background image
deki farklar amiloid birikiminin bölgelerini belirleye-
bilir. V
VI, dominant renal tutuluma yol açarken, di-
¤erlerinin (V
II veya III) dominant kardiyak veya di-
¤er organ tutulumlar>na yol açma olas>l>¤> daha yük-
sektir. AL amiloidozu ayr>ca daha eski literatürde pri-
mer amiloidoz olarak bilinmektedir. K>salt>lm>fl bir
monoklonal a¤>r zincir, nadiren amiloide (AH amiloi-
di olarak bilinir) neden olabilir.
AL amiloidozundaki fibriller, monoklonal LC'lerin
de¤iflken k>sm>n>n (
yerinde daha s>k olarak ) frag-
manlar>ndan oluflmaktad>r. AA amiloidozundaki fibril-
ler serum Amiloid A proteininden oluflmaktad>r. Kal>-
t>msal Amiloidozda fibriller mutant proteinden olufl-
maktad>r (örn., Fibrinojen alfa zinciri). Bunlar uygun
immünohistolojik biyopsi doku çal>flmalar> ile saptana-
bilir (bkz. afla¤>da). Monoklonal LC'ler dokuda birikebi-
lece¤inden ve baflka bir hastal>¤a yol açabilece¤inden
(bkz. monoklonal immünoglobulin birikimi hastal>¤>),
amiloidin karakteristik morfolojik özelliklerini olufltur-
mak üzere ek bir faktörün gerekli oldu¤u aç>kt>r. LC'ler,
LC'lerin dokuya sal>nan ve dokuda biriken preamiloid
fragmanlara metabolize edildi¤i makrofajlar taraf>ndan
fagositize edilmelidir. Böbreklerde ana birikme yeri glo-
merüllerdir; arteriyoller, arterler, interstisyum ve tübü-
ler bazal membranlar daha az derecede etkilenirler.
Klinik Bulgular
A. Semptomlar ve Belirtiler
Neredeyse her B hücresi diskrazisi, MM olgular>n>n
yaklafl>k %10-15'inde geliflen AL amiloidoz ile iliflki-
lendirilebilir. Ço¤u AL amiloidoz olgusu MM ile ilifl-
kili de¤ildir, bu olgular daha çok MGUS ile iliflkili
olarak veya "primer" bozukluk olarak geliflmektedir.
Hastalar>n büyük ço¤unlu¤unun serumunda veya id-
rar>nda serbest LC'lerin monoklonal bir paraproteini
saptanabilir. Yafll> hastalarda s>kl>kla (%5-10) MGUS
olabilece¤inden, serum protein elektroforezinde küçük
bir paraprotein yükselmesinin önemini afl>r> yorumla-
ma konusunda dikkatli olmak gerekir.
Kemik ili¤i aspirasyonlar> veya biyopsiler aç>k
MM'yi sergileyebilir, ancak ço¤u kez göstermemektedir-
ler. Bozukluk erkek ve kad>nlarda eflit flekilde geliflmek-
tedir, ancak 40 yafl>n alt>ndaki kiflilerde oldukça düflük
oranda görülmektedir. Amiloid birikiminin bölgesine
veya bölgelerine ba¤l> olan klinik manifestasyonlar bü-
yük farkl>l>klar gösterebilir. En yayg>n olanlar> kardiyak
[restriktif kardiyomiyopati kaynakl> kalp yetmezli¤i, at-
riyoventriküler (AV) nodal hastal>k veya "pseudoen-
farkt" ya da EKG'de düflük voltajl> paternler], renal (nef-
rotik sendrom, semptomatik proteinüri, böbrek yetmez-
li¤i), dil (makroglossi), gastrointestinal (malabsorpsiyon,
hareket bozukluklar>), periferal sinir [duyusal ("stocking
and glove") ve motor nöropatiler, karpal tünel sendro-
mu], otonomik sinir (ortostatik hipotansiyon, impotans,
gastroparezi), deri (papüller, nodüller, purpura, mini-
mum travma ile ekimozlar), eklemler (omuz kufla¤>nda
poliartrit) ve koagülasyondur (kanama ile Faktör IX ve
X yetersizli¤i). Makroglossi, AL amiloidoz için neredey-
se patognomoniktir. 40 yafl üzeri olan ve aç>klanamayan
proteinüri (nefrotik sendrom dahil), noniskemik kalp
yetmezli¤i, periferal nöropati veya hepatomegali tablosu
sergileyen hastalarda her zaman AL amiloidozdan flüphe-
lenilmelidir. Hipertansiyon ve hematürinin renal amilo-
idozda yayg>n olmad>¤> söylenmektedir, ancak böbrek
yetmezli¤i ortaya ç>kt>¤>nda ciddi hipertansiyon ve ami-
loidin mesane tutulumu nedeniyle normomorfik hema-
türi görülebilir. Böbrek tutulumu esasen bazen çok yük-
sek düzeylerde (>20 g/gün) olabilen ve protein yetersiz-
li¤i, fliddetli ödem ve hacimde azalma sorunlar>na yol
açan proteinüri ile bafllar
282
KISIM 4
GLOMERÜLER HASTALIKLAR
Tablo 33-1. Plazma hücre diskrazilerinde seçilen
böbrek bozukluklar>.
Editörün izniyle de¤ifltirilmifltir: Amyloid fibril protein no-menclatu-
re-2002. Amyloid 2002,9:197.
I. Monoklonal immünoglobulin
birikimi hastal>klar>
A. Amiloid
B. Hafif zinciri birikme hastal>¤>
C. A¤>r zincir birikimi hastal>¤>
D. Hafif ve a¤>r zincir birikimi
hastal>¤>
E. Organize monoklonal
immünoglobulin birikimleri ile
glomerülonefrit (glomerülopati [GOMIDD])
F. Monoklonal Kriyoglobülinemi
II. Bence Jones (miyelom) cast
nefropatisi
Tablo 33-2. Sistemik amiloidozlar için
s>n>fland>rma ve nomenklatür.
Amiloid
proteini
Perkürsör
Sendrom
AL
AH
AA
ATTR
AApol
AApoll
AGel
AFib
ACys
A
2
M
Ig hafif zinciri
Ig a¤>r zinciri
Serum amiloid A
Transtiretin
Apolipoprotein Al
Apolipoprotein All
Gelsolin
Fibrinojen a zinciri
Sistatin C
2
-Mikroglobülin
"Primer" amiloid
Multipl miyelom
"Primer" amiloid
Multipl miyelom
"Sekonder" amiloid
Kal>t>msal, otozomal,
dominant (AD)
Kal>t>msal, AD
Kal>t>msal, AD
Kal>t>msal, AD
Kal>t>msal, AD
Kal>t>msal, AD
Diyaliz amiloidi
Tipik paraprotein

hafif zinciri
IgG a¤>r zinciri
IgG a¤>r zinciri
veya
hafif
zinciri veya
hafif zinciri
IgG, IgA veya IgM
kriyoglobülinemi