enstrümantasyon ve görüntülenmesinde kullan>lan
endoskopik ifllemlerin temel ilkelerini tan>tmakt>r. Bu
stratejiler tart>fl>lacak, bunun yan>nda hasta pozisyonu ve
haz>rl>¤>, sistoüretroskopi ve üreteropyeloskopi için temel
araçlar ve ihtiyaç duyulan yan enstrümantasyon konular>-
na da a¤>rl>k verilecektir. Özel patolojik süreçler için teda-
vi stratejilerinin derinlemesine tart>fl>lmas> bu bölümün
kapsam> d>fl>nda olup, okuyucu bu metin boyunca ilgili
bölümlere yönlendirilecektir.
nin rutin bir parças>d>r ve bu ifllem için birçok de¤iflik
ekipman kullan>labilir. Basit prosedürler (örne¤in, mini-
mum müdahale ile sistoskopi) ofis ortam>nda yap>labilir
ve sadece bir endoskop, >fl>k kayna¤> ve irigasyon s>v>s>
yeterlidir. Ürolog, enstrüman>n proksimal ucundaki optik
mercek sistemi arac>l>¤>yla yap>lan ifllemi görür. Harici Xe-
non veya halojen >fl>k kaynaklar>ndan elde edilen so¤uk
>fl>k, bir fiberoptik kablo arac>l>¤> ile endoskopa iletilmek-
tedir. Tipik irigasyon s>v>lar> steril su, glisin, veya normal
salindir. Elektrokoter kullan>m> planlan>yorsa, elektrolit
içermeyen bir çözelti kullan>lmal>d>r. Genelde bir hareket-
li kule üzerine yerlefltirilmifl olan ve >fl>k kayna¤>, endos-
kopi kameras>, görüntü ifllemcisi ve kaydedici ile monitör-
den oluflan video-endoskopi birimleri, hem ofis hem de
ameliyathane ortamlar>nda yayg>n olarak bulunmaktad>r
(fiekil 8-1). Görüntüler, optik bakaç üzerine tak>lm>fl olan
bir kameradan al>narak görüntü ifllemciye aktar>l>r ve bir
monitör arac>l>¤>yla görüntülenir. Dijital endoskoplarda ise
bakaç yoktur ve görüntü do¤rudan görüntü ifllemciye gön-
derilir. Her iki durumda da, hareketli ve hareketsiz görün-
tüler t>bbi kay>t, ifllem sonras> yorum ve hasta e¤itimi için
de¤erlendirilmek üzere bir kay>t cihaz>na aktar>labilir. Vi-
deo-endoskopik ünitelerin avantajlar>; (1) vücut s>v>lar>
ile cerrah>n temas>n> önlemek, (2) ifllemi uygulayan cerra-
h>n pozisyonunun daha ergonomik olmas>n> sa¤lamak,
(3) endoürolojik becerilerin ö¤retimini gelifltirmek ve (4)
lokal anestezi alt>nda sistoskopi yap>lan erkek hastalarda
rahats>zl>¤> azaltmak olarak s>ralanabilir (Patel ve ark.,
2007). Endoskopi s>ras>nda ürotelyal karsinom tespitini
art>rmak amac>yla dar bant görüntüleme ve porfirin taban-
l> floresan gibi >fl>k kayna¤> modifikasyonlar> gelifltirilmifl-
tir. Dar bant görüntüleme teknolojisi, hemoglobin taraf>n-
>fl>¤> süzer ve hipervasküler ürotelyal neoplazi saptanma-
s>na yard>mc> olur (Herr ve Donat, 2008). Floresan bazl>
endoskopide ise önce 5-aminolevulinik asit ya da hexami-
nolevulinate içeren bir çözelti mesane içine verilir ve son-
ra mavi >fl>k (dalga boyu 380-450 nm) kullan>larak sistos-
kopi yap>l>r. Bu maddeler porfirine dönüflür ve a¤>rl>kl>
olarak neoplastik hücrelerde birikir. Mavi >fl>k ile ayd>nla-
t>ld>¤>nda ise k>rm>z> floresan renk vererek tümör tespiti-
ne yard>mc> olurlar (Kriegmair ark, 1996). Ürolojiye özgü
endoskopi odalar> genellikle tam video kapasitelerinin ya-
n>nda hareketli bir C-kol veya endoskopi masas> taraf>n-
dan sa¤lanan floroskopi özelliklerine de sahiptir. Floros-
kopi retrograd pyelografi, üreteral stent yerlefltirilmesi ve
ifllem s>ras>nda kullan>lan endoskoplar ve aletleri lokalize
etmek için kullan>l>r. Ameliyathane personelinin kurflunlu
önlük, tiroid kalkanlar> ve gözlük takarak radyasyon ma-
ruziyetini en aza indirmesi önemlidir.
do¤rudan gözlemlenmesi amac>yla kullan>lmaktad>r. Sis-
toüretroskopinin en yayg>n endikasyonlar>ndan biri mik-
roskopik veya gros hematürinin de¤erlendirilmesidir. Di-
¤er endikasyonlar> aras>nda ifleme semptomlar>n>n de¤er-
lendirilmesi, ürotelyal kanser takibi, yabanc> cisim ç>kar-
ma ve zor kateterizasyona yard>mc> olma say>labilir. Te-
mel kullan>m alan> alt üriner sistem hastal>klar>n>n tan> ve
tedavisi olmas>na karfl>n, üst üriner sisteme yönelik hem
tan> hem de tedavi amac>yla yap>lan giriflimlerde de kulla-
n>lmaktad>r.
pik de¤iflimleri gözlemlemek amac>yla yap>lmaktad>r. Ay-
r>ca ifllem s>ras>nda sitolojik ve histolojik inceleme için s>-
v> ve doku örnekleri de al>nabilmektedir.
madde verilerek üst üriner sistemin tan>sal amaçl> de¤er-
lendirilmesi yap>labilmektedir. Üst üriner trakttan kateter
veya f>rça yard>m>yla sitolojik veya histolojik inceleme
amaçl> örnekler elde edilebilmektedir. Üst üriner sistem
obstrüksiyonlar>nda, üreteral stentler genelde sistoskopi
eflli¤inde tak>lmaktad>r. Bu retrograd giriflimlerin ço¤unda
floroskopi kullan>lmaktad>r.