G
Yeni yüzy>l>n ayd>nland>¤> bu dönemde,
Kurt Semm'in bafllatt>¤> laparoskopik
operasyonlar dönemi 30 y>l> aflk>n bir sü-
redir bilinmektedir. Genel cerrahlar>n
minimal eriflim cerrahilerine bafllamala-
r>yla birlikte, yeni uygulamalar ve teknik-
lerin gündeme gelmeleri h>zland>. Bu ge-
liflmelerle övünsekte, flimdiye kadar bafla-
r>lm>fl olanlar>n ac> tatl> kal>nt>lar> vard>r.
2001 y>l>nda düzenlenmifl Laparoendos-
kopik Cerrahlar Derne¤i Kongresi'nde,
Frans>z jinekolojik cerrahlar>n anlatt>klar>
do¤rultuda, cerrahlar>n sadece %15'i ge-
liflmifl videoskopik giriflimleri rutin olarak
kullanmaktad>rlar. Bu ülkedeki cerrahlar
iyi da¤>lmam>flt> ve o tarihten bu yana
standart alt> bir geliflim oldu. Bu olay, ta-
rihte yer alan en baflar>s>z örneklerden bi-
ridir. Bu durgunlu¤u aç>klamak için bir-
çok neden öne sürülmüfltür. Fakat bafll>-
ca faktör, ço¤u cerrah>n geliflmifl videos-
kopik ifllemleri güvenli ve efektif bir fle-
kilde yapma yeteneklerinin olmamas> ola-
rak aç>klanabilir. Bunun yan> s>ra, Institu-
te of Medicine (IOM) (T>p Birli¤i)'nin
aç>klamas> hepimiz için endifle olufltura-
cak bir problemide aç>kça gözler önüne
sermektedir. Bu ülkede, 100.000'den
fazla ölümün t>bbi hatalar yüzünden ve
bu say>n>n %57'sinin de cerrahi kökenli
nedenlerle oldu¤u saptanm>flt>r. Birçok
vakan>n video-endoskopik nedenli hata-
lara ba¤l> oldu¤u flüphesizdir.
Top Gun Laparoskopik Beceriler ve
Dikifl Program>, videoskopik ortamda be-
ceri kazanarak efektif ve h>zl> geliflim
platformlar> sa¤lar. Bu program, savafl pi-
lotlar> yetifltiren deniz kuvvetlerinin Top
Gun okulunun müfredat>n> gururla örnek
almaktad>r. Örne¤in, ilk bafllang>çta bile
komplike görevler verilir, haz>rlay>c>
komplike görevlerin yap>lmas>nda kulla-
n>l>r, grup çal>flmas> gerçeklefltirilir, ve
objektif flekilde performans> tartmak
amac>yla metrik sistem kullan>l>r. Detayl>
ve kusursuz bir dikifl algoritmas> ö¤retilir.
Mükemmeliyetin sadece beceri olmad>¤>,
bununla birlikte üstün taktik ve teknikle-
rin uygulanmas>n>n da önemi cerrahlara
vurgulan>r. E¤er bu algoritma harfi harfi-
ne uygulan>rsa, kat>l>mc>lar baflar>ya ula-
flabilirler. Bununla birlikte program sü-
rekli beceri geliflimini destekleyen bir
uzat>lm>fl müfredat sunmaktad>r. Temel
bilgiler ve dikifl dersleri veren 1. seviyeyi,
Ustalar>n kurs olan 2. seviye takip eder.
Son olarak, 3. seviyede intrakorporeal
anastomoz kursu verilir. Bütün bu prog-
ramlar, kat>l>mc>lara genifl bir veritaban>
sa¤layarak, di¤er kat>l>mc>larla becerileri-
ni karfl>laflt>rma olana¤> sa¤lar. Bu kurs ay-
n> zamanda oldukça maliyeti etkin olup,
hayvan modeller yerine masrafs>z masa-
üstü simülatörleri kullanmaktad>r. Bunun
yan> s>ra, cerrahlar>n rekabetçi yap>s>n>
da, ne pahas>na olursa olsun tetiklemek-
tedir. Bu kurs sayesinde cerrahlar>n reka-
betçi ruhlar> ve duygusal yönleri geliflir.
Cerrahlar büyük cerrah olarak do¤maz,
fakat mükemmeliyet için sorumluluk ve
istekle geliflirler. Son olarak, her kurs yü-
rütüldü¤ünde, dünyan>n her taraf>ndaki
askeri havac>l>kta çal>flan kad>n ve erkek-
leri onurland>r>r. Sürekli geliflen hava sa-
has> e¤itim endüstrisi ve cerrahi arenada
hatalar>n azalmas> Vietnam döneminde
Amerikan deniz kuvvetlerinin ayn> mü-
cadeleyi verdi¤i göz önünde bulundurul-
du¤unda; Top Gun deniz kuvvetlerinin
e¤itim metodlar>, cerrahideki intrakor-
poreal dikifle adapte edilmifltir.
TOP GUN'IN TAR
Benzersiz olan laparoskopik beceri ve di-
kifl program>n>n detaylar>na geçmeden
önce, bu e¤itim program>n>n geçmiflini
anlamak yararl>d>r.
kopik Beceri ve Dikifl Program> 1992 y>-
l>nda, Aruba adas>nda, (Amsterdam) Hol-
landal> bir sponsor taraf>ndan gerçeklefl-
mifltir. Bu kursu cerrahi departman>nda
bulunan araflt>rma asistan> olarak çal>flan,
Joris Bannenberg ve Dirk Meijer, laparos-
kopik kolesistektomi e¤itim programlar>-
n> organize ederek gerçeklefltirdiler. He-
deflenmifl klinik bir görev olarak dikifli,
oldukça planlanm>fl fakat e¤lenceli bir
e¤itim sistemini benimsediler. Buna ben-
zer çabalar aç>k cerrahide dikifl için Avru-
pa'da oldukça popüler olmufltur. Sekiz
ülkeyi temsilen, 20 kat>l>mc> bu progra-
ma kat>lm>flt>r. l> ol-
mufltur. Kursun bafllang>c>nda hiçbir kat>-
l>mc> 10 dakika içinde intrakorporeal dü-
¤üm atamam>flt>, fakat kurs sonunda bu
görevi herkes 2 dakikadan az bir sürede
tamamlayabilmifltir. Geri bildirimlerde,
cerrahlar>n inan>lmaz bir yetkilendirme
içine girdikleri ve kurs bitiminde geliflmifl
prosedürler aray>fl> içinde olduklar> göz-
lemlenmifltir. Kurs daha sonras>nda,
Amerika'da Carlos Babini ve Amerika
Cerrahi Kurumu'nun katk>lar>yla düzen-
lenmifltir. 1 y>l, 3 ay> aflk>n bir sürede, befl
kurs gerçekleflmifltir. Bu proje esnas>nda,
100 cerraha intrakorporel dikifl teknikle-
ri ö¤retilmifltir. Dr. Mike Woods, MD,
FACS, Detroit'ten, ve Dr. Terry Fullun,
MD FACS, Washington'dan, Amerika Top
Gun'>n ilk kazananlar>ndand>r. Her kat>-
l>mc>n>n performans> arflivlenip, bir veri-
taban>na yerlefltirilmifltir. Bu ifllem kur-
sun bütün tarihi boyunca devam etmifltir.
Bu program, Rosser taraf>ndan, Nort-
heast Ohio College of Medicine'da, ken-
disi cerrahi ve anatomi Asistan Profesörü
ve Akron General Hospital, Akroni Ohi-
o'da ise idarecilik görevi yaparken, istek
üzerine gerçeklefltirilmifltir. 1994 y>l>n-
da, Rosser ve Top Gun Program> Yale
Üniversitesi'ne transfer edildi ve burada
Rosser, Endolaparoskopik Cerrahi Yöne-
ticili¤ine atanarak ve Baflkan Ronald Mer-
rell, MD, FACS'in baflkanl>¤>nda Yale La-
paroskopi'yi kurdu. 1995 y>l>nda, prog-
ram siber ortama geçip, ba¤>ms>z çal>fl-
ma ve `stand-up' multimedya prezentas-
yonlar>n> desteklemek amaçl> CD-ROM
150
K>s>m II: Temel Cerrahi Beceriler: Yeni ve Geliflmekte Olan
Bölüm 11 Bkz. CD.
Top Gun Deneyimi
11A
JAMES C. ROSSER, JR., BRIAN R. DAVIS VE HAMMAD N. QURESHI
Çeviri: Dr. Evren Dilektafll>, Dr. M. Mahir Özmen