelidir.
Sadece kaynam>fl suyun, s>cak içeceklerin (kahve veya çay gibi), kutulanm>fl veya fliflelenmifl karbo-
natl> içeceklerin, bira ve flarab>n güvenli oldu¤u düflünülebilir. Yolcular aras>nda s>k yap>lan bir ha-
ta, içeceklerine buz eklemektir. Buz, güvenli olmayan bir sudan yap>lm>fl olabilir ve mümkün oldu-
¤unca kaç>n>lmal>d>r. Kaynamaya alternatif olarak iyot veya klor ile kimyasal dezenfeksiyon yap>la-
bilir.
Genellikle kabu¤u soyulabilen meyveler güvenlidir. Salata, piflmemifl sebze ve meyveler, pastö-
rize edilmemifl süt ve süt ürünleri, çi¤ et ve kabuklu deniz ürünleri flüpheli besinlerdir. Yolcular ye-
teri kadar piflmemifl etlerden salmonelloz, toksoplazmoz, triflinoz veya sistiserkoz; kontamine buz
küplerinden veya içme sular>ndan salmonelloz, fligelloz, leptospiroz, amibiyaz, giardiyaz, drakunku-
liyoz ve hepatit A; pastörize edilmemifl sütlerden, peynir ve dondurma gibi süt ürünlerinden brusel-
loz, salmonelloz, kamfilobakteriyoz veya tüberküloz; çi¤ ve tam piflmemifl bal>k ve kabuklu deniz
hayvanlar>ndan salmonelloz, hepatit A, bal>klarla bulaflan nematod infeksiyonu, Gnathostomiasis ya
da karaci¤er ve akci¤er trematod infeksiyonu aç>s>ndan risk alt>ndad>rlar.
Baz> bal>klar, etlerindeki toksinlerin varl>¤>ndan dolay> piflirilmifl olsa da güvenilirli¤i garanti
edilemez. Baz> bal>k türleri ve kabuklu deniz hayvanlar> piflirilmeye dayan>kl> zehirli biotoksinler
içerebilirler. Bal>ktaki en yayg>n görülen biotoksin tipi ciguatoksindir. Barracuda ve puffer bal>k ge-
nellikle toksiktir ve bunlardan kaç>n>lmal>d>r. Tropikal deniz kayalar> bal>¤>, k>rm>z> snapper, amber
jack ve levrek zaman zaman toksik olabilir.
Bu konudaki bilgi için lütfen 16. ve 23. konuya bak>n
64
391
SEYAHAT EDENLERDE
HASTALIKLARI PROFLAKS
Çeviri: Dr. Ayhan Akbulut