background image
ni kolaylaflt>rmak amac>yla k>l>fa monte edilir. Albarran ti-
pi köprü, bir seviye ayarlay>c> sayesinde çal>flma kanal>n-
dan gönderilen kateter ve tellerin yönlendirilebilmesine
olanak sa¤lamaktad>r. Teleskopik lens köprü arac>l>¤>yla
k>l>f üzerine monte edilmekte, >fl>k kayna¤> kablosu da te-
leskopa ba¤lanmaktad>r.
Rijit sistoskopide kullan>lan teleskoplar rod-lens siste-
mini kullan>rlar. Teleskopun metal gövdesinde havayla
birlikte çok say>da silindirik lens bulunur ve bu sayede bir
taraftan >fl>¤> objeye iletirken, ayn> zamanda görüntü olufl-
turmaktad>r. Teleskoplar kullan>m amac>na göre de¤iflik
görüfl aç>lar>nda üretilmektedir. Üretroskopide en iyi gö-
rüfl, do¤rudan önümüzü gösteren 0 veya 12 derece lens-
lerle sa¤lan>r. Mesanede genelde 30 derece lensler tercih
edilir ve bu teleskoplar trigon, kubbe, arka ve yan duvar-
lar için mükemmel bir görüfl sa¤lar. 70 derece teleskoplar,
ön duvar, kubbe ve inferior lateral duvarlarda daha iyi gö-
rüntü sa¤lamaktad>r. 120 derece lense sahip teleskoplar
ise mesane boynunun de¤erlendirilmesinde kullan>l>r.
Fleksibl sistoüretroskoplar>n fiberoptik ve dijital mo-
delleri vard>r (fiekil 8-4). Geleneksel fleksibl endoskopla-
r>n gövdeleri içinde hem >fl>¤> hem de görüntüyü iletmeye
yarayan fiberoptik demetler bulunmaktad>r. Endoskopun
ucu, bir mandal yard>m>yla 210 dereceye kadar bükülebil-
mektedir. Endoskop flaft>nda irigasyon ve çal>flma aletleri-
nin geçiflini sa¤layan bir kanal bulunur. Kat>-hal kamera
yongalar>nda son y>llardaki ilerlemeler, dijital sistoüret-
roskoplar>n geliflmelerini h>zland>rm>flt>r. Bu modellerde
endoskopun ucuna yerlefltirilen bir görüntü yongas>, >fl>¤>
bir elektrik sinyali haline getirir ve bu flekilde oluflturulan
görüntüyü do¤rudan ekrana yans>t>r. Dijital sistemler
yüksek optik çözünürlük, kontrast ve renk ayr>m> sa¤lad>-
¤> için, birçok merkezde dayan>ks>z fiberoptik sistemlerin
yerini almaktad>r (Quayle ve ark., 2005; Borin ve ark.,
2006). Ancak bu sistemlerin dayan>kl>l>¤> da halen de¤er-
lendirme aflamas>ndad>r.
Hasta Haz>rl>¤>
Mekanik manipulasyon ve mesane distansiyonu mevcut
infeksiyonu alevlendirebilece¤i için, sistoüretroskopi iflle-
minden önce hastan>n üriner infeksiyonu olmad>¤>ndan
emin olmak önemlidir. Hastaya n>, nas>l ya-
p>laca¤>n>, risk ve faydalar>n> aç>klad>ktan sonra bilgilen-
dirilmifl onam al>nmal>d>r.
Hastadan kaynakl> bir risk
faktörü yoksa basit sistoüretroskopide antibiyotik
profilaksisi yapmak gerekli de¤ildir (Tablo 8-1) (Wolf
ve ark., 2008). Risk faktörü varl>¤>nda veya ek mani-
pulasyon yap>lmas> öngörülen durumlarda (örn., me-
sane biyopsisi, üreter kateterizasyonu) tedavi süresi
24 saati geçmeyecek flekilde bir profilaktik antibiyotik
verilmesi gerekir.
Bu durumda seçilebilecek antbiyotikler
florokinolonlar veya trimetoprim-sulfometoksazoldür.
Hasta, rijit sistoskopi yap>lacaksa dorsal litotomi pozisyo-
nuna, fleksibl sistoskopi yap>lacaksa supin (kad>nlar için
hafif kurba¤a pozisyonu) pozisyona al>n>r ve steril haz>r-
l>k ve örtüm yap>l>r.
kan- anestetik madde intraüretral olarak enjekte edilir. Bu
sayede hem hasta konforu sa¤lan>rken, hem de cerrah için
üst üriner sisteme ulafl>m, mesane ve üretra biyopsisi,
mesane fulgurasyonu gibi ifllemlere olanak sa¤lanabilmek-
tedir. Erkek hastalarda anestetik maddenin mukozal yüze-
ye daha uzun süre temas etmesini sa¤lamak için üretral
klempler kullan>labilir. Goldfischer ve arkadafllar> (1997),
30 mL intraüretral lidokain jelin 20 dakika önce uygulan-
mas>n>n erkek hastalarda iflleme ba¤l> a¤r>y> belirgin ola-
rak azaltt>¤>n> bildirmifllerdir. Fakat kad>nlarda ayn> bulgu-
yu elde edememifllerdir. Birçok randomize prospektif çal>fl-
mada, fleksibl sistoskopide kayganlaflt>r>c>- anestetik mad-
de instilasyonunun hasta konforunu olumlu etkilemedi¤i
sonucuna var>lm>flt>r (Patel ve ark., 2008b).
Sistoüretroskopi s>ras>nda hasta konforunu iyilefltir-
meye yönelik çok say>da yöntem de¤erlendirilmifltir. Mo-
nitörü hasta ve cerrah>n birlikte görebilece¤i flekilde yer-
lefltirmenin erkek hastalarda faydal> olabilece¤i bulun-
mufl, ancak kad>n hastalarda etkili olmam>flt>r (Patel ve
ark., 2007, 2008a). Yap>lan her ifllemin efl zamanl> olarak
anlat>lmas>, hastan>n anksiyetesini azaltt>¤> gibi konforu-
nu da artt>rabilir. Özellikle erkek hastalar, membranöz ve
prostatik üretradan geçifl s>ras>nda a¤r> olabilece¤i, bu
bölgenin 2 ile 5 cm aras>nda oldu¤u ve buradan geçifl s>-
ras>nda pelvik kaslar>n> gevfletmeleri konusunda bilgilen-
dirilmelidir (Taghizadeh ve ark., 2006).
Teknik
Sistoüretroskopi öncesinde üretral meatus incelenmelidir.
E¤er endoskopun geçifline izin verecek genifllikte de¤ilse,
iyice kayganlaflt>r>lm>fl metal bujilerle dilatasyon yap>labi-
lir. Meatus endoskop pasaj> için yeterli genifllikteyse, k>l>f
kayganlaflt>r>c> ile kapland>ktan sonra alt üriner yolun
anatomisine uyacak flekilde ilerletilir.
Erkeklerde penis glanstan tutularak kar>n duvar>na
göre 90 derece olacak flekilde gerdirilir ve fossa navikula-
194
KISIM III
l
Basics of Urologic Surgery
fiekil 8-4.
Fleksibl sistoskop >fl>k kayna¤> ve fleksibl uç k>s>mdan
oluflur. Görüntüleme sistemi fiberoptik (üstte) ya da dijital (altta)
olabilir.
Antibiyotik Profilaksisi Verilmeden Sistoskopi
Yap>lmas>n>n Önerilmedi¤i Durumlar
Üriner sistemin anatomik anomalileri
Kötü beslenme
Sigara içme
Kronik steroid kullan>m>
Eksternal katater varl>¤>
Endojen/eksojen materyal kolonizasyonu
Efllik eden uzak enfeksiyon varl>¤>
Hastanede yat>fl süresinin uzun olmas>
Tablo 4-4.