background image
da büyük oranda tunikal kal>nl>¤> ve kuvveti belirler (Hsu
ve ark., 1992). Saat 6-7 aras>nda tunikal kal>nl>k 0.8 ± 0.1
mm; 9'da 1.2 ± 0.2 mm; ve 11'de 2.2 ± 0.4 mm'dir. Saat
3,5-6 ve 1 pozisyonlar>nda ölçümler neredeyse simetriktir
(Spesifik yerlerdeki kal>nl>k farklar> istatiksel olarak an-
laml> bulunmufltur).
Penetrasyon öncesi tunikadaki bas>nç saat 6-7'de 1.6
± 0.2 x 10
7
N/m
2
, 9'da 3.0 ± 0.3 x 10
7
N/m
2
ve 11'de 4.5
± x 10
7
N/m
2
olarak ölçülmüfltür.
Tunikan>n kal>nl>¤> ve
gücü yeriyle istatistiksel olarak anlaml> de¤ifliklikler
gösterir. En zay>f yer, ventral yivdir (5-7 aras>) ki bu-
rada longitudinal d>fl tabaka yoktur; penil protezlerin
ço¤u buradan protrüze olur
(Hsu ve ark., 1994).
Tunika albuginea elastin fiberlerle organize bir dize
halinde içiçe geçmifl kollajen liflerden (genellikle tip I ba-
zen de tip III) oluflur. Kollajen lifin gerilme direnci çelikten
daha fazlad>r, esnemez. Tersine elastin, boyunun
%150'sine kadar uzayabilir. Tunikal büyümeyi sa¤layan
ve gergin penis uzunlu¤unu belirleyen elastin yap>d>r.
Eksternal penil destek fundiform ve suspensuvar ol-
mak üzere iki ligamentten oluflur. Fundiform ligament
Colles' fasiyas>ndan ç>kar, tunika albugineaya lateral ve
yüzeyeldir, tunika albugineaya yap>flmaz. Suspensuvar li-
gament Buck fasyas>ndan ç>kar, iki lateral ve bir medyan
dal> olup dorzal veni çevreler. Temel fonksiyonu tunika al-
bugineay> pubise tutturmak ve penisin hareketli k>sm>n>
desteklemektir (Hoznek ve ark., 1998). Do¤ufltan bu ba-
¤>n yoklu¤u veya penil uzatma cerrahisi s>ras>nda kesil-
mesi, ereksiyonun anstabil olmas>na ve penisin sarkmas>-
na neden olabilir.
Korpus Kavernozum, Spongiozum ve Glans Penis
Kavernozal korpuslar kal>n tunika ile sar>l> bir çift sünger-
si oluflumdur. Proksimalde puboiskiyal ramuslar>n alt
yüzlerinden bafllay>p pubik arkta birleflerek glansa kadar
uzan>rlar.
Septum, insanda tam kapal> de¤ildir, baz>
türlerde, köpeklerdeki gibi tamamen kapal>d>r.
Korpus kavernozumlar; tunika albuginea, septum, in-
trakavernozal kolonlar ve fibröz dallanmalar ile peri arte-
riyel, perinöral fibröz k>l>flardan oluflan iskelet taraf>ndan
flekillendirilir (Goldstein ve Padma ­Nathan, 1990; Hsu ve
ark., 1992). Tunika içinde elastik liflerce, kollajen ve gev-
flek areolar dokularca çevrili, düz kas trabekülalar>yla se-
pare edilen biribiriyle ifltirakli sinüzoidler vard>r. Terminal
kavernozal sinirler ve helisin arterler, düz kas ile yak>n
birliktelikler gösterir. Sinüzoidler merkezde, büyük peri-
ferde daha küçüktür. Flask haldeyken, kan merkezden pe-
riferik sinüzoidlere yavaflça yay>l>r ve kan gazlar>, venöz
kan düzeyindedir. Ereksiyonda, kan>n sinüzoidlere h>zl>
dolmas>yla arteriyel kan gaz> seviyesine ulafl>l>r (Sattar ve
ark., 1995).
Korpus spongiyozum ve glans sinüzoidlerin küçüklü-
¤ü ve tunika inceli¤i (yaln>zca sirküler tabakal>-yukar>ya
bak>n>z) d>fl>nda korpus kavernozumla ayn>d>r. Glansta
tunika da yoktur (Tablo 23-2).
Arterler
Penil kan, bafll>ca internal iliyak arterin dal> olan in-
ternal pudendal arterden gelir
(fiekil 23-3A). Birçok ol-
guda eksternal iliyak, obturator, vezikal ve femoral ar-
terlerden gelen aksesuar arterler bulunur, bazen domi-
nant kan kayna¤> ya da korpus kavernozumun tek ar-
teri de olabilirler
(Breza ve ark., 1989). 20 taze insan
kadavras>nda
Droupy ve arkadafllar> (1997) üç tip penil
arteriyel kanlanma saptam>flt>r: Tip I, yaln>zca internal pu-
dendal arterden (3/20); tip II, hem aksesuar hem internal
pudendal arterden (14/20) ve tip III, sadece aksesuar pu-
dendal arterden (3/20). Nehra ve arkadafllar> (2008)
erektil disfonksiyon öyküsü olan (ED) 79 olguda %35
oran>nda obturatuar arterden ç>kan aksesuar puden-
dal arter tesbit etmifltir. Bu olgular>n %54 ünde domi-
nant kan sa¤lay>c>s> olarak aksesuar pudendal dal
gösterilmifl, %11'inde de tek arter olarak bulunmufltur.
Mulhall ve arkadafllar>, radikal prostatektomi s>ras>n-
da aksesuar arterin korunmas> ile cinsel fonksiyonun
daha çabuk geri geldi¤ini bildirmifltir
(Mulhall ve ark.,
2008).
ra common penil arter ad>n> al>r. Dorsal, bulboüretral ve
kavernozal olmak üzere üç dal> vard>r. Glans yak>n>nda,
distalde halka oluflturacak flekilde birleflme gösterir. Dor-
sal arter ereksiyonda glans>n dolgunlu¤undan sorumlu-
dur. Bulboüretral arter, bulbus ve korpus spongiozumu
kanland>r>r.. Kavernöz arter, iki kruran>n birleflti¤i hilus
penisten korpus kavernozuma girer ve kavernozal tüme-
sans> sa¤lar. Seyri boyunca trabeküler erektil dokuyu ve
sinüzoidleri besleyen çok say>da helisin arterleri verir (fie-
kil 23-3B), Helisin arterler, flask halde kontrakte ve tortü-
öz iken, ereksiyonda dilate ve do¤rusal flekil al>r.
690
KISIM VI
l
Reprodüktif ve Seksüel Fonksiyon
Penil Ereksiyonda Penil Komponentler ve
Fonksiyonlar>
Korpora kavernoza
Tunika albuginea
(kavernöz cisme
ait)
Düz kas
kas
Bulbokavernöz
kas
Korpus
spongiyozum
Glans
Korpus spongiyozum ve glans> destekler
Korpora kavernozaya rijitlik sa¤lar
Veno-oklüziv mekanizmaya kat>l>r
Sinüzoidlere kan girifl-ç>k>fl>n> düzenler
Kan> distale pompalayarak ereksiyonu
h>zland>r>r
Bulber üretray> s>k>p semeni atmaya
yard>mc> olur
Üretray> s>k>flt>r>p semeni kuvvetle att>r>r
Difli genital organ>n> travmatizasyondan
korur
Duyarl>l>¤>yla ereksiyonu kolaylaflt>r>p
zevki artt>r>r.
Konik flekliyle vajinal penetrasyonu
kolaylaflt>r>r
Tablo 23-2.