background image
483
Bölüm IX. Spesifik Popülasyonlarda Böbrek Hastal>¤>
Genel Bilgiler
Geliflmifl ülkelerin ço¤unda önde gelen son-dönem
böbrek yetmezli¤i (SDBY) nedeni olan diyabetik nef-
ropati ciddi bir halk sa¤l>¤> sorunudur ve artm>fl kar-
diyovasküler hastal>k ile birliktedir. Diyabete ba¤l>
SDBY'nin hem prevalans> hem de insidans> onun son
10 y>ldak> y>ll>k geliflim h>z> olan %10'lar> aç>klamak-
ta yetersiz kal>r. Amerika Birleflik Devletleri Renal
Data Sistem (USRDS) 2004 raporuna bak>ld>¤>nda,
2002 y>l>nda Amerika'da 419263 kiflinin ya diyaliz ya
böbrek nakli tedavisi ald>¤> bunlar>n 149614'ünün di-
yabetik oldu¤u ve prevalans>n %35.6 oldu¤u görülür.
z> 2002 y>l>nda %44.5'dur. 149614 yeni
tan>l> böbrek yetmezlikli vakan>n 42665'i diyabete
ba¤l>d>r (fiekil 54-1). Bu art>fl as>l olarak özellikle Tip2
diyabet s>kl>¤>n>n art>fl>, komorbid durumlar>n gelifl-
mifl tedavisi sonucu yaflam süresinin uzamas> ve geç-
miflte diyaliz tedavisinden d>fllanan bu hastalar>n flim-
di renal replasman tedavisine kabul edilmeleri ile ilifl-
kilidir.
Diyabetik nefropati bafllang>çta tedrici GFH azal-
mas>n>n izlendi¤i ve böbrek yetmezli¤i ile sonuçlanan
ilerleyici proteinüri ile birlikte olan glomerüler hiper-
filtrasyonla karakterizedir. Diyabetik nefropati tip 1
ve tip 2 diyabetik hastalar>n %35-40'>n> etkiler. Tip 1
diyabetik hastalarda diyabetik nefropatinin do¤al sey-
ri iyi tan>mlanm>flt>r. Yak>n geçmiflteki çal>flmalar tip
2 diyabetik olgulardaki nefropatinin de benzer seyre
sahip oldu¤unu göstermektedir. Son iki dekadda diya-
betik nefropatinin muhtemel patogenezi konusunda
daha çok sey ö¤renilmesi, böbrek yetmezli¤i geliflimi-
ni yavafllatan spesifik tedavilerin gelifltirilmesi ve kul-
lan>lmas> sonucunu do¤urmufltur.
Hem tip1 hem de tip 2 diyabette diyabetik nefro-
patinin kümülatif insidans> diyabetin 20-25. y>l>nda
dökümente edilmektedir. Yak>n geçmifldeki çal>flma-
lar bugünkü tedavi stratejilerinin tip 1 diyabetin insi-
dans ve ilerlemesini azaltt>¤>n> göstermifltir. yay>nlanan bir çal>flma diyabetin 25. y>l>ndaki albumi-
nüri s>kl>¤>na bak>ld>¤>nda belirgin azalma izlendi¤i-
ni göstermektedir. 1961-1965 y>llar> aras>nda tan>
alan olgularda proteinüri s>kl>¤> %30 iken, 1966-
1970 y>llar> aras>nda bu oran %8.5, 1971-1975 aras>n-
da bu oran %13'dür. Benzer biçimde Steno Diyabet
Merkezi ayn> kohortda 20 y>l sonra diyabetik nefropa-
tinin kümülatif insidensinin %31.3'den %5 13.7'ye
düfltü¤ünü rapor etmifltir. Geliflmifl glisemik kontrol,
kan bas>nc>n>n daha iyi kontrolü ve azalm>fl sigara içme
prevalans> azalm>fl nefropati insidansi ile birliktedir.
Tip 1 diyabette azalm>fl nefropati insidans>n>n ak-
sine tip 2 diyabete efllik eden nefropati insidans> son
50 y>lda artm>flt>r. Amerika Birleflik Devletleri'nde
SDBY nedeni ile renal replasman tedavisine bafllayan-
lar>n %44'ü diyabetik iken, Avrupa'da bu rakam
%25-50, Avustralya'da %25'dir. Tip 1 diyabetik has-
talarda y>ll>k diyabetik nefropati insidans> %1-2 civa-
r>ndad>r.
Pima K>z>lderilileri, Japonlar ve Afrika kökenli
Amerikal>lar gibi beyaz olmayan tip 2 diyabetikler ara-
s>nda nefropati insidans> tip 1 diyabetiklere benzerdir.
Buna karfl>n yafll> beyaz tip 2 diyabetiklerde diyabetik
nefropati insidans> beyaz olmayanlardan düflüktür.
Tip 1 ve Tip 2 diyabetiklerin %35-40'>n> etkiler.
Tip 2 diyabette s>kl>¤> giderek artmaktad>r.
Bafllang>çta glomerüler hiperfiltrasyon vard>r.
Proteinüri ilerleyicidir.
Glomerül filtrasyon h>z> (GFH) giderek azal>r.
Böbrek yetmezli¤i ile sonuçlan>r.
TANI <Ç
Diyabetik Nefropati
54
Yalemzewd Woredekal, Eli A. Friedman, MD
Çeviri: Dr. Nurol Ar>k