background image
lard>r (Donnay ve Weil, 2004; Wall ve ark., 2004). Genel-
likle onlu yafllardaki gençler olan etkilenmifl bireyler, s>k-
l>kla, aileleri ve arkadafllar> taraf>ndan kaç>n>lan, uzak du-
rulan ve toplumdan d>fllanm>fl kifliler haline gelirler. Gelifl-
mekte olan ülkelerin ço¤unda, organize sa¤l>k hizmeti ol-
mamas> nedeniyle bu hastalar>n yaln>zca çok az bir bölü-
mü yeterli bak>m ve tedaviye ulaflabilir. Bu bölgelerde ka-
d>n>n sosyoekonomik statüsünü ve e¤itim durumunu iyi-
lefltirmek ve sa¤l>k hizmetlerine eriflim için büyük çal>fl-
malar bafllat>lm>flt>r (Tahzib, 1983; Tahzib 1989; Kelly,
1991; Wall,1996; Donnay ve Weil, 2004; Kelly, 2004). Ge-
liflmekte olan baz> ülkelerde prenatal bak>m>n iyilefltiril-
mesiyle VVF'ün alt grubu olan obstetrik VVF oran> azal>r-
ken, endüstrileflmifl ülkelerdeki iyatrojenik jinekolojik fis-
tül oranlar>n>n nispi olarak yükselmesi, oranlar> yaklaflt>r-
maktad>r (Ayhan ve ark., 1995; Obi ve ark., 2008). Dün-
yan>n baz> bölgelerinde VVF'ün önemli di¤er bir nedeni,
baz> serilerde (Tahzip, 1983) fistüllerin %13'den fazlas>n-
dan sorumlu olabilen kad>n sünneti gibi geleneksel tedavi
yöntemleridir. Bu geleneksel uygulama; infertilite, dispa-
roni, dizüri ve s>rt a¤r>s> gibi çeflitli durumlar> tedavi et-
mek için vajina ön duvar>n>n b>çakla insize edilmesiyle
gerçeklefltirilir.
VVF'ün di¤er nedenleri; ürolojik ya da jinekolojik
enstrumantasyon, perkütan ifllemler (Ramsay ve ark.,
1992; Prushi ve ark., 2000),
retroperitoneal, vasküler
ya da pelvik cerrahi, enfeksiyon ve enflamatuar has-
tal>klar
(Borjas ve Rodriguez Diaz 1949; Bland ve Gel-
fand, 1970; Ba-Thike ve ark., 1992; Monteiro ve ark.,
1995),
yabanc> cisimler (unutulan pesserler gibi)
(Binstock ve ark., 1990; Goldstein ve ark., 1990; Grody ve
ark., 1995),
konjenital VVF (Rousseau ve ark., 1996),
seksüel travma (Roy ve ark., 2002), vajinal laser uygu-
lamalar>
(Colombel ve ark., 1995) ve eksternal travma-
d>r
(bkz. Tablo 77-3). Endüstrileflmifl ülkelerde fistülle-
rin yaklafl>k %3 ile %5'inden fazlas>ndan sorumlu olan
ve VVF oluflturan en s>k üç lokal ileri malignite; servi-
kal, vajinal ve endometrial karsinomad>r.
Radyasyon tedavisine ba¤l> VVF özel ilgiyi gerektirir.
Bu tip VVF radyoterapi tamamland>ktan birkaç dekad
sonra oluflabilir
(Zoubek ve ark., 1989). Radyoterapi
sonras> oluflan üriner fistül insidans> radyasyonun çe-
flidine, dozuna ve uygulanma bölgesine göre de¤iflir.
"Eksternal beam" ve intersitisyel (Aristizabal ve ark.,
1983) radyoterapinin her ikisi de VVF oluflturabilir.
Ser-
viks karsinomu nedeniyle de¤iflik radyasyon modelite-
leriyle tedavi edilen 2200'den fazla hasta olan bir seri-
de, herhangi bir tipde üriner fistül insidans> %1.6 ola-
rak bildirilmifltir
(Alert ve ark., 1980). Perez, evre 1-3
2226
KISIM XIV
l
nma, Depolama ve Boflalt>lmas>
A
B
C
fiekil 77-3.
Engellenmifl do¤um eylemi nedeni ile geliflen ve-
zikovajinal fistül (VVF). A, Proksimal üretra ve mesane boy-
nunun tam kayb>na dikkat ediniz. Üreteral kateterler üretra-
dan geçerek onar>m öncesi üreteral orifislerin yerini göster-
mektedir. B, Engellenmifl do¤um eyleminden dolay> genifl
VVF ve rektovajinal fistül C, B, görüntüsündeki ayn> hastan>n
parmakla muayene ile VVF ve rektovajinal fistülün gösteril-
mesi (A-C, Pennsylvanya Üniversitesi Kad>n ve Do¤um Bölü-
mü'nden Dr.Mark Morgan'>n izniyle).