background image
zeyleri normal kal>r. Kalsitriolün renal ve plasental ya-
p>m>n>n h>zlanmas>, kalsiyumun gastrointestinal emi-
liminin artmas>na ve idrar kalsiyumunun 300 mg/gün
oldu¤u absorbtif hiperkalsiüriye yol açar. K>smen se-
rum kalsitriol düzeylerinin daha yüksek olmas>na ya-
n>t olarak, serum paratiroid hormon (PTH) konsan-
trasyonu normalden daha düflük bulunur.
4. Gebelikteki Hemodinamik
De¤ifliklikler
Kardiyovasküler fizyoloji ve sistemik hemodinamik-
lerdeki de¤ifliklikler normal gebeli¤in artan metabolik
ihtiyaçlar>na uyum için gereklidir. Gebelikte kardiyak
output artar, ortalama arteryel kan bas>nc> ve sistemik
vasküler rezistans (SVR) azal>r (fiekil 55-1). Kardiyak
output art>fllar> gebelik öncesi de¤erlerin %30-50 üze-
rinde olur (1.8 L/dk). (Kan volümü artmas>na ba¤l>
olan) artm>fl preload, (SVR azalmas>na ba¤l> olan) azal-
m>fl afterload ve maternal kalp h>z> art>fl>, kardiyak
output art>fl>ndan sorumludur. Gebe uterusun inferi-
yor vena kavaya kompresyon yapmas> sonucu preload
yetersizli¤i oluflturan postür de¤ifliklikleri, gebe ka-
d>nda kardiyak outputu anlaml> olarak etkiler.
SVR'deki azalma, kan bas>nc>nda ilk trimestirin
sonunda bafllayan düflmeyle kendini gösterir. Kan ba-
s>nc> ikinci trimestirde bazal de¤erin 10 mm Hg alt>-
na düflerek ortalama 105/60 mm Hg'ya geriler. Üçün-
cü trimestirde, diyastolik kan bas>nc> tedricen artarak,
do¤um döneminde gebelik öncesi de¤erlere yükselir.
SVR'deki düflme ve sonras>nda olan vazodilatasyonun
altta yatan mekanizmalar>; anjiotensin II ve norepinef-
rine vazopressör cevab>n azalmas>, vazodilatör faktör
olan prostasiklin ve nitrik oksit üretiminin artmas> ve
aort sertli¤inin azalmas>d>r.
Renin-anjiotensin-aldosteron sistemi (RAS) nor-
mal insan gebeliklerinde oldukça aktiftir. Plazma re-
nin aktivitesi (PRA) ilk trimestirde 4 kat artar ve ges-
tasyonun yaklafl>k 20. haftas>na kadar yükselmeye de-
vam eder. PRA'n>n artmas>, aldosteron sekresyonun-
daki art>fl> stimüle eder. RAS aktivasyonunun, vazodi-
latasyona cevap olarak ve azalm>fl kan bas>nc>na ikincil
oldu¤u düflünülmektedir.
BÖBREK HASTALI/ININ GEBELÜZER
Kronik böbrek hastal>¤>/son dönem böbrek yetmezli¤i
(SDBY) ve gebelik ile ilgili iki konu Tablo 55-2'de
özetlenmifltir: Böbrek hastal>¤>n>n gebeli¤e etkileri
(seyir, komplikasyon ve sonuç) ve gebeli¤in böbrek
hastal>¤>na etkisi.
1.
Genel Bilgiler
Gebelik diyaliz tedavisi alan kad>nlarda s>k de¤ildir.
SDBY'li hastalarda fertilite oranlar> oldukça düflük
olup kesin rakam vermek zordur. Kronik böbrek has-
tal>¤> (KBH) ayn> zamanda infertilite ile iliflkilidir.
493
BÖLÜM 55
GEBEL
Tablo 55-1. Gebelikteki normal laboratuvar de¤erleri.
Kan üre azotu (BUN), mg/dL
7-10
Kreatinin, mg/dL
0.3-0.6
Kreatinin klirensi, ml/dk
150-200
Ürik asit, mg/dL
3.2-4
Sodyum, mEq/L
130-135
24 saatlik idrarda protein, mg
<300
Arteryel pH
7.40-7.45
pCO
2
, mm Hg
27-32
HCO
3
, mEq/L
18-21
Tablo 55-2. Gebelik ile böbrek hastal>¤> aras>ndaki
iliflki.
Gebeli¤in böbrek
Böbrek hastal>¤>n>n
hastal>¤>na etkileri
gebeli¤e etkileri
Proteinürinin kötüleflmesi
Böbrek fonksiyon kayb>
Hipertansiyon ve
preeklampsi
Preterm do¤um
Düflük fetal sa¤kal>m oran>
Preeklampsi
fiekil 55-1.
yunca görülen sistemik hemodinamik de¤ifliklikler.
Gestasyonun erken döneminde, sistemik vasküler re-
zistans>n (SVR) düflmesi ile iliflkili olarak, ortalama ar-
ter bas>nc> (OAB) ve kardiyak output (CO) anlaml> ola-
rak artar (Modified with permission from Chapman AB
et al: Temporal relationships between hormonal and
hemodynamic changes in early human prenancy. Kid-
ney Int 1998;54:2056).
Gebelik, hafta
SVR,
torr
CO
litre/dk
OAB litre/dk