Daha önce meme kanseri hikayesi
olan kad>nda daha sonra meme kanseri
geliflme riski her y>l için yaklafl>k
%0,7'dir. Biyopsi yap>lmas> meme kanse-
ri riskini çok küçük oranlarda art>r>r. Pa-
tolojik sonuçlar atipik hiperplazi veya lo-
büler karsinoma insitu ise bu risk daha
da yükselir. Tablo 1'de benign meme
hastal>klar>n>n patolojik klasifikasyonu
ve her bir kategorinin riski verilmifltir.
Genetik veya kal>tsal meme kanseri riski
ile birlikte meme veya over kanserinin
aile öyküsünün olmas> riski önemli dere-
cede art>r>r. Hayat>n>n ikinci veya üçün-
cü dekatlar>nda toraksa radyoterapi alan
hastalarda daha sonradan meme kanseri
geliflme riski 40 yafl>nda yaklafl>k %35'dir.
Risk faktörlerinin özeti Tablo 2'de veril-
mifltir. Bununla beraber yeni meme kan-
seri tan>s> alan hastalar>n yaklafl>k %60'>n-
da tan> koydurucu hiçbir risk faktörü ol-
mamas> oldukça düflündürücüdür. Me-
me anormalliklerinin araflt>r>lma karar>n-
da risk faktörlerinin olup olmamas>na
ba¤l> olunmamal>d>r. Bundan baflka risk
faktörlerinin olmas> veya olmamas> me-
me anomalilerinde malignite olas>l>¤>n>
etkilemez.
Fizik muayene hastan>n mahremiyet
duygusuna sayg> gösterilerek yap>lmal>-
d>r. karfl>l>kl> sayg>dan ödün verilmeksi-
zin muayene tamamlanmal>d>r. Muayene
inspeksiyonla bafllar. Burada memeler
gözle görülerek muayene edilir ve her
hangi bir aflikar kitle, asimetri ve deri de-
¤ifliklikleri memeler aras>nda karfl>laflt>r>-
l>r. Meme bafl>nda retraksiyon, inversi-
yon ve eksoriasyon olup olmad>¤> incele-
nir. Daha sonra memenin alt yar>s>n> da-
ha dikkatlice muayene etmek için kolla-
r>n kald>r>lmas> istenir. Bu manevra kolla-
r>n relaksasyonunda görülemeyecek ka-
dar belli belirsiz her hangi bir retraksiyo-
nu gözükür hala getirir. Servikal, suprak-
lavikular, infraklavikular ve aksiller nod
bölgelerinini içeren rejyonel lenf nod
palpasyonu yap>l>r. Son olarak hasta
ayaktayken kollar serbest b>rak>l>r ve me-
me muayene edilir. Daha sonrada hasta
yat>r>larak ayn> taraf kolu bafl>n>n üzerine
kald>r>larak sistematik muayene yap>l>r.
Dominant bir kitlenin varl>¤> etraf
dokulardan farkl> olmas> ve di¤er meme-
ye nispeten asimetrik olufluyla üç boyut-
lu olarak tan>mlan>r. Gerçek kitleler
menstrüel siklus boyunca sebat ederler.
Dominant bir kitle varsa, boyutlar> ölçül-
melidir ve onun lokalizasyonu, mobilite-
si ve karakteri medikal kay>tlara al>nmal>-
d>r. Tan>da geç kal>nmamal>d>r. Preme-
nopozal bir kad>nda dominant bir nodül
bulunmad>¤>nda nodularitenin bulundu-
¤u bölgede flüpheli bir durum varsa,
mestrüel siklusun farkl> zamanlar>nda
muayene mükerrer defalar yap>larak bu
konu ayd>nlat>labilir.
Meme bafl> ak>nt>s> s>kl>kla palpasyon
s>ras>nda görülür. Tek duktus veya duk-
tuslarda olan ak>nt>n>n karakteri, rengi
ve lokalizasyonu tespit edilmelidir. Ak>n-
t>da makroskopik kan yoksa gizli ka-
naman>n olup olmad>¤>n>n anlafl>lmas>
için gizli kan testi yap>labilir. Tek tarafl>,
tek duktustan, spontan ve/veya kanl>
ak>nt> olan patolojik ak>nt>lar duktusun
cerrahi olarak ç>kart>lmas>yla incelenme-
lidir.
Meme kanseri erkeklerde çok görül-
mez. Bütün meme kanserlerinin %1'in-
den daha az>nda erkek meme kanseri gö-
rülür. Erkeklerin en yayg>n meme prob-
lemi jinekomastidir. Jinekomasti meme
dokusunun benign hipertrofisidir. Yafll>
erkeklerde hipertrofi s>kl>kla tek tarafl>-
d>r. Hastada genellikle meme alt>nda si-
metrik olarak yerleflmifl diskoid bir kitle
mevcuttur. Jinekomastinin çok say>da
benign nedenleri vard>r. Jinekomasti
areola alt>nda veya yan>nda asimetrik ola-
rak lokalize olmufl meme kanserinden
kolayl>kla ayr>labilen bir oluflumdur. Me-
me kanseri üzerindeki dermise veya pek-
toral fasyaya fikse olabilir. Meme kanse-
rinden flüphelenilirse görüntülemeyi ta-
kiben biyopsi yap>lmal>d>r.
GÖRÜNTÜLEME
Konsultan cerrah>n hastay> tam olarak
de¤erlendirmenin bir parças> olan filim-
leri inceleyebilmesi için di¤er servisler-
den gönderilen hastalara güncel radyolo-
jik tetkikler yap>lmal>d>r. Kalitesiz filmler
tekrarlanmal>d>r. Spesifik flikayetleri olan
hastalara gerekirse ilave görüntüleme
tetkikleri yap>lmal>d>r.
492
K>s>m V: Meme, Gö¤üs ve Mediasten
TABLO 1. BENKATEGOR<
Lezyon
Rölatif Risk
Nonproliferatif meme hastal>¤>
Risk art>fl> yok
Risk art>fl> yok
Kistler ve apokrin metaplazi
Duktal ektazi
Orta derece epitelyal hiperplazi
Kalsifikasyonlar
Fibroadenom
Proliferatif meme hastal>¤>
Orta derece risk
1,5-2,0 kat
Sklerozan adenozis
Radial ve kompleks sklerozan lezyonlar
Afl>r> duktal hiperplazi
Atipi ile birlikte proliferatif hastal>k
Orta derece artm>fl risk
Dört kat
Atipik duktal hiperplazi
Atipik lobuler hiperplazi
TABLO 2. MEME KANSERFAKTÖRLER<
Cinsiyet
Yafl
Genetik risk faktörleri
BRCA 1veya 2
Ataksi-telenjektazi
Li-Fraumeni
Cowden sendromu
Meme kanseri aile hikayesi
Kendinin meme kanseri hikayesi
Önceki meme biyopsisi
Atipisiz proliferatif meme hastal>¤>
Atipik hiperplazi
Lobüler karsinoma insitu
Önceki torasik radyasyon
Endokrin risk faktörleri
Erken menarfl
Geç menopoz
Geç parite
Nulliparite
Östrojen ve progesteron ile uzun süreli
hormon replasman>
Yaflam tarz>
Alkol
Obezite