353
Bölüm VI. Hipertansiyon
Genel Bilgiler
Hipertansiyon, Amerika Birleflik Devletlerinde erifl-
kin Amerikal>lar>n %29'nu etkilemifl olup hastalar>
en s>k doktora götüren nedenlerden biridir. Amerika
Birleflik Devletlerinde obezite epidemisinde art>fl ol-
mas> nedeniyle, hipertansiyon prevalans>nda da art>fl
olaca¤> tahmin edilmektedir. Framingham kalp ça-
l>flmas> verilerine göre, normal kan bas>nc>na sahip
(<120/80) 55 yafl üzeri hastalar>n, yaflamlar> boyunca
%90 oran>nda hipertansiyon gelifltirme riski tafl>-
makta oldu¤u rapor edilmifltir. Ek olarak, günümüz-
de tam olarak kan bas>nc> ile kardiyovasküler hasta-
l>k geliflme riski aras>nda lineer bir iliflki oldu¤u ka-
n>tlanm>flt>r. Kan bas>nc> ne kadar yüksekse hastada
miyokard enfarktüsü, konjestif kalp yetmezli¤i, renal
yetmezlik ve serebrovasküler olay geliflme olas>l>¤> o
kadar yüksektir.
Günümüzde hipertansiyon prevalans> ve hipertan-
siyona ba¤l> mortalite ve morbidite artm>fl olsa da etkin
kan bas>nc> kontrol oranlar> halen yetersizdir. Hiper-
tansiyonu olan hastalar>n sadece %39`nun kan bas>nc>
düzeyleri 140/90 mm Hg'nin alt>ndad>r. Kan bas>nc>
kontrolündeki yetersizli¤in en önemli nedenleri; (1)
yaflam tarz> de¤iflikliklerinin uygulanmamas> (2) anti-
hipertansif tedavide uygun dozlar>n kullan>lmamas> (3)
uygun ilaç kombinasyonunun yap>lmamas> ve ileri yafl
hasta grubunda tedavisi daha zor olan saf sistolik hiper-
tansiyonun artmas>d>r.
Risk Faktörleri
JNC 7 k>lavuzunda kalorinin daha az, doymufl ya¤-
lardan fakir olan besinlerin tüketilmesi, diyetteki tuz
al>m>n>n azalt>lmas> ve fiziksel aktivitenin art>r>lma-
s> ile ilgili e¤itimsel faaliyetlerin okullarda ve sivil
toplum hareketlerinde anlat>lmas> önerilmektedir.
Bu stratejiler, kan bas>nc> daha düflük olan bir popü-
lasyona ulaflmada ve hipertansiyonun yaratt>¤> potan-
siyel morbidite ve mortalitenin azalt>lmas>nda etkili
olaca¤> düflünülmektedir.
Klinik De¤erlendirme
A. Kan Bas>nc> Ölçümü
Tansiyonun do¤ru ölçümü ve yorumlanmas>, hiper-
tansiyonun tan> ve tedavisinde çok önemli bir yer tut-
maktad>r. Kan bas>nc> ölçüm tekni¤i ile ilgili stan-
dartlar afla¤>da s>ralanm>flt>r:
· Hastalar>n son yar>m saat içinde kafeinli veya alkol-
lu içeceklerden içmemifl olmas> ve/veya sigara içme-
mifl olmas> gereklidir.
· Kullan>lan kaf>n boyutlar> hastan>n kol çevresine
uygun olmal>d>r.
Eriflkinde primer hipertansiyon, 18 yafl ve üzerinde-
ki hastalarda iki ya da daha fazla fizik muayene-
de, otururken yap>lan iki ya da daha fazla tansi-
yon ölçümünün 140/90 mm Hg ve üzerinde sap-
tanmas>d>r.
Normal kan bas>nc> sistolik <120 mm Hg ve di-
yastolik <80 mm Hg olmal>d>r.
Prehipertansiyon, sistolik kan bas>nc>nda 120-139
mm Hg, diyastolik kan bas>nc>nda 80-89 mm Hg
aras>nda olan ölçümler olarak tan>mlanmaktad>r.
Evre 1 hipertansiyon, sistolik kan bas>nc> 140-159
mm Hg ve diastolik kan bas>nc>n>n 90-99 mm Hg
aras> olarak tan>mlanmaktad>r.
Evre 2 hipertansiyon, sistolik kan bas>nc> 160
mm Hg veya diyastolik kan bas>nc> 100 mm Hg
olarak tan>mlanmaktad>r.
Sadece kan bas>nc> ölçümü tan>da yetersiz olup,
hastan>n mutlaka kardiyovasküler risk profili, efl-
lik eden di¤er hastal>klar> ve hedef organ hasar>
mutlaka de¤erlendirilmelidir.
TANI <Ç
Primer (Esansiyel)
Hipertansiyon
41
Peter D Hart, MD ve George L. Bakris, MD
Çeviri: Dr. Serpil Müge De¤er, Dr. fiükrü Sindel