background image
Genel Bilgiler
Periton diyalizi (PD), dünya da kullan>lan renal rep-
lasman tedavilerinden birisidir. Devaml> ayaktan peri-
ton diyalizi (CAPD) ilkin 1976'da tan>mland>.
1980'lerde, kronik yerlefltirilen PD kateterlerinin ge-
lifltirilmesi ve steril, tek kullan>ml>k plastik torbalar
içinde PD solüsyonunun kullan>ma girifli ile Birleflik
Devletlerdeki CAPD kullan>m>nda h>zl> art>fl oldu.
1990'larda diyaliz yeterlili¤ine ilgi art>fl> ve basitleflti-
rilmifl otomatik çal>flan makinelerin geliflmesiyle oto-
matik periton diyalizi (APD) yap>lan hasta say>s>nda
h>zl> bir art>fl meydana geldi. Birleflik Devletlerde
PD'deki art>fl son y>llarda düfltü. Birleflik Devletler
Renal Data Sistem (USRDS)'de mevcut PD popülas-
yonunun 1998'den 2002'ye y>ll>k %3.5 kadar düfltü-
¤ü, 2002'de PD ile tedavi edilen diyaliz hastalar>n>n
sadece %8 oldu¤u belirlendi. Birleflik Devletlerde ki
sonuçlarla karfl>laflt>r>ld>¤>nda PD yap>lan son dönem
böbrek hastal>¤> hastalar>n>n mevcut say>s>, Mexico ve
Hong Kong gibi di¤er ülkelerde %60'> afl>yordu. Bu
farkl>l>klar>n sebebi çok nedenlidir ve muhtemelen
doktorun tecrübesi, hasta uyumu ve ödeme gibi PD'ye
eriflimle iliflkilidir.
Diyaliz tipinin seçimi, elde edilebilme ve kolay-
l>k, t>bbi faktörler, sosyoekonomik ve diyaliz merkezi
faktörleri gibi belirleyicilerin bir ço¤undan etkilenir.
Kronik PD'ye kesin kontrendikasyonlar, yayg>n yap>-
fl>kl>klar, fibrozis veya maligniteden dolay> uygun ol-
mayan peritondur. Relatif kontrendikasyonlarda var-
d>r (Tablo 51-1). Bebekler, küçük çocuklar, hemodi-
yalizde ciddi hemodinamik dengesizli¤e sahip hastalar
ve problemli vaskuler access'e sahip hastalar için PD,
tercih edilen diyaliz tipi olmaya devam etmektedir.
PD ile hemodiyaliz (HD) aras>ndaki hasta mortalite
farkl>l>klar>n> inceleyen çal>flmalar tart>flmal>d>r. Ço¤u
raporda, PD ile nondiyabetik HD hastalar> aras>nda
önemli survival fark>n>n olmad>¤> gösterilmifltir. Di-
yaliz tipine göre survival, diyabetik hastalarda yaflla
de¤iflebilir. Baz> serilerde, yafll> diyabetik hastalarda
HD'e göre PD'de daha düflük survival bulunmufltur.
Bu mortalite çal>flmalar>ndaki de¤iflken sonuçlar, has-
ta co-morbiditelerindeki farkl>l>klar, mevcut hastala-
r>n yerine tüm hastalar>n dahil edilmesi ve kullan>lan
analitik metodlar>n tiplerinden etkilenmektedir. PD
ile HD aras>nda mortalitedeki gerçek farkl>l>klar, daha
önce yap>lmayan ve çok güç olacak olan prospektif ve
randomize kontrollü çal>flmalarla incelenebilir. Perito-
nit, peritoneal membran yetersizli¤i ve hastan>n içinin
yanmas>ndan (yüksek >s>l> s>v> ile vb.) dolay> teknik
survival HD'e göre PD'de daha k>sad>r.
Klinik Bulgular
PD, peritoneal kapillerlerdeki kan ile periton bofllu-
¤undaki diyaliz solüsyonunu ay>ran peritoneal mem-
bran> geçen solüt ve su transportu fleklinde gerçekleflir.
Peritoneal boflluktaki diyaliz solüsyonu genellikle sod-
yum, klor, kalsiyum ve laktat içerir ve glukozun çeflit-
li miktarlar> ilave edilerek hiperosmolar yap>l>r. Bir
diyalizer olarak peritoneal membran>n yüzey alan>,
adultlarda 1-2 m
2
aras>nda de¤iflir. Bazal membran,
interstisyum, mezotelyum ve peritoneal membran>n
üzerini kaplayan durgun s>v> film ile birlikte kapiller
endotelyumu içeren kompleks bir membrand>r. Bu
membrandan su ve solütlerin geçifli, üç farkl> çapta gö-
zene¤in varl>¤>n> gösteren bir modele benzer. Endotel-
yal hücreler aras>ndaki yar>klar> ifade etti¤i düflünülen
ve say>ca az olan büyük gözenekler, proteinler gibi
makromoleküllerin geçifline izin verir. Pek çok küçük
gözenekler üre, kreatinin, katyonlar ve anyonlar gibi
küçük solütlerin geçiflinden sorumludur; halbuki son
derece küçük olan ve hücreleri geçen gözenekler veya
su kanallar>, sadece suyun geçifline izin verir.
PD'de solütler, difüzyon ve ultrafiltrasyon ifllem-
leriyle göç eder. PD'nin bekletme safhas>nda, konsan-
trasyon fark>, kreatinin, üre ve potasyum gibi çok kü-
çük solütleri peritoneal kapiller kandan peritoneal di-
yaliz solüsyonuna do¤ru geçirir. Bekleme zaman>n>n
art>fl> ile diyalizat seviyelerinin serum seviyelerine oran>
444
Periton Diyalizi
51
Brenda B. Hoffman, MD
Çeviri: Dr. N. Y>lmaz Selçuk