background image
COL4A4 mutasyonlar> ince bazal membran nefropati-
sinin önemli nedenidir.
X'e ba¤l> geçifl gösteren formunda erkeklerde
COL4A5 mutasyonlar> normal bir sonuç olup
3
4
5
ve
5
5
6
trimerlerinin ve bu trimerlerden oluflan sü-
permoleküler a¤lar>n tam yoklu¤u söz konusudur. X'e
ba¤l> geçiflli heterozigot kad>nlarda tipik olarak bazal
membranlar>nda bu trimerlerin mozaik flekilde yap>m>
görülür. ORAS'l> hastalar>n büyük bir k>sm>nda
3
4
5
tüm bazal membranlarda yoktur fakat
5
5
6
trimerinin sentezi BC, dTBM, cTBM ve EBM'da sen-
tezi devam eder.
5
ve ORAS'l> çeflitli hayvan modellerinde do¤rulan-
m>flt>r ve çeflitli etkileri in vitro çal>flmalardan destek
alm>flt>r. aras>ndaki etkileflim kendine özgü olup sadece 3 tri-
mer üretilebilir:
1
1
2
,
3
4
5
ve
5
5
6.
olarak, tip IV kollajen
zincirindeki mutasyonunun
oluflumunu engellemek ve bu zincire kat>lan tüm tri-
merlerin çökmesini engellemek. Son olarak, bazal
membranda
3
(IV),
4
(IV) ve
5
zincirlerinin orta-
dan kalkmas> Alport sendromu için spesifiktir, doku-
larda bu zincirler için immün boyama tan>sal amaçl>
kullan>l>r.
Klinik Bulgular
A. Semptom ve Bulgular
1. Renal--
Hematüri Alport sendromunun de¤iflmez
bir bulgusu olup, erkeklerin %100'ünü etkilerken, ka-
d>nlar>n yaklafl>k %95'ini etkiler. S>kl>kla bebeklik
döneminde tan>n>r ve aral>kl> gros hematüri ataklar>
çocukluk döneminde çok yayg>nd>r.
Etkilenen tüm erkeklerde ve etkilenen kad>nlar>n
ço¤unda aflikar proteinüri geliflir, tipik olarak geç ço-
cukluk veya adölesan dönemde görülür. Etkilenen ka-
d>nlarda proteinüri son dönem böbrek yetersizli¤i ge-
liflmesinde bir risk faktörüdür.
2. Koklear--
Sensorinöral duyma kayb> (SNDK) X'e
ba¤l> geçifl gösteren erkeklerde 25 yafl>nda %50'sinde
ve 40 yafl>ndakilerin %90'>nda ortaya ç>karken; kad>n-
larda SNDK 40 yafl>ndan önce %10 iken, 60 yafl>nda
%20'dir. Alport sendromunda SNDK asla konjenital
de¤ildir, daima bilateraldir ve de¤iflmez bir flekilde
böbrek semptomlar> efllik eder.
SNDK etkilenmifl erkeklerde s>kl>kla geç çocuk-
luk veya erken adölesan dönemde odiyometri ile tan>-
n>r ve bafllang>çta yüksek frekansl> sesler (2000-
8000Hz) etkilenir. Zamanla iflitme azl>¤> konuflma di-
line de yans>r. Son y>llarda Alport'taki kokleadaki his-
tolojik çal>flmalar SNDK'na korti organ>ndaki bazal
membran>n eksik fonksiyonunun yol açabildi¤i ve ba-
ziler membran ve d>fl tüy hücreleri aras>ndaki anormal
mekanik iliflkinin yol açt>¤> bulunmufltur.
3. Göz--
Oküler defektler Alport sendromlu kiflilerin
yaklafl>k %15-30'unda ortaya ç>kar. Alport sendro-
mundaki patognomonik oküler lezyon anterior lenti-
konustur. Bu durum santral bölgedeki lensin anterior
bölme içinde öne do¤ru ç>k>nt> yapmas>d>r. Anterior
lentikonus lens kapsülünün, lensin çevresindeki bazal
membran>n belirgin incelmesiyle iliflkili olup, adöle-
san ve genç eriflkin dönemde ortaya ç>kar. Alport sen-
dromuyla iliflkili di¤er oküler de¤ifliklikler perimakü-
ler retinal beneklenme, korneal endotelyal veziküller
ve tekrarlayan korneal afl>nmalard>r. Bu lezyonlar bazal
membran defekti neticesinde ortaya ç>kar: Brunch's
membran (perimaküler beneklenme), Descemet's
membran (korneal endotelyal veziküller) ve korneal
epitelyal bazal membran (korneal afl>nmalar).
4. Leyomyomatozis--
X'e ba¤l> birlikte kal>t>m
özefagus, trakeobronfliyal a¤aç ve kad>nlarda d>fl geni-
tal organlarda leyomyomatozis yaklafl>k 20 akrabada
tan>mlanm>flt>r. Alport sendromu semptomlar>na ek
olarak etkilenmifl kiflilerde disfaji, postprandiyal kus-
ma, retrosternal veya epigastrik a¤r>, tekrarlayan bron-
flit, dispne, öksürük ve stridor tipik olarak geç çocuk-
lukta bafllar.
B. Görüntüleme Yöntemleri
Leyomyomatozisten flüphelenildi¤inde PA akci¤er
grafisi veya baryumlu yutma grafisi istenir, BT veya
MR'la tan> do¤rulanabilir.
Ay>r>c> Tan>lar
Alport sendromunda bafll>ca semptom devaml> mik-
roskobik hematürinin olmas>d>r. Çocuklarda devaml>
mikroskobik hematürinin ay>r>c> tan>s>nda Alport sen-
dromu, rin di¤er kronik formlar> ve hiperkalsiüriyi içermeli-
dir. Bu hatal>klara ait klinik bulgular> Tablo 47-1'de
karfl>laflt>r>lm>flt>r. Yetiflkinlerde ay>r>c> tan>larda bu
durumlar>n yan> s>ra ürolojik lezyonlarda, özellikle 40
yafl>n üzerindeki kiflilerde düflünülmelidir.
Böbrek biyopsisi klinik veri ve kökeni taraf>ndan
destekleniyorsa devaml> hematüri görülen di¤er glo-
merüler hastal>klardan Alport sendromunun ay>r>c> ta-
n>s>nda kilit rol oynayan bir ifllemdir. Elektron mik-
roskobunda lamina densada multilameller bölmeler ile
GBM'da diffüz kal>nlaflma olmas> Alport sendromu
için tan>sald>r. Ancak lamina densadaki incelmeye
ba¤l> GBM'daki incelme hem erken dönem Alport
sendromu için hem de da bu iki hastal>k rutin renal biyopsiyle ay>rt edilemez.
Tip IV kollajendeki
3,
4
ve
5
zincirlerinin im-
mün boyanmas> Alport sendromunun tan>s>n> teyit
için çok önemli bir araçt>r ve X'e ba¤l> ve otozomal re-
sesif hastal>k biçimlerinden ay>r>r. Bu zincirler X'e
ba¤l> kal>t>m gösteren erkeklerin yaklafl>k %80'inde
böbrek bazal membranlar>nda tamamen yoktur. Oysa
X'e ba¤l> kal>t>lan heterozigot kad>nlar>n %60-70'in-
de bu zincirlerin mozaik flekilde yap>m> görülür.
423
BÖLÜM 47
A