Aksillada, üst ekstremitenin büyük
damar ve sinirleri bulunur. Bu bölge di-
¤er aksiller içerikle birlikte gevflek bir
ba¤ dokusuyla desteklenmifltir. Damar
ve sinirler anatomik olarak bir arada bu-
lunurlar ve aksiller k>l>f olarak bilinen bir
fasya tabakas>yla kuflat>lm>fllard>r. Aksil-
ler arter aksilla içerisinde üç bölüm flek-
linde ayr>labilir:
1.
; pektoralis minör'ün me-
dialinde lokalize olmufltur. Bu bö-
lümde supreme torasik ad> verilen
ilk branfl>n> verir. Bu arter birinci ve
ikinci interkostal alan> da içeren üst
torasik duvar>n kanlanmas>n> sa¤lar.
2.
Arterin ikinci parças>; pektoralis mi-
nör'ün hemen arkas>nda bulunur. Bu
bölümden iki branfl ayr>l>r. Bunlar to-
rakoakromial dal ve lateral torasik ar-
terlerdir. Torakoakromial'in pekto-
ral branfllar> ve lateral torasik arterler
pektoralis major ve pektoralis minör
ve kaslar>n>n kanlanmas>n> sa¤larlar.
Aksiller diseksiyon s>ras>nda bu da-
marlar>n bulunmas> emniyetli bir ifl-
lem yap>ld>¤>n>n göstergesidir. Late-
ral torasik arter lateral mammarian
branfllar>n orijinidir.
3.
Damar>n üçüncü parças>; pektoralis
minör'ün lateralinde lokalizedir ve üç
dal verir. Bunlar kolun üst taraf>n>n
kanlanmas>n> sa¤layan anterior ve
posterior sirkumfleks arterler ve ak-
silla içinde en genifl branfl olan subs-
kapular arterdir. Subskapular arter
k>sa bir aradan sonra subskapular sir-
kumfleks ve torakodorsal ad> verilen
terminal dallar>n> verir. Torakodorsal
arter, sinir ve ven ile birlikte subska-
pular kas> çaprazlayarak geçerler. As>l
olarak bu adalenin kanlanmas>n> sa¤-
lad>ktan sonra serratus anterior ve la-
tissumus dorsi kaslar>n>n da ayn> flekil-
de kanlanmas>n> temin eder.
Aksiller veni oluflturan dallar aksiller
arterin branfllar>n> takip ederler. Genel-
likle vena komitanslar> olufltururlar.
ye ayr>lan ven arterleri takip ederler. Se-
falik ven deltoid ve pektoralis major kas-
lar> aras>ndaki oluktan geçer ve daha
sonra klavipektoral fasyay> delerek aksil-
ler vene drene olurlar.
Aksiller arter aksilla boyunca uzan>r-
ken farkl> bölümlerde brakial pleksüs ile
birlikte seyreder. Brakial pleksüs kortla-
r>, aksillada veya gö¤üs duvar>ndaki ana-
tomik pozisyonundan ziyade aksiller ar-
ter ile yap>sal ve pozisyonal durumlar>na
göre medial, lateral ve posterior diye
isimlendirilir.
Aksillada cerrahlar> ilgilendiren bafll>-
ca üç sinir vard>r. Nervus torasikus lon-
gus aksillan>n medial duvar>nda bulunur.
Beflinci, alt>nc> ve yedinci servikal kök-
lerden (C5, C6 ve C7) boyunda oluflur ve
servikoaksiller kanaldan aksillaya girer.
Mediale yerleflen bu sinir seratus anteri-
or kas>n>n daha lateral yüzeyine uzan>r.
Sinir serratus fasyas>yla kuflat>lm>flt>r. Ak-
siller lenfatiklerin diseksiyonu s>ras>nda
fasya ile birlikte yanl>fll>kla kesilir. Ner-
vus torasikus longus her ne kadar ince
bir sinir olsa da serratus anterior kas>na
ulaflmak için anatomik olarak hayli uzun
bir yol al>r. Bu sinirin zedelenmesi veya
kesilmesiyle inerve etti¤i kas grubunun
denervasyonu sonucu "kanat skapula"
deformitesi oluflur. Ayr>ca omuzun stabi-
lizasyonu zorlafl>r. Torakadorsal sinirin
orijini brakial pkeksusun arka kordudur.
Bu sinir latissimus dorsi kas>n>n lateral
k>sm>n> inerve eder. Bu sinirin zedelen-
mesinde veya kesilmesinde primer omuz
fonksiyonunda önemli sorun oluflmaz.
Ancak miyokutaneal fleb kayd>rmak için
latissimus dorsi muskulokutaneal rekos-
trüksiyonu yap>lacaksa adalenin canl>l>¤>
ve motor fonksiyonunun korunmas> için
bu sinirin korunmas>n> gerektirir.
kostabrakial sinir omuzun medial kuta-
neal siniriyle ikinci interkostal sinirin bir-
leflmesiyle oluflmaktad>r. Bu sinir aksilla-
n>n apeksi ve lateralini, ayr>ca omuzun üst
medial ve iç yüzünün duyusal inervasyo-
nunu yapar.
bazen üçüncü lateral kutaneal sinirin an-
terior branfl>ndan oluflabilir.
MEMEN
Meme internal mammarian arterin perfo-
ran dallar>ndan, posterior interkostal ar-
terlerin lateral branfllar>ndan ve aksiller
484
K>s>m V: Meme, Gö¤üs ve Mediasten
fiekil 3. Aksiller bölgede gö¤üs duvar>n>n sagittal kesitlerin grafiksel tasviri. A: Aksillan>n anteri-
ör duvar>. Klaviküla ve aksillan>n inferiorunda üç kas görülmektedir. B: Aksiller arter, medial ve
lateral pektoral sinirin klavipektoral faysa ile iliflkisini gösteren gö¤üs duvar> bölümü. Klavipek-
toral fasya klavikulan>n süperioruna yap>flm>fl, bu fasya subklavius ve pektoralis minör kas>n> zarf
gibi saran konnektif dokunun yo¤unlaflmas> sonucu oluflmufltur. Fasya pektoralis minörün alt ke-
nar>ndan aksillan>n taban>nda aksiller fasyan>n devam>n> oluflturmak üzere genifller. (From Rom-
rell LJ, Bland KI. Anatomy of the breast, axilla, chest wall, and related metastatic sites. In: Bland
KI, Copeland EM III, eds. The breast: comprehensive management of benign and malignant
disease, 3rd ed. Philadelphia: Saunders, 2004'den izinle).
A
Sternokleidomastoid
Bofl Alan
Subklavius
Kostakorakoid
Membran
Pektoralis Minör
Pektoralis Majör
Klavikula
Klavipektoral
Fasya
Aksiller Fasya
Klavikula
Lateral Pektoral
Sinir
Klavipektoral
Fasya
Pektoralis
Majör Kas>
Subklavyen
Arter
Subklavius Kas>
1. Kosta
Torakoakrominal
Arter
Medial Pektoral
Sinir
Aksiller
Arter
Pektoralis
Minör Kas>
Aksiller Fasya
B