me de translumbar aortografinin geliflmesi ve bunun renal arter lezyonlar>n>n görüntülenmesindeki de¤erinin göste- rilmesiydi (Smith ve ark., 1952). 1957 y>l>nda renal arter lezyonlu hastalarla ilgili ilk genifl seri yay>nland> (Poutas- se ve Dustan, 1957). yotensinin iki formu saptand> (Skeggs ve ark., 1954) ve anjiyotensin dizilimi sentezlendi (Bumpus ve ark., 1957). Bu çok kritik bulufllar anjiyotensin için do¤ru radiyoim- munolojik ölçümlere, anjiyotensin analoglar>n>n ve anji- yotensin çevirici enzim inhibitörlerinin (ACE), renovaskü- ler hipertansiyonlu hastalar>n (RVH) saptanmas>nda kul- lan>lan bütün major araçlar>n geliflmesine yol açt>. Son za- manlarda bir anjiyotensin reseptör ailesinin (Kang ve ark., 1994; Goodfreiend ve ark., 1996) ve hipertansiyon teda- visinde klinik olarak kullan>lan özel anjiyotensin reseptör blokerlerin varl>¤> aç>¤a kavufltu. n> ve özellikle glomerular filtrasyon h>z>n> (GFR) düzenle- yen kritik entegre bir sistem oldu¤u bilinmektedir (Gun- ning ve ark., 1996; Laragh ve Blumenfeld, 1996). Ayr>ca, angiyotensin II'nin hücre proliferasyonu ve interstisyel fibrozisde ifle kar>flt>¤>na dair artan miktarda literatür var- d>r. (Mai ve ark., 1993; Eng ve ark., 1994; Stoll ve ark., 1995; Egido, 1996; Gunning ve ark., 1996). Bu durum en iyi "Kesin bir ay>r>m yoktur. Arteriyel kan bas>nc> ve mortalite aras>ndaki iliflki nicelikseldir; bas>nç ne kadar yüksekse prognoz kötüleflir" fleklinde yazan Sir George Pickering taraf>ndan belirtilmifltir. (Pickering ve Pickering, 1995; Pickering ve ark., 1996). Sigorta flirket- lerinden elde edilen veriler bu noktay> onaylanmakta- d>r. s>nc>n 70 mmHg'n>n alt>nda olmas> optimaldir (Lew, 1973). Dünya Sa¤l>k Örgütü cerrahi amaçlar için yetiflkin- lerde hipertansiyonu, sistolik bas>nc>n 160 mmHg'den bü- yük ya da diastolik bas>nc>n 95 mmHg'den büyük ya da her ikisinin de olmas> olarak tan>mlam>flt>r. tespit edilmelidir. Çocuklarda hipertansiyon yafla göre de- ¤erlendirilmelidir. 130/80 mmHg'l>k üst normal s>n>ra 12- 15 yafllar>nda ulafl>l>r. Renovasküler Hipertansiyon olarak saptanmas>n> sa¤lad> ve hastal>¤>n cerrahi tedavisi için flevki yeniden canland>ran renal arteriyel vasküler onar>m>n ilerlemesinin habercisi oldu (Freeman ve ark., 1954). Fakat daha sonra di¤er nedenlerle arteriyografi ya- p>lan normotansif hastalarda özellikle aterosklerotik hasta- l>kl>larda (Wilms ve ark., 1990) s>kl>kla renal arter hastal>- ¤>n>n varl>¤> aflikar oldu (Eyler ve ark., 1962), ve otopsi bulgular> radyolojik bulgular> destekledi. (Holley ve ark., 1964). dikasyon oluflturmamaktad>r. Lezyon fonksiyonel ola- renin sal>n>m>na neden olacak kadar düflürmelidir). Dola- y>s>yla, na ba¤l> hipertansiyon fleklinde yap>labilir. durum, aterosklerozis obliterans (ASO) ve fibröz disp- lazidir (FD). Cleveland klinik grubu anjiyografik teknik- lerle tan>mlanabilen, tahmin edilebilir do¤al seyri olan, çe- flitli farkl> histolojik tiplerin önemini vurgulam>flt>r. (Sche- reiber ve ark., 1984, 1989; Novick ve ark., 1994). S>n>f- land>rma Tablo 39-1 de gösterilmifltir. ateroskleroz taraf>ndan meydana getirilir (Novick ve ark., 1996). Bu hastal>k renal arter ile s>n>rl> olabilir fakat daha s>kl>kla abdominal aorta ve koroner, serebral ve alt ekstremite damarlar>n> tutan yayg>n aterosklerozun bir belirtisidir. Aterosklerotik darl>k genellikle renal arterin proksimal 2 cm'de meydana gelir ve distal arteriyel veya dal tutulumu oldukça nadirdir. Bu lezyonlar>n proksimal yerlefliminden dolay> darl>k alan>n>n uygun flekilde görün- tülenmesi için s>kl>kla oblik görüntülere gereksinim var- S>n>fland>r>lmas> %40'>nda ilerleyicidir; diseke ya da tromboze olabilir. Yaln>zca renal arterleri ya da karotis ve koroner arterleri, aorta ve di¤er damarlar> tutabilir. nadirdir. ve 40' l> yafllardaki kad>nlarda görülür. Anjiyografide tipik olarak 'boncuk dizisi' örne¤ini oluflturur. Diseke, tromboze ya da rüptüre olmaz ve 40 yafl>ndan sonra nadiren ilerler. Di¤er damarlar> tutabilir. halkad>r. Anjiyografide yayg>n kollateral dolafl>ml>, hafifçe daralt>c> görülür. Ço¤unlukla kad>nlarda görülür ( "k>z hastal>¤>"). hastal>k. Lokalizasyon ve t>kay>c>l>k de¤iflkendir; çeflitli klinik durumlarda meydana gelir. sion. J Urol 1970;104;231. |