pleksus kas k>l>f>n>n kontraksiyonunu
düzenler.
Tüm pleksuslar liflerin a¤ örgüsü ile
ba¤lant>l>d>r.
Klini¤i ve Cerrahiyi Noktalar
Rekürren laringeal sinir diseksiyonlar s>-
ras>nda ve boyun giriflimlerinde zedele-
nebilir ve her zaman tan>namayabilir. Gö-
¤üste sa¤da brakiosefalik gövde seviye-
sinde ve aortapulmoner pencerede ve
solda daha kranialde de zedelenebilir.
K>smi veya tam vokal kord paralizisi ses
de¤iflikli¤i, yutma güçlü¤ü ve havan>n ko-
runmas>n>n kaybolmas> gibi de¤iflik bul-
gularla aspirasyona öncülük edilebilir.
Miyenterik pleksusun, azalm>fl nitrik
oksit sentetaz üreten uyar>c> intermedia-
te nöronlar> inhibe ederek akalazya ben-
zeri dismotilite hastal>klar>na yol açt>¤>
ileri sürülmektedir. Son dönemde mi-
yenterik pleksusun viral-sebepli zedelen-
mesinin akalazyay> oluflturdu¤u belirtil-
mektedir. Tripanozoma cruzi infeksiyo-
nun neden oldu¤u intramuskuler gangli-
yon hücrelerinin kayb> olan Chagas has-
tal>¤>nda da benzer durum bulunmakta-
d>r. Viseral afferentlerin bölüflümü belir-
tilerin kar>flmas>na imkân vermektedir.
Böylece özofagus patolojileri kardiyak
a¤r> gibi yanl>fl yorumlanan belirti verebi-
lir. Ayn> zamanda nokturinal aspirasyon
ve ast>ma neden olan gastroözofageal
reflüye ek olarak, vagus arac>l> refleks,
yerel aksonal refleksler, artm>fl bronflial
reaktivite ve mikroaspirasyon, nörojenik
inflamasyonla sonuçlanarak asid-arac>l>
refleks bronkokonstriksiyona neden ol-
maktad>r. Antireflü cerrahi s>ras>ndaki
vagal sinir zedelenmesi dumping, azal-
m>fl mide boflalmas>, pilor ç>k>m>n>n gev-
flemesindeki yetersizlik ve diyareye se-
bep olabilir. Özellikle anterior vagal sinir
laparoskopik cerrahi s>ras>nda risk alt>n-
da oldu¤u gibi zor görülebilir ve freno-
özofageal membran>n alt>nda zor fark
edilebilir.
ANATOM
Tan>m
Özofagusun iliflkilerini anlama özofagus
cerrahisine giriflmeden önce gerekldir.
Klavikulan>n üstünde, özofagus trakea-
n>n arkas>nda uzan>p, gevflek areolar do-
ku ile membranöz k>sm>ndan ayr>l>r (fie-
kil 19). Pretrakeal fasya trakea ve özofa-
gusu kaplamakta ve tiroid bezi etraf>n>
sarmak üzere ayr>lmaktad>r. Bukkotreke-
al fasya bir k>l>f gibi davranmakta, farin-
geal kaslar>n arkas>nda ve özofagus arka
duvar>nda kaudale ve karotid k>l>f>n>n da
lateraline uzanmaktad>r. Bunun arkas>n-
da ilk olarak alar fasya sonra da prever-
tebral faysa yer al>r. Bu nedenle bir para-
özofageal (bukkofaringeal fasyan>n
önünde) ve retroözofageal alan (fasyan>n
arkas>nda) oluflur. Rekürren laringeal si-
nir trakeaoözofageal olukta uzan>r, sa¤
rekurren sinir brakiosefalik gövdeyi sar-
d>¤>ndan, soldaki sa¤a göre daha yak>n
iliflkilidir. Tiroid bezin inferioru özofa-
gusun anterolateral pozisyonuna ulafl-
mak üzere ilerler ve orta tiroid ven ile in-
ferior tiroid arter anterolateralinde yer
al>r (fiekil 20B). Tiroid yap>lar>n lateralin-
de karotis k>l>f> ile birlikte ortak karotis
arteri en medialdedir. Torasik kanal
özofagusun solunda uzanmakta, en yük-
sek noktaya klavikulan>n 4 cm üzerinde
venöz kavfla¤a drene oldu¤u yerde ulafl-
maktad>r.
Torakstan geçtikten sonra, özofagus
kademeli olarak bilgisayarl> tomografi re-
konstriksyonda görüldü¤ü gibi sola do¤-
ru yönlenmekte (fiekil 20C) ve posterior-
dan ve aortan>n ve azigos ark>n ve sol
ana bronflun medialinden ilerlemektedir.
Yönü inen torasik aortan>n sa¤>ndan de-
vam eder. Sol ve sa¤ mediyastinal plevra-
ya yandan dayanmakta ve sol rekürren si-
nir lateralinde uzanmaktad>r (fiekil 20D).
Torosik kanal posterolateral pozisyonda
yer almaktad>r. Trakeal bifurkasyon hiza-
s>nda, özofagus subkarinal lenf nodlar>-
n>n arkas>nda orta pozisyonda yer al>p,
torasik kanalda hemen arkas>ndan geç-
mektedir.
Trakeal bifurkasyonun arkas>nda,
özofagus inen aortan>n sa¤>nda, fibröz
perikard>n arkas>nda ve sol ve sa¤ medi-
astinal plevran>n aras>nda ilerlemektedir
(fiekil 20F-H). Ön ve arka vagal gövdeler
özofagus yüzeyi boyunca longitudinal
ilerlemekte ve özofagus abdomenin orta-
s>n>n solunda diyafram> geçmektedir (fie-
674
K>s>m VII: Sindirim Sistemi
fiekil 15. Trakeal bifurkasyonla ilgili lenf ak>m>n> gösteren diyagram. Bifurkasyonun üstünde lenf
paratrakeal ve servikal nodlar>n kaudaline, afla¤>da alt özofageal, gastrik ve çöliyak nodlara akar.
(Liebermann-Meffert D.Anatomy, embryology, and histology. In: Pearson FG, Deslauriers J, Gins-
berg RJ,et al., eds. Esophageal surgery. New York: Churchill Livingstone,1995:17).
kompartman
Servikal
özofagus
Torasik
özofagus
Terminal
özofagus
Ak>m yönü
Torasik
duktus
Boyun
Toraks
Abdomen
Çöliyak lenf nodlar>
Sisterna flili