background image
rum alkali idrar Ph ile sonuçlanabilir ve magnezyum,
amonyum, fosfat tafllar> ile iliflkilidir.
C. Görüntüleme
1. Direkt kar>n grafisi--
Direkt kar>n grafisinde rad-
yoopak tafllar>n tan>mlanmas>nda faydal>d>r. Buna ra¤-
men, kontrasts>z spiral kompüturize tomografinin bafl-
lang>ç de¤erlendirilmesinde s>kl>kla kullan>lmas>ndan
dolay> direkt kar>n grafisinde obstrüktif üropatinin de-
¤erlendirilmesinde unutulmufltur.
2. Ultrason--
Ultrason hidronefrozun saptanmas>nda
%90 sensitif ve spesifiktir. Obstrüksiyonun erken dö-
neminde, volüm eksikli¤inde veya retroperitonel olay-
dan dolay> üreterler t>kand>¤>nda yanl>fl negatif olabi-
lir. Ultrason, kronik mesane ç>k>fl>n>n t>kan>kl>¤>nda
mesane duvar kal>nl>¤> ile trabekülasyonunu gösterir.
Ayn> zamanda dubleks doppler yap>labilir. Obstrüksi-
yonda vasküler direncin artmas>ndan dolay> yüksek re-
sistif indeks görülür.
3. Spiral Kompüterize Tomografi--
Spiral BT
(kontrast verilmeden) tafl hastal>kl> kiflilerde de¤erlen-
dirmede tercih edilen radyografik çal>flmad>r. Çok k>-
sa sürer ya da az zaman al>r. Renal ve ureter tafl> sap-
tanmas> için oldukça sensitiftir.
4. Magnetik rezonans ürografi (MRU)--
MRU
baz> merkezlerde mevcuttur ve kontrast ajan kullan>l-
madan yap>labilir. T2 a¤>rl>kl> MRU obstrüksiyonun
ciddiyetini ve yerini tespit edebilir. Tafl> saptamada
yaln>zca %70 sensitiftir. Bu durum ve maliyetinin
yüksek olmas> MRU kullan>m>n> s>n>rlar.
5. Radyoisotop renografi--
Furosemid verilerek
yap>lan radyoisotop renografi fonksiyonel obstrüksiyo-
nun ayr>lmas>nda kullan>labilir.
6.
IVP'nin radyokon-
trast iliflkili akut renal yetmezlik riskinden dolay> re-
nal yetmezlikli hastalarda kullan>m>ndan sak>n>lmal>-
d>r. Ultrason ve kontrasts>z yap>lan spiral BT'de obs-
trüksiyonun yeri tespit edilemiyorsa IVP kullan>labi-
lir ve papiller nekrozun tan>s>nda da yard>mc>d>r. Bu-
na ra¤men, IVP genifl ölçüde yerini kontrastl> BT'e b>-
rakm>flt>r. Kontrastl> BT obstrüksiyonun nedeni sap-
tamada IVP'den daha sensitiftir.
D. Özel Muayene
Obstrüktif üropati flüphelenilen hastlar>n bafllang>ç
muayenesinde ifleme sonras> rezidü idrar> göstermede
mesane kateterizasyonu veya USG yap>l>r. Hastalarda
ayn> zamanda olas> kitlenin (serviks, rektal, prostat)
varl>¤>n> göstermek için rektal ve pelvik muayeneye
ihtiyaç duyulabilir. Obstrüksiyonun giderilmesi ve ye-
rinin belirlenmesinde retrograd üreterogramla sistos-
kopi, antegrad üreteropyelogram kutanöz nefrostomi
teflhis ve tedavide kullan>lan yöntemlerdir.
Ay>rc> Tan>lar
Akut veya kronik renal yetmezli¤in ay>r>c> tan>s>nda
obstrüktif üropati dahil edilmelidir. Tablo 16-2'de lo-
kalizasyona göre obstrüktif üropatinin yayg>n nedenle-
ri listelenmifltir. Erkeklerde, alt üriner sistem obstrük-
siyonunun en yayg>n nedeni prostat hastal>¤> veya
üretral darl>ktan dolay> mesane ç>k>fl>s>n>n t>kanmas>-
d>r. rezidü idrar>n de¤erlendirilmesi ile
(kataterler veya ultrasonla) kolayca teflhis edilir. Ka-
d>nlarda servikal kanser, uterin prolapsus ve gebelik
obstrüktif üropatinin en yayg>n nedenleridir. ak>m>, üç lokalizasyonun birinde tafl>n varl>¤>ndan do-
lay> t>kan>r: üreterlerin iliyak damarlar> çaprazlad>¤>
üreteropelvik bölgede ve üreterovesiküler bölgede. Ul-
trason s>kl>kla hidroüreter ve hidronefrozu gösterir.
Papiller nekrozis, iskemi veya toksinlerden dolay> re-
nal papilla nekroze oldu¤unda meydana gelir. Bu du-
147
BÖLÜM 16
OBSTRÜKT
Tablo 16-1. Üriner yol t>kan>kl>¤>n>n yayg>n
laboratuar bulgular>.
Serum kreatinin (Cr) seviyesinin yükselmesi
Kan üre nitrojeni (BUN) yükselmesi
BUN: Cr oran>n>n >10:1
Normal anyon aç>kl> metabolik asidoz (distal renal
tubuler asidoz)
Normal ya da hiperkalemi
Hematüri ve/veya piyüri
Tablo 16-2. Üriner yol t>kan>kl>¤>n>n etyolojisi.
Üst üriner yolun t>kan>kl>¤>
Renal faktörler
Tafl
Papiller nekroz
P>ht>
Tranzisyonel hücre tümörü
Kapak/polip
Ekstrarenal
Retroperitoneal fibrozis
Aort anevrizmas>
Retroperitoneal ya da pelvik tümör
Uterus ya da overde kitle
Endometriyozis
Di¤erleri
Üreterin ligasyonu
Alt üriner yolun t>kan>kl>¤>
Üretral darl>k
Prostat hastal>¤> (benign,malign)
Mesane, serviks, kolon kanseri
Mesane tafl>
P>ht>
Nörejenik mesane