background image
ve hipersplenizm varl>¤>nda endikedir.
Hastal>¤>n sistemik özellikte olmas> ve ke-
moterapiye cevap vermesi nedeni ile ev-
releme laparotomisi ve splenektomi ge-
nellikle endike de¤ildir.Asl>nda hastalar>n
yaln>zca %1'i dalakta s>n>rl> hastal>kla kar-
fl>m>za gelirler. Medikal tedaviye dirençli
hastalarda, a¤r>, dolgunluk hissi ve hipers-
plenizmi azaltmak üzere palyatif splenek-
tomi endikasyonu olabilmektedir.
Miyeloproliferatif hastal>klarda çok
büyük dalaklar karfl>m>za ç>kar. Bu hasta-
l>klarda semptomatik splenomegali ve art-
m>fl transfüzyon ihtiyac> splenektomi endi-
kasyonudur. E¤er sonuç olumlu olursa,
hastalar kemoterapiye bafllayabilir veya
devam edebilirler. Nötropeni, trombosito-
peni ve aneminin efllik etti¤i tüylü hücreli
lösemide, splenektomi çok etkili bir teda-
vi yöntemidir, befl y>ll>k yaflam süresi %65-
75 olarak tan>mlanm>flt>r. Kronik lenfositik
lösemide medikal tedavinin bafll>ca daya-
na¤> kemoterapidir. Splenektomi sadece
semptomatik splenomegali ve hipersple-
nizmin palyasyonu için yap>l>r. Kronik
miyeloid lösemi progresif splenomegali ve
splenik sekestrasyonlarla birlikte seyre-
der, kanama, anemi ve tekrarlay>c> infeksi-
yonlara neden olur. Splenektominin kro-
nik miyeloid lösemi tedevisindeki rolü tar-
t>flmal>d>r çünkü, erken kronik faz s>ras>n-
da veya allojenik kemik ili¤i transplantas-
yonundan önce yap>lan splenektominin
yaflam beklentisi üzerinde herhangi bir ya-
rar sa¤lad>¤> gösterilememifltir.
Di¤er Hastal>klar
Baflka baz> hastal>klar da splenektomiden
fayda görebilmektedirler. Bu hastal>klar
içerisinde Felty Sendromu (romatoid ar-
trit, splenomegali ve nötropeni) da yer
al>r;splenektomi ile semptomatik spleno-
megali ve nötropeni düzelirken romatoid
artritte genellikle bir de¤ifliklik görülmez.
Sarkoidoz'da splenomegali, anemi, nöt-
ropeni, pansitopeni geliflebilir ve bunlar
splenektomi ile düzeltilebilir. Gaucher
hastal>¤> genellikle, splenomegali ve hi-
persplenizm ile karakterizedir. Bu hastal>-
¤>n bulundu¤u çocuklarda semptomatik
splenomegali ve hipersplenizm tedavisin-
de, postsplenektomi infeksiyonu insiden-
sini azaltmak aç>s>ndan, parsiyel splenek-
tomi yap>l>r. Dalak kistleri çok nadir gö-
rülür, non-parazitik (ör.dermoid, epider-
moid, epitelyal ve psödokist) veya parazi-
tik (ör. ekinokokkal hastal>kla iliflkili) ola-
rak iki çeflittirler. Genifl, parazitik olma-
yan ve semptomatik kistler genifl ölçüde
ç>kar>labilir ve böylece dalak korunmufl
olur; parazitik kistlerin tedavisi ise genel-
likle en iyi splenektomi ile olur.Orak hüc-
re anemisi olan hastalarda infarktüs sonu-
cu splenik abseler oluflabilir, bunlar dre-
naj veya splenektomi ile tedavi edilir.
Ço¤u durumda, splenektomi uygulana-
cak hastalar>n preoperatif yaklafl>m>nda
spesifik bir tedavi gerekmemektedir. OP-
SI riskini azaltmak üzere, preoperatif ola-
rak pnömokok, meningokok ve H.influ-
enzae'ya karfl> afl>lar uygulanmal>d>r. al yaklafl>m, afl>lar>n splenektomiden 10
gün önce yap>lmas>d>r; ancak preopera-
tif dönemde yap>lmad>ysa, ameliyattan
sonra yaklafl>k 1 hafta içerisinde yap>lma-
l>d>rlar. Genellikle tek doz perioperatif
antibiyotik verilir ve e¤er hasta splenik
hastal>¤>n>n tedavisi için uzun süredir
steroid almakta ise, 100 mg intravenöz
hidrokortizon ile perioperatif steroid te-
davisi uygulan>r ve postoperatif dönem-
de azalt>larak kesilir.
Operasyon öncesinde, hastalar kon-
trol edilmifl ve kan uyuflmazl>klar>na ba-
k>lm>fl olmal>d>r çünkü ço¤u hastada, ön-
ceden yap>lan transfüzyonlar nedeniyle
oluflan antikorlar yüzünden cross-match
yap>lmas> zordur. Tüm kan ürünleri uy-
gun flekilde >s>t>lmal>d>r, böylece bazen
lenfomal> hastalarda görülen so¤uk agg-
lutininlerin yol açabilece¤i hemoliz ön-
lenmifl olur.
Acil splenektomi yap>lan vakalarda,
postoperatif erken dönemde pnömokok
afl>s> uygulanmal>d>r. Pnömokokal poli-
sakkarit antijeni 6A ve 19F'e karfl> anti-
kor cevab>n>n splenektomi sonras>nda
azalmad>¤> gösterilmifltir.
Miyeloproliferatif hastal>¤> olan kifli-
lerde splenik ven ve superior mezente-
rik ven trombozuna e¤ilim vard>r,bu ne-
denle özel bir preoperatif ilaç tedavisi
uygulan>r. Hastalara ameliyattan bir gün
önce düflük doz heparin (günde iki kez
5000 ünite, subkutan olarak) ve aspirin
veya dipridamol gibi bir antitrombosit-
antiagregan ilaç verilmesi yararl> olur.
devam edilir. Tüm hastalarda, endotrake-
al entübasyon sonras> mide bas>nc>n>n
azalmas> ve k>sa gastrik ven ligasyonu-
nun kolaylaflmas> için mide içerisine oro-
gastrik tüp sokulur. Tüp prosedürün so-
nunda ç>kar>labilir.
ITP'li hastalara a¤>r sitopenileri olsa
dahi preoperatif trombosit verilmemeli-
dir; çünkü verilen trombositler hayatta
kalmazlar. Preoperatif trombosit veril-
mesi ancak trombositopeni kemik ili¤i
depresyonu ile iliflkili ise uygundur.
Trombositopeni (<50.000) varl>¤>nda
trombosit süspansiyonu haz>r bulundu-
rulmal>d>r, transfüzyonun splenik arter
ligasyonu sonras>nda yap>lmas> trombo-
sitlerin splenik tüketimini önlemek
aç>s>ndan en iyi yoldur. Splenik arterin
preoperatif embolizasyonu operatif kan
kayb>n> azaltabilir ve masif dalakl> hasta-
larda düflünülebilir.
Aç>k Splenektomi
Hastal>¤>n özelli¤ine ve cerrah>n tercihi-
ne ba¤l> olarak çeflitli insizyonlar kullan>-
labilir. Künt abdominal travma ile iliflkili
splenektomide üst orta hat insizyonu ter-
cih edilir çünkü uygulanmas> h>zl>d>r ve
yaralanm>fl olmas> muhtemel di¤er or-
ganlar da de¤erlendirilebilir. Günümüz-
de yayg>n olmamas>na ra¤men, bu insiz-
yon ayr>ca Hodgkin lenfoman>n evrelen-
dirilmesinde alt periaortik ve iliak nodla-
r>n diseksiyonunu kolaylaflt>rmak için de
kullan>l>r. Hematolojik bir hastal>k nede-
niyle splenektomi uygulanan ço¤u hasta-
da, orta hatt>n sa¤>ndan bafllayan afla¤>ya
ve d>flar>ya do¤ru, kosta kenar>n>n yakla-
fl>k iki parmak afla¤>s>na ilerleyen sol ob-
lik insizyon mükemmel bir görüfl aç>s>
sa¤lar. ITP'li ve küçük dalakl> hastalarda,
oblik kaslar ayr>lmak zorunda de¤ildir.
Belirgin splenomegali varl>¤>nda ise ob-
lik kaslar kendi lifleri do¤rultusunda late-
ral olarak ayr>l>rlar.
Belirgin diyafragmatik adhezyonlarla
birlikte bariz splenomegalisi olan vaka-
larda, baz> cerrahlar torakoabdominal in-
sizyonu önermektedirler. Böyle bir insiz-
yondan kaç>nmak gerekir çünkü bu in-
sizyonda morbidite daha yüksektir. Masif
splenografili vakalarda kanamay> azalt-
CERRAH< TEKN
PREOPERAT
1655
Bölüm 149: Splenektomi ve Splenorafi
Gastrointestinal Olmayan Transabdominal
TABLO 3. HODGK
Evre
Tan>m
1
Tek bir lenfatik bölgede s>n>rl> hastal>k
2
Diyafragman>n ayn> taraf>nda 2 veya daha fazla lenfatik bölgede s>n>rl> hastal>k
3
Diyafragman>n her iki taraf>nda bulunan splenik yay>l>m> da içeren hastal>k
4
Ekstralenfatik bölge ve organlara yay>lm>fl olan hastal>k