background image
olarak daha genifl bir aral>kta istenmeyen sonuçlar>
olabilir.
Sakral sinirlerin innerve etti¤i di¤er yap>lar nöro-
lojik olarak sa¤lam kald>¤>ndan, periferal desantralizas-
yon mesane için daha seçici ve idyopatik detrüsör afl>r> ak-
tivitesi için daha uygundur (Madersbacher, 2000). Bu bö-
lümde tart>fl>lan prosedürlerin ço¤u için yaln>zca küçük bir
rol var gibi gözükmektedir, çünkü konzervatif tedbirler
ço¤u hastada depolama semptomlar>n>n iyilefltirmesi ya da
hafifletilmesinde s>kl>kla anlaml> derecede yeterlidir. De-
nervasyon teknikleri ile olumlu sonuçlar bildirilmifl olma-
s>na ra¤men, bu ifllemlerin baz>lar>na önemli olumsuz so-
nuçlar efllik etmektedir ve bu da onlar>n kullan>l>fll>¤>n> s>-
n>rlam>flt>r.
Santral denervasyon ve desantralizasyon
ile önemli bir problem, pek çok vakada bafllang>çta
olandan bile daha az arzu edilen bir sonuçla, nörolojik
fonksiyonunun de¤iflken bir restorasyonu ile sonuçla-
nan nöroplastisitedir
(Madersbacher, 2000). Bu bölüm-
de, hem santral hem de periferik mesane devervasyonu-
nun cerrahi teknikleri üzerinde durulacakt>r. Sakral nöro-
modülasyona Bölüm 70'te de¤inilecektir.
Santral (Subaraknoid) Blok
Bu ifllemler, günümüzde nadiren kullan>lan kimyasal rizo-
lizis, sakral rizotomi ve konusektomi, seçici anterior sak-
ral rizotomi ve dorsal rizotomiyi içermektedir.
Periferal, Perivezikal ve Mesane Denervasyonu
Transvajinal Denervasyon
Bir tak>m ifllemler, periferal denervasyon sa¤lamak için gi-
riflimler kategorisine girmektedir. Bu denervasyonlar>n
kesin do¤as> belirsizdir ve duyusal, motor veya her iki tip-
te innervasyonun kesilmesini içerebilir.
Nöroanatomik
hususlardan aç>kça görüldü¤ü gibi, bu tür giriflimler
en iyi ihtimalle esas olarak nörolojik desantralizasyon
ve en çokta parsiyel periferal devervasyon sa¤lamak-
tad>r.
Birçok yazar bu ifllemler için nispeten yüksek bafla-
r> oranlar> rapor etse de, neden daha s>k kullan>lmad>klar>
belirsizdir. Öncelikle detrüsör afl>r> aktivitesi için kullan>l-
d>klar>ndan, birçok klinisyenin ilk olarak cerrahi olmayan
yöntemleri kullanmas> muhtemeldir ve genellikle daha az
yan etkileri ile detrüsör afl>r> aktivitesi tedavisinde baflar>-
l>d>rlar. Ayr>ca, bu ifllemler nadiren yap>ld>¤>ndan pek çok
klinisyen bu ifllemlerin nas>l yap>ld>¤>na aflina de¤ildir ve
baflar> oran>n>n bu ifllemleri s>k olarak yapan klinisyenle-
re göre daha düflük olmas> muhtemeldir. Son olarak, pek
çok klinisyen transvajinal denervasyonun rolünü tart>fl-
mal> olarak b>rakarak, dirençli afl>r> aktif mesane tedavi-
sinde nöromodülasyon veya botulinum toksini enjeksi-
yonlar>n> kullanmaya bafllam>flt>r.
Transvajinal denervasyon hakk>ndaki literatür ile ilgi-
li olarak, birçok makalede, asl>nda "baflar>"n>n ne anlama
geldi¤i konusunda çok az aç>klama vard>r. Buna ek ola-
rak, uzun süreli takip ile birkaç çal>flma vard>r ve "posto-
peratif de¤erlendirme" genellikle birkaç ayl>k izlem de-
mektir. Periferik denervasyon ile detrüsör afl>r> aktivitesi-
nin cerrahi tedavisinin kapsaml> bir özeti 1985 y>l>nda
Mundy taraf>ndan bildirilmifltir, ancak, o zamandan bu
yana birçok rapor yay>nlanm>flt>r.
Mesanenin transvajinal k>smi denervasyonu aslen
1959 y>l>nda Ingelman-Sunberg taraf>ndan tan>mlan-
m>flt>r. Genifl bir denervasyon olan orijinal ifllem, ço-
¤unlukla dirençli urge üriner inkontinans tedavisinde
kullan>lm>fl ve yarat>c>s>n>n ellerinde %80'e varan ba-
flar> oranlar> elde edilmifltir.
Mundy (1985) di¤er araflt>r-
mac>lar>n olgular>n %50 ila %65'inde baflar> buldu¤unu
bildirmifl ve Torrens (1985) "di¤er çal>flmac>lar>n teknik
lehine bulgular elde etmedi¤ini" belirtmifltir.
Daha yak>n zamanlarda, Cespedes ve ark. (1996) dav-
ran>flsal ve medikal tedavinin baflar>s>z oldu¤u üriner s>-
k>flma inkontinans> ve detrüsör afl>r> aktivitesi olan 25 ka-
d>nda Ingelman-Sundberg iflleminin McGuire modifikasyo-
nunu (s>n>rl> lateral vajinal diseksiyonlar) tariflemifltir (fie-
kil 75-1). Transvajinal lokal anestezi, ifllemden hangi has-
talar>n fayda görece¤ini belirlemek için bir test olarak kul-
lan>lm>flt>r ve acil ifleme iste¤i semptomlar>nda belirgin dü-
zelme pozitif bir test olarak kabul edilmifltir. Yirmi befl has-
tan>n pozitif bir teste sahip olduklar> bulunmufltur; baflar>-
s>z olarak test edilmifl hastalar>n say>s> bildirilmemifltir. Bu
hastalar>n onalt>s> (%64) 14.8 ayl>k ortalama takipte urge
inkontinans aç>s>ndan tedavi edilmiflti. Tedavi edilen 16
hastadan 9'unda bir, 2'sinde iki ilaç gerekmifltir. Maders-
bacher (2000) uzun dönem sonuçlar>n> belirlemek için 15
ayl>k bir takip süresinin çok k>sa oldu¤unu aç>klamaktad>r.
Uzun süreli takip, ortalama 44.1 ayl>k izlem ile modi-
fiye edilmifl ifllem uygulanm>fl dirençli s>k>flma inkonti-
nans> olan 28 hastay> retrospektif olarak de¤erlendiren
Westney ve ark. (2002) taraf>ndan bildirilmifltir. Bunlar>n
%68'i tedavi edilmifl (%54) veya iyileflmifltir (%14). Bu
sonuçlar ve önceki serilere dayanarak, yazarlar modifiye
Ingelman-Sundberg iflleminin tedavi edilmesi güç hasta
popülasyonu için etkili bir minimal invaziv seçenek oldu-
¤u sonucuna varm>flt>r.
Mesane Transeksiyonu ve Periferal Kimyasal
Nörolizis
Bu ifllemler günümüzde nadiren kullan>lmaktad>r.
Akupunktur
Terapötik bir tedavi yöntemi olarak akupunkturun kullan>-
m> M.Ö. 300 gibi erken Çin t>p metinlerinde tan>mlanm>fl-
t>r. Akupunktur cilde ince, kat>, metalik i¤neler yerlefltiril-
mesi ile belirli anatomik yerlerin uyar>lmas>n> içeren çeflitli
ifllemleri kullanan bir somatik duyusal stimülasyon flekli-
dir. Akupunkturun klasik formlar>nda, i¤neler istenen et-
kileri elde etmek için elle uyar>l>r. Akupunkturun daha mo-
dern formlar>nda, >s> veya elektriksel stimülasyon bir ener-
ji kayna¤>n>n eklenmesiyle ya da lazer akupunkturda oldu-
¤u gibi, i¤nesiz olarak gerçeklefltirilebilir. Asl>nda, McGui-
re ve ark. (1983), akupunktur noktalar>na dayal> olarak
mesane inhibisyonu için transkutanöz posterior tibial sinir
stimülasyonunu gelifltirmifltir. Akupunktur kullan>m>, üri-
ner urgency, s>k idrara ç>kma, idrar kaç>rma, nonobstrük-
tif idrar retansiyonu, enürezis ve nörojenik detrüsör afl>r>
aktivitesi dahil olmak üzere, bir dizi ürolojik semptomlar
için tarif edilmifltir. Akupunktur genellikle iyi tolere edilen
bir ifllemdir ve yan etkiler genellikle nadir ve yap>ca en az
olmas>na ra¤men, tedavi zaman zaman lokalize a¤r>, he-
matom, enfeksiyon ve hatta organ delinmesine neden ola-
bilir. Genellikle birkaç tedavi seans> gereklidir.
Akupunkturun yararl> etkilerini hangi mekanizma ile
gösterdi¤inin belirlenmesine çok ilgi olmufltur. Geleneksel
Çin t>bb>na göre, meridyen sistemi, Qi dolafl>m> ve di¤er il-
gili teoriler gibi kavramlar> tan>mlamak ve karakterize et-
mek zordur. Sato (1997) somatik afferent stimülasyondan
uyar>lm>fl somatoviseral reflekslerin mesane fonksiyonu
ve sfinkter aktivitesinde eksitatör veya inhibitör de¤iflik-
liklere neden olabilece¤ini göstermifltir.
Bergström ve
2187
BÖLÜM 75
l
Depolama ve Boflalt>m Yetmezli¤i için Di¤er Tedaviler