background image
Hematüri göreceli olarak yayg>n görülen bir anormal-
liktir. Okul ça¤> çocuklar>n>n yaklafl>k %0.25'nde de-
vaml> bir mikroskobik hematüri vard>r. Yetiflkinlerde
hematüri prevalans> yaflla birlikte artar ve kad>nlarda
daha fazlad>r. Hematürinin nedenleri ve dolay>s>yla ta-
n> çal>flmalar> yaflla de¤iflir. Glomerüler bozukluklar
pediatrik hematüri vakalar>n>n ço¤undan sorumludur.
40 yafl ve üzerindeki kiflilerde idrar yolu maligniteleri
hematürinin önemli bir nedenidir.
rak benign seyirlidir,büyük olas>l>kla altta yatan tan>-
d>r ve familyal hematürinin gerçek prevalans> düflün-
dü¤ümüzden de yüksektir. mu pediatrik nefroloji kliniklerine izole hematüri ile
baflvuran çocuklar>n önemli bir bölümünden sorumlu-
dur. olan ve ürolojik de¤erlendirme sonuçlar> negatif olan
hastalar>n %40-70'inin tan>s>d>r.
ALPORT SENDROMU
Genel Bilgiler
Alport sendromu tip IV kollajen mutasyonlar>n>n ne-
den oldu¤u ilerleyici bir nefropatidir. Bazal membran-
da bask>n olarak bulunan kollajendir. Bu mutasyonlar
sonucunda glomerüler, kohlea ve gözün bazal mem-
bran>nda yap>sal ve fonksiyonel ciddi defektler meyda-
na gelir.
Patogenez
Tip IV kollajen ailesi
1
(IV)-
6
(IV) aras>nda tan>mla-
nan 6 protein içerir.
COL4A1-COL4A6 aras>nda 6
farkl> gende kodlanm>flt>r. Bu genler 3 kromozom çif-
ti üzerinde:
COL4A1-COL4A2, kromozom 13;
COL4A3-COL4A4, kromozom 2; ve COL4A5-
COL4A6
, X kromozomu- organize olmufltur. Her bir
gen çifti içinde a 5'-5' fleklinde biçimlenmifl, uzunlu-
¤u de¤iflen düzenleyici etki alanlar>na ayr>lm>flt>r.
Tip IV kollajen
zincirleri süpermoleküler a¤
formundan ortaklafla trimerlere dönüflür. Üç trimer
memeli bazal memebran>nda tespit edilmifltir:
1
1
2
,
3
4
5
ve
5
5
6
1
1
2
trimeri glomerüler
mezanjiyum dahil tüm bazal membranlarda bulunur,
fakat matür GBM'>n küçük bir parças>d>r. GBM'da
kollajen türlerinden tip IV kollajen bask>nd>r. Korti
organ> bazal membran>nda ve oküler bazal membra-
n>nda
3
4
5
trimeri bulunur. Tip
3
4
5
trimeri
Bowman's kapsülünde (BC), distal tübüler bazal
membran>nda (dTBM) ve toplay>c> tübül bazal mem-
bran>nda (cTBM) bulunur.
5
5
6
trimeri BC, dTBM
ve cTBM'da sentezlenir fakat GBM'da yoktur.
5
5
6
trimeri ayr>ca epidermal bazal membranda (EBM)
yüksek oranda sentezlenir.
Alport sendromu
COL4A3, COL4A4 ve COL4A5
genlerinin mutasyonlar>ndan kaynaklan>r. Alport sen-
dromlu kiflilerin yaklafl>k %80'inde hastal>k X'e ba¤l>
geçer ve
COL4A5 mutasyonu görülür. Otozomal rese-
sif Alport sendromuna (ORAS) hem
COL4A3 hem de
COL4A4 allellerindeki mutasyonlar neden olur ve
hastal>kl> kiflilerin yaklafl>k %15'inden sorumludur.
Son olarak Alport sendromlu kiflilerin yaklafl>k %5'in-
de
COL4A3 veya COL4A4 allelinden birinin mutas-
yonu saptan>r. Heterozigot flekilde
COL4A3 veya
Mikroskobik hematüri
Tip IV kollajen
3
,
4
ve
5
zincirlerinin anormal
yap>m art>fl> veya COL4A3, COL4A4 veya
COL4A5 mutasyonlar> vard>r.
Glomerüler bazal membranda (GBM) karakteris-
tik olarak kal>nlaflma ve lamelizasyon vard>r.
Yüksek s>kl>kta sensorinöral iflitme kayb>.
Anterior lentikonus veya perimaküler retinal be-
neklenme.
TANI <Ç
422
Ailesel Hematüriler:
Alport Sendromu ve Bazal Membran Nefropati
47
Clifford E. Kashtan, MD
Çeviri: Dr. Özlem Tiryaki, Dr. Celalettin Usalan