background image
rekte posterior kalis frontal plan>n 20 derece arkas>nda ve
anterior kalisin 70 derece frontal plan>n önünde oldu¤u gi-
bi bu ünite anteriora do¤ru rotasyon gösterir. Bu manada
posterior kalisler lateralde ve anterior kalisler medialdedir.
Hoson tipi böbrek tam tersidir; posterior kalisler frontal
plan>n 70 derece arkas>nda ve anterior kalis ise frontal
plan>n 20 derece önündedir ve lateral görülür (fiekil 47­6).
Sa¤ böbreklerin ço¤u Brodel tip oryantasyonda (posterior
kalisler lateraldedir) oldu¤u gibi, sol böbreklerin ço¤u da
Hudson tipi oryantasyondad>r (posterior kalisler medial-
dedir).
Varyasyonlardan dolay> kalislerin lateral-medi-
al oryantasyonu için antero-posterior radyografik gö-
rüntüleme optimal kalisi belirlemede tam olarak kulla-
n>lamaz ve do¤ru kalisiyel anatomiyi belirlemek ama-
c> ile ek manevralara gereksinim vard>r.
Böbrekiçi Damarlanma
Renal arteriyel anatominin de¤iflkenli¤ine ra¤men genel-
likle ana renal arter; anterior ve posterior dallara ayr>l>r.
Renal sinüs seviyesinde veya öncesinde ana dal 4 anteri-
or segmental artere ayr>l>r: apikal ve alt sagmental arterler
(s>ras>yla üst kutpun tepesini ve alt kutpun tamam>n> kan-
land>r>r), ve üst ve orta segmental arterler (böbre¤in geri
kalan anterior yüzünü kanland>r>r). Renal arterin posteri-
or dal> böbre¤in posterior yüzünü kanland>r>r (fiekil 47-
7). Renal arterin; anterior segmental arterleri ve posterior
dal> parankime girer girmez, interlober arterlere dallan>r.
Bu arterler; böbrek toplay>c> sistemin kalisiyel infundibu-
lumuna bitiflik seyri nedeniyle "infundibular arterler" ola-
rak da adland>r>l>r. Kortiko-medüller bileflkede renal pira-
midlerin taban>n>n yak>n>nda her bir interlobar arter, renal
piramid boyunca seyreden iki arkuat artere dallan>r. Bir
sonraki dallanma interlobular arterler olarak gerçekleflir.
Arkuat arterlerden dik aç> ile ç>kan interlobular arterler re-
nal piramidlerin d>fl yüzeyi boyunca seyreder. Son dallan-
ma periferal renal korteksteki interlobüler arterlerden ç>-
kan glomerüler afferent arteriyollerdir. Her bir renal arte-
riyol "end arter" oldu¤undan; böbrekteki her hücre bir ar-
teriyolden kanlan>r. Bu nedenle böbrek fonksiyon kayb>-
n>n engellenmesi için; böbrek arter yaralanmalardan kaç>-
n>lmal>d>r. Arteriyel yaralanma potansiyeli en az Brödel
hatt>ndad>r. Brödel hatt>; böbre¤in üst apeksinden (anteri-
or apikal segmental arterin kanland>rd>¤> alandan itiba-
ren), alt kutba kadar (alt anterior segmental arterin kan-
land>rd>¤> alana kadar), böbre¤in lateral kenar> boyunca
yer alan damars>z aland>r.
Ayr>ca toplay>c> sisteme en
emniyetli perkütan girifl yeri kalisiyel fornikstir çünkü
böylelikle kalisiyel infundibuluma bitiflik seyreden in-
terlober (infundibular) arterlerden ve renal piramidin
kenar>ndan geçen arkuat arterlerden uzak durulmufl
olur (Sampaio ve ark., 1992).
Böbreklerin venöz anatomisi; arteriyel yap>lanmaya
benzemez. Üstelik intrarenal venler aras>nda serbest çar-
praz dolafl>mlar vard>r. Böylece böbrekten vasküler dönüfl
1328
KISIM XI
l
Urinary Lithiasis and Endourology
Anahtar Noktalar: Anatomik De¤erlendirme
· Böbrek üst polüne perkütan girifllerde diyafram ve plev-
ra zarar görebilir
· Ç>kan ve inen kolon s>ras>yla sa¤ ve sol böbre¤in late-
ralinde hatta posteriorunda bulunabilir. Kolonun böb-
rekle yanyana seyri lokalizasyona göre de¤iflmekle be-
raber; bu iliflki en fazla sol böbrek alt polündedir.
· Kalislerin anterior-posterior lokalizasyonu; perkütan
böbrek cerrahisinde göz önünde bulundurulmas> gere-
ken önemli bir durumdur.
· Anterior-posterior grafi ile kalislerin lateral-medial loka-
lizasyonunun de¤erlendirilmesi ideal bir girifl sa¤lamak
için kullan>lmaz.
· Toplay>c> sisteme en güvenli perkütan girifl yeri; kalisi-
yel fornikstir.
Önden baki
Yandan baki
Arkadan baki
Alt
Orta
Üst
Apikal
Apikal
Orta
Üst
Apikal
Alt
Alt
fiekil 47-7.
Böbrek arteriyel kanlanmas>. Böbrek ana renal arterin ön ve arka dallar> ile kanlan>r. Ön dal; böbre¤in ön yar>s>n> ve dört seg-
mental dal üzerinden polar bölgeleri kanland>r>r. Arka dal; böbre¤in arka bölümünü kanland>r>r (gölgelendirilerek gösterilen). Brödel hat-
t> olarak bilinen damars>z alan; ön ve arka dolafl>m> birbirinden ay>r>r.