background image
(TGF-
); hepatosit büyüme faktörü (HGF); fibroblast büyü-
me faktörleri (FGF 1, 2, 7 ve 10); Foxd1, Wnt11 ve Spry1
genlerinden kaynakl> transkripsiyon faktörleri ve heparin
sülfat proteoglikanlar, lamininler, integrinler ve matriks
metalloproteinazlar (MMP9) gibi matriks molekülleri ürete-
ral tomurcu¤un büyümesi ve dallanmas>n>n inhibisyonu
veya stimülasyonuna kat>l>rlar (Davies ve ark., 1995; Men-
delsohn ve ark., 1999; Qiao ve ark., 1999; Pohl ve ark.,
2000; Davies, 2001; Qiao ve ark., 2001; Takemura ve ark.,
2002; Majumdar ve ark., 2003; Sakurai, 2003; Bush ve
ark., 2004; Chen ve ark., 2004; Basson ve ark., 2006). TGF-
ailesinin bir üyesi olan Aktivin A, üreterik tomurcu¤un
wolf kanal> yönünde büyümesinin endojen bir inhibitörü-
dür (Maeshima ve ark., 2006). Aktivin A GDNF taraf>ndan
uyar>lan üreteral tomurcuk oluflumunu inhibe eder ve buna
wolf kanal>ndaki hücre proliferasyonunun inhibisyonu,
PAX-2 üretiminin azalmas> ve PI3-kinaz ve MAP kinaz fos-
forilasyonunun azalmas> efllik eder. Her bir üreteral tomur-
cuk ucu metanefrik mezanflim komflulu¤unu uyarma kapa-
sitesi ile mezanflim-epitel dönüflümü (MET) ile nefron olu-
flumunu sa¤lar (Ekblom, 1989; Shah ve ark., 2004).
Programlanm>fl hücre ölümü ya da apoptozis ürete-
rik ç>k>nt>n>n dallanmas> ve nefrogenezde rol oynar-
ken; apoptozisin ileti yolunu oluflturan kaspas inhibi-
törleri üreteral tomurcuk uzamas>na inhibe eder
(Ara-
ki ve ark., 1999).
Geliflimin bir evresinde üreteral lü-
men t>kan>r ve daha sonra tekrar kanalize olur (Russo-
Gil ve ark., 1975; Alcaraz ve ark., 1991).
Görünüfle göre
anjiotensin II sistemi üzerinden etki eden anjiotensin,
re-
kanalizasyon iflleminde (Yerkes ve ark. 1998) ve
anormal üreteral tomurcuklanman>n inhibisyonunda et-
kindir (Oshima ve ark., 2001). ATR2 geni olmayan fare-
lerde çift toplay>c> sistem ile hidronefrotik üst pol parças>,
multikistik displastik böbrekler, megaüreterler ve üretero-
pelvik bileflke (UPJ) darl>¤> gibi çeflitli böbrek ve üreter
anomalileri bulunur. Anjiyotensin II tip 1 reseptörleri ek-
sik mutant farelerde renal pelvis geliflimi baflar>s>z ve üre-
teral peristaltik aktivite eksik olur (Miyazaki ve ark.,
1998). Anjiotensin II, anjiotensin II tip 1 reseptörleri üze-
rinden etki eder, ayr>ca üreterik tomurcuk hücre dallan-
mas>na yol açar, bu aflama epidemal büyüme faktörü
(EGF) reseptörünün fosforilasyonuna ba¤l>d>r (Iosipiv ve
Schroeder, 2003; Yosypiv ve ark., 2006).
Kalsinörin Ca
++
ba¤>ml> bir serin/treonin fosfatazd>r,
ayn> zamanda üriner sistemin gelifliminin bafll>ca sinyal
molekülü gibi görünmektedir. Kalsinörin fonksiyonu kal-
d>r>lm>fl mutant farelerde, üriner sistemin geliflimindeki
düz kas ve mezanflimal hücre proliferasyonunda azalma
ile pyeloüreteral peristaltizm defekti ile sonuçlanan renal
pelvis ve üreter geliflim anomalisi belirlenmifltir (Chang ve
ark., 2004).
ELEKT
Uyar>labilir dokular>n elektriksel özellikleri hem hücre
içi hem de hücre d>fl> iyonlar>n da¤>l>m>na ve hücre
membran>n>n bu iyonlara geçirgenli¤ine ba¤l>d>r
(Hodgkin, 1958). Üreteral düz kas>n elektriksel aktivitesi-
nin temelini oluflturan iyonik temeller daha tam olarak an-
lafl>lamam>fl olsa da di¤er uyar>labilir dokularla benzerlik-
ler göstermektedir.
Dinlenme Potansiyelleri
Üreteral kas hücresi uyar>lmam>fl durumda yada din-
lenme faz>nda iken, hücre membran>nda iç ve d>fl ara-
s>ndaki potansiyel fark> ya da trans-membran potan-
siyeline, dinlenme membran potansiyeli (Resting
membrane potential RMP)
ad> verilmektedir. RMP
esas olarak membran>n iç ve d>fl>ndaki K
+
iyonlar>n>n
da¤>l>m> ve membran bu iyonlara olan geçirgenli¤i ile
belirlenir
(Hendrickx ve ark., 1975). Dinlenme durumun-
da, hücre içindeki K
+
iyonu konsantrasyonu hücre d>fl>na
göre daha fazlad>r, yani [K
+
] > [K
+
d>fl
] ve hücrede K
+
iyo-
nu için seçici bir geçirgenlik söz konusudur. Pozitif yüklü
K
+
iyonlar>n>n daha yo¤un olduklar> hücre içinden daha az
yo¤un oldu¤u hücre d>fl>na do¤ru geçifl e¤ilimi vard>r. Bu
da hücre membran>n>n iç k>sm>nda negatif bir gradient
oluflturur (fiekil 59-1A). Bu oluflan negatif gradient ise K
+
iyonunun konsantrasyonuna ra¤men daha fazla d>flar> ç>-
k>fl>n> engelleyerek bir denge konumu sa¤lar. Sonuçta
hücre içinde, d>flar>s>na ra¤men daha yo¤un bir K
+
iyonu
konsantrasyonu bulunurken hücre içinde daha negatif bir
elektriksel aktivite bulunur.
E¤er membran sadece K
+
iyonu için seçici geçirgenlik
gösterse idi, üreteral düz kas için ölçülen RMP yaklafl>k-
90 mV olurdu beklenirdi. Bu Nernst formülünde de tahmin
edilebilen, K
+
denge potansiyelini olufltururdu. Nernst for-
mülü:
1756
KISIM XIV
l
nma, Depolama ve Boflalt>lmas>
Na
+
Na
+
Na
+
Na
+
Na
+
K
+
K
+
K
+
(­90 mV)
K
+
K
+
A
B
C
+ + +
­ ­ ­
K
+
Na
+
ECF
ICF
Na
+
Na
+
K
+
Na
+
Na
+
Na
+
Na
+
Na
+
ATP
ADP
(­40 to ­70 mV)
K
+
K
+
K
+
K
+
K
+
+ + +
­ ­
K
+
ECF
ICF
Na
+
Na
+
Na
+
Na
+
Na
+
(­5 mV)
K
+
K
+
K
+
K
+
+ + +
­
K
+
K
+
Na
+
ECF
ICF
fiekil 59-1.
Düz kasta istirahat membran potansiyelinin (RMP) iyo-
nik temelleri. nda hücre içi K
+
konsantrasyonu, hücre
d>fl> K
+
konsantrasyonundan fazla, hücre d>fl> Na
+
konsantrasyonu
ise hücre için Na
+
konsantrasyonundan fazlad>r. A, Membran sa-
dece potasyuma geçirgen oldu¤unda görülen elektrokimyasal de-
¤ifliklikler. Potasyum daha yo¤un oldu¤u hücre içinden daha az
yo¤un oldu¤u hücre d>fl>na diffuze olur. Pozitif yüklü K
+
iyonlar>-
n>n d>fla hareketi, hücre membran>n iç taraf>n> hücre d>fl>na göre
daha negatif yapar. B, sodyuma da
geçirgen olsayd> görülen elektrokimyasal de¤iflmeler. Na
+
'un kon-
santrasyon gradientine ba¤l> olarak içeri hareketi, A'da gösterildi-
¤i gibi hücre membran>n iç taraf>n> d>fla göre göre daha az negatif
olmas>n> sa¤lar. C, Hücre içinde, konsantrasyon ve elektrokimya-
sal gradiente karfl> Na
+
'u d>fla iten bir pompa mekanizmas> vard>r.
K
+
'un içeri hareketi, Na
+
'un d>fla hareketiyle birliktedir. Bu meka-
nizma hücre membran>n>n iki yan>nda çapraz iyon da¤>l>m>na ve
dura¤an RPM'nin sa¤lanmas>na yard>mc> olur. ECF ekstraselluler
S
>
V
>, ICF intraselluler
S
>
V
> (A-C, Weiss RM; ureteral function. Uro-
logy 1978; 12:114'dan).