background image
ve efferent kanalc>klar haline gelir. Epididim ve vas de-
ferens mezonefrik (Wolf kanal>) kanallardan oluflur.
Diflilerde kranial ve kaudal mezonefrik tübüllerin ka-
l>nt>lar> epoöporon ve paraöporon denilen küçük, fonk-
siyone olmayan mezosalfingeal yap>lar> oluflturur.
Mezonefrik tübüller, yetiflkin nefronuna eflde¤er olan,
boflalt>c> ünitelere farkl>lafl>r. Hücre topluluklar>n>n oluflu-
mundan k>sa bir süre sonra, lümenler haline gelip vezikül
fleklini al>rlar. Veziküller uzad>kça, her bir uç z>t yönde
e¤im yap>p S fleklinde bir tübül olufltururlar. Lateral uç
nefrik kanalla birleflerek bir tomurcuk oluflturur. Medial
uç uzar ve kase fleklinde bir boflluk haline genifller ve so-
nunda glomerüler kapillerlerin etraf>n> sararak renal kor-
püskülü oluflturur. Dorsal aorta dal>ndan köken alan glo-
merüler kapiller yuma¤>, efferent arteriyol subkardinal si-
nüse boflald>¤> s>rada geliflen glomerülü iflgal eder.
Metanefroz
Kal>c> böbrek ya da metanefroz sakral bölgede üreter
tomurcu¤u
ad> verilen bir çift yeni yap> olarak oluflur.
Mezonefrik kanal>n distal ucundan filiz verir ve meta-
nefrik mezenkim
blastemas> ile 28. gün civar>nda ilifl-
ki kurar (fiekil 111-4).
Üreter tomurcu¤u yo¤unlaflan
metanefrik mezenkimi deler ve ikiye ayr>larak bölünür.
Bölünen üreter tomurcu¤unun ampulla ad> verilen ucu,
gelecekteki nefronlar> indüklemek üzere, mezenkimal-epi-
tel ile iliflkiye girer. Üreter tomurcu¤u dallan>rken her bir
ampulla metanefrik mezenkimin cep fleklindeki yo¤unlafl-
mas>n> içine al>r. Böylece metanefroz lobüle bir görüntü
verir (fiekil 111-5). Üreter tomurcu¤u ve metanefrik me-
zenkim birbirlerine karfl> karfl>l>kl> indüksiyon yaparlar ve
primordial yap>lar>n uygun farkl>laflmas> bu indüktif ileti-
lere ba¤l>d>r (bkz. "Böbrek Gelifliminin Moleküler Meka-
nizmas>").
Bölünen üreter tomurcu¤unun ampulla ad> verilen
ucu, gelecekteki nefronlar> indüklemek üzere, metanefrik
mezenkim ile iliflkiye girer. Glomerül, proksimal tübül,
Henle kulpu ve distal tübülden oluflan nefronun metanef-
2978
KISIM XVII
l
Pediatrik Üroloji
Paraksiyal mezoderm (somit)
ntermediate mezoderm
ntermediate mezoderm
(nefrotomlar)
23. gün
Lateral mezoderm
Notokord
fiekil 111-2.
do¤ru çift ve segmental olarak organize olmufl nefronlar> oluflturur.
Servikal nefronlar 4. hafta s>ras>nda oluflur ve kollek kolektif ola-
rak pronefroz ad>n> al>r (Larsen WJ: Human Embryology. New
York, Churchill Livingstone, 1997'den düzenlenerek al>nm>flt>r).
Pronefroz
ntermediate
mezoderm
Kloaka
Mezonefrik
kanallar
Mezonefroz
A. 24. gün
A. 25. gün
A. 26. gün
fiekil 111-3.
Pronefroz ve mezonefroz geliflimi. A, Pronefroz befl ile yedi tane bulunan servikal segmentlerin her birinde geliflir. Ancak
bu primitif böbrek yap>lar> 4. haftada çabucak dejenere olurlar. Mezonefrik kanallar ilk olarak 24. günde ortaya ç>karlar. B ve C, Mezo-
nefrik veziküller ve tübüller, torasik ve lumbar bölgeler boyunca kraniokaudal yönde oluflurlar. Kranial çiftler dejenere olurken kaudal
çiftler geliflir ve olgun mezonefroz ilk üçü lumbar segmente uyan 20 çift içerir (Larsen WJ: Human Embryology. New York, Churchill Li-
vingstone, 1997'den düzenlenerek al>nm>flt>r).