background image
ze olup bu durum hiperdinamik dolafl>m fleklinde
isimlendirilir. Hiperdinamik bir dolafl>m geliflmesinin
nedeni sistemik arteriyel vazodilatasyondur. Bu özel-
likle bat>n bölgesinde (splanchnic alan) gerçekleflir.
Bunun da nedeni siroz sonucu portal ak>ma karfl> geli-
flen artm>fl direnç ve vazodilatör madde miktar>nda ar-
t>fl ya da endojen vazokonstriktörlere karfl> damar yata-
¤>n>n azalm>fl yan>t> gösterilmektedir. Klinikte bu du-
rum sistemik hipotansiyon, taflikardi, artm>fl nab>z ba-
s>nc> ve periferlerin s>cakl>¤> fleklinde kendini göste-
rir.Homeostatik yan>t renin-anjiotensin sistemi, sem-
patik sinir sistemi ve arginin vazopressin gibi vazo-
konstriktör sistemlerin aktivasyonudur. Bu sistemler
vazodilatörlerin etkilerine karfl>t etki gösterirlerken
bir yandan da direkt olarak böbrekten hemodinamik
stabilitenin sa¤lanmas> için sodyum ve su tutulumuna
neden olurlar. Siroz ilerledikçe sistemik arteriyel vazo-
dilatasyonun artmas>na ba¤l> sistemik hipotansiyon
artar, renal perfüzyon bas>nc> düfler. Sistemik vazo-
konstriktörlerinde artmas>yla total renal kan ak>m>
tedricen düfler. Endojen üretilen vazodilatörlerin mik-
tar> renal kan ak>m>ndaki bu azalmay> önlemeye yet-
mez ve böbrek yetmezli¤i geliflir (fiekil-10-1).
B. Mesangial Kontraksiyonun Rolü
Hepatorenal sendrom geliflen sirotik olgular>n hepsin-
de benzer flekilde renal kan ak>m>n>n azalm>fl oldu¤u
gösterilememifltir. Dolay>s>yla patogenezde baflka fak-
törler de rol oynamal>d>r. Azalm>fl renal kan ak>m> ya-
n>n da özellikle endothelin-1 ve lökotrienler gibi çeflit-
li vazokonstriktörler mesangial kontraksiyona neden
olur ve bu yolla glomerüler ultrafiltrasyon katsay>s> ve
GFR düflürülür.
C. Portal Hipertansiyonun Rolü
Portal hipertansiyon renal kan ak>m>nda azalma ile
birliktedir ve hepatorenal sendromun patogenezinde
rol oynayabilir. Portal hipertansiyon ile renal hemodi-
nami de¤iflikli¤i aras>ndaki iliflki de sempatik sinir sis-
teminin rolü olabilir.
D. Hepatik Disfonksiyonun Rolü
Sirozda renal vazodilatörlerin azalmas> sonucu geliflen
renal hipoperfüzyon karaci¤er disfonksiyonu ile iliflki-
li de olabilir. Bununla birlikte karaci¤er disfonksiyonu
ile renal vazodilatörlerdeki azalmay> iliflkilendiren me-
kanizma henüz aç>k de¤ildir. Nitrik oksit gibi renal
vazodilatörlerin sentezi ve sal>n>m>nda karaci¤er yet-
100
KISIM 2
AKUT BÖBREK YETMEZL
Tablo 10-1. Hepatorenal sendrom tan> kriterleri.
Asit birliktelikli siroz varl>¤>
Serum kreatinin de¤eri >1,5 mg/dL olmas>.
Diüreti¤in kesilmesi ve albumin ile volüm ekspansiyonu-
na ra¤men iki gün içerisinde serum kreatinin de¤eri-
nin 1,5 mg/dL'nin alt>na inmemesi.
Hastan>n flokta olmamas>.
Nefrotoksik ilaç kullan>lm>fl veya kullan>l>yor olmamas>.
Proteinüri (>500 mg/gün), hematüri ve/veya renal ultra-
sonografi ile gösterilen böbrek parenkim hastal>¤>n>n
olmamas>.
fiekil 10-1. Hepatorenal sendrom patogenezi.
Splanknik ve sistemik
arterial vazodilatasyon
Hiperdinamik dolafl>m
Kardiak at>m
Kardiak at>m
Sempatik aktivite
RAS aktivite
Vazopressin düzeyi
üretimi
GFR
Renal Na ve su
retensiyonu
Renal
vazokonstriksiyon
Direkt
tübüler
etkiler
ve