l>nda 215.000'den daha fazla
kad>nda meme kanseri tespit edildi. Me-
me kanseri tan>s>ndaki önemli geliflmele-
re ra¤men, her y>l 40.000'den fazla kad>n
bu hastal>ktan ölmektedir. Toplum gittik-
çe artan oranda meme kanseri hakk>nda
bilgi sahibi oldu. Kanserin prevalans> ve
toplumun uyar>lmas> sonucunda meme-
sinde rahats>zl>k hisseden kad>nlar meme
kanseri kuflkusu nedeniyle çok endiflelen-
mektedirler. Klinisyenler meme flikayeti
olan kad>nlar> kapsaml>, etkin ve uygun
bir zamanda muayene yapmal>d>r. Bu fle-
kilde bir yaklafl>mla benign tan> konulan
hastalardaki anksiyete ortadan kald>r>labi-
lir veya kanser tan>s> konulan hastalara he-
men bir tedavi plan> yap>labilir.
ÖYKÜ VE F
Meme hastal>klar>n>n tan>s>nda eksiksiz
bir öykü ve fizik muayene flartt>r. Öykü-
nün anahtar özelikleri afla¤>daki detaylar>
içermelidir; bunlar flu andaki semptom-
lar>, meme ile ilgili daha önceki flikayet-
leri, menstrüel öykünün de içinde oldu-
¤u meme kanseri için risk faktörleri ve
daha önce geçirmifl oldu¤u hastal>k öy-
küleridir. Memede kitle olup olmad>¤>,
meme bafl>ndan ak>nt> olup olmad>¤>, pal-
papl lenf adenopatinin olup olmad>¤> ve
a¤r> veya anormal görüntünün olup ol-
mad>¤> gibi hali haz>rdaki mevcut olan
muhtemel flikayetler bafllang>ç sorular>
olarak sorulmal>d>r. Mevcut flikayetlerin
zamanla birlikte de¤iflikli¤e u¤ray>p u¤ra-
mad>¤>na ait sorular da sorulmal>d>r. Ör-
ne¤in birlikteki a¤r>, zamanla memede
hacim veya yap>sal de¤ifliklikler ve mens-
trüel siklusla memede a¤r>, memenin
hacmindeki de¤ifliklikler veya menstrüel
siklusla kitle aras>ndaki iliflkilere ait soru-
lar sorulmal>d>r. Bunlara ilaveten hasta-
n>n meme bafl>ndan ak>nt>, meme bafl>n-
da de¤ifliklik, aksiller adenopati veya deri
de¤iflikliklerinin olup olmad>¤> sorulmal>-
d>r ve bunlar belirlenmelidir. Bazen hasta
sütyeninde veya pijamas>nda spontan
ak>nt>ya ba¤l> lekeyi fark edebilir.
Meme kanseri geliflme ihtimali olan
kad>n> muayene eden doktorun kanser
oluflumundan sorumlu risk faktörlerini
bilmesi gereklidir. Meme kanseri gelifl-
mesine neden olan risk faktörleri birkaç
katagoriye ayr>labilir: Bunlar cinsiyet,
yafl, endokrin faktörler, aile öyküsü, ge-
netik veya kal>tsal faktörler ve daha ön-
ceki meme hastal>¤>d>r. Kad>n cinsiyeti
meme kanseri oluflmas>nda çok önemli
bir risk faktörüdür. Erkek meme kanseri
tüm meme kanserlerinin %1'inden az>n-
da görülür. Bir hastada meme kanseri ge-
liflme riski yaflla artar. Alt>nc> dekattaki
bir kad>nda 1/24 oran>nda meme kanseri
geliflme riski vard>r. Bu risk üçüncü de-
kattaki bir kad>n için 1/257'dir. Endojen
östrojene maruz kalma ve eksojen östro-
jen ve progesterona maruz kalmak me-
me kanseri geliflmesine neden olan en-
dokrin faktörlerdir. Erken menarfl, geç
menapoz, geç gebelik ve nulliparite'nin
tümü endojen estrojene maruz kal>m> ar-
t>r>r. Overleri al>ns>n veya al>nmas>n his-
terektomi yap>lan kad>nlar araflt>r>lmal>-
d>r. Menapozun zaman>n> belirlemek zor
olabilir bundan dolay> menapoz semp-
tomlar>na dair s>k sorular sormak faydal>
olabilir. Son yap>lan çal>flmalarda östro-
jen ve progesteron ile yap>lan uzun süre-
li hormon replasman tedavisinin meme
kanseri riskini art>raca¤> gösterilmifltir.
491
Bölüm 42: Meme Hastal>klar>na Tan>sal Yaklafl>m
Meme, Gö¤üs ve Mediasten
Memenin anatomisine ait sunusu güzel yap>lm>fl bu
bölümde, asistanl>¤>m s>ras>ndaki düflüncelerimden
çok daha ötede memenin kesin olarak bölümlere ay-
r>ld>¤>n>, lenf nodlar>na isimler verilerek önemli
gruplara ayr>ld>¤>n> ve fasyan>n aç>kça tan>mland>¤>n>
gördüm. Biz özellikle torakodorsal ve torasikus lon-
gus sinirlerine dikkatsizliklerden dolay> zedelenme
ve kesilme sonucunda oluflabilecek adale fonksiyon
kay>plar>ndan çekiniriz. Halen eskiden yap>lan ifllem-
ler geçerlidir. Asistanl>¤>m s>ras>nda ben mastektomi
(Patey) ameliyat> yap>yordum. Komplet ameliyatlar-
dan daha küçük cerrahi ifllemleri genifl olarak araflt>r-
d>m. fiu s>ralarda 35 y>l sonra, hastalarda meme koru-
yucu cerrahi gerçe¤i vard>r. Lenf nod diseksiyonu
kür elde etmekten daha çok evrelendirmede önemli-
dir. Meme hastal>¤> özel bir alt birim dal> haline gel-
mifltir.
Lenf nodlar> belirli gruplara ayr>lm>flt>r. Meme
hastal>¤>nda (özellikle malign meme hastal>¤>) nodla-
r>n say>s>, hastan>n yafl>, östrojen veya progesteron
reseptörlerinin pozitif veya negatif olmas> ve son ola-
rak hastan>n genetik yatk>nl>¤> çok dikkatli olarak in-
celenerek tan>mlanm>flt>r. Her fleye ra¤men adenopa-
ti hakk>ndaki anatomi bilgisi meme kanserli hastaya
uygulanacak en iyi tedavi metodunu belirlemede çok
kritik öneme sahiptir.
Bu güzel bölümde internal mammrian lenf nod-
lar>na ne yap>laca¤> hakk>ndaki soruya cevap veril-
medi. Urban günlerini ve sternuma yap>flan kosta-
kondral yap>lar>n diseksiyonunun oluflturdu¤u gö¤üs
duvar> deformitelerini hat>rlamaktay>m. Kesinlikle
bu olay bilinmeli ve uyan>k olunmal>d>r. Hatta üst d>fl
kadran hastalar>nda bile ara s>ra tutulmufl olan inter-
nal mammrian nodlar bulunabilir. As>l soru bu du-
rumda ne yap>lmal>d>r? Aç>kça internal mammarian
lenf nodu diseksiyonu geride kalm>flt>r. Kesinlikle
lenf nodlar>n>n büyüklü¤ünün prognoza etkisi konu-
sunda baz> fikirler elde edebiliriz. Pozitron Emisyon
Tomografisi her ne kadar bu ifl için uygun de¤ilse de
ve inflamasyona göre nonspesifik ise de bu tan> ara-
c> nodlar>n tan>s>na >fl>k tutabilir. Dr. Bland, internal
mammarian nodlara ait konuflmas>nda bu konuya na-
s>l yaklafl>laca¤>na de¤inmedi. Muhtemelen ileride bu
konuya de¤inecektir. Belki henüz tan>mlanmad>¤>
için bu bölümde lobül fonksiyonu hakk>nda bir bilgi
eksikli¤i mevcut. Cerrahlar olarak bizler anatominin
çeflitli segmentlerinde mikro anatomik foksiyonun
çok hem de çok önemli oldu¤u farkl> alanlarda çok
fazla tecrübelendik. Karaci¤erde lobektomi yap>lma-
s> segmentektomiye öncü oldu.
bafl>na lobüllerin önemi anlafl>ld>¤>nda belki de tek
bafl>na lobülektomiler yap>lacakt>r. Ne yaz>k ki biz
bunu memede yapam>yoruz. Bu iyi bir yol mudur?
Örnek olarak memenin nispeten küçük kanserlerin-
de büyük bir diseksiyon yerine bunu yapmam>z daha
iyi olur mu? Biz gerçekten hangi lobüllerin tutuldu-
¤unu, lezyonlar>n nas>l tan>mlanaca¤>n> ve onlar> na-
s>l ç>kartaca¤>m>z> güncel olarak biliyoruz. fiu anda
bu soru cevaplanm>fl de¤ildir. Bununla birlikte gele-
cekte daha çok say>da doktorun meme hastal>klar>n-
da spesiyalize olmas> sonucu lobül anatomisinin da-
ha iyi anlafl>l>p anlafl>lamayaca¤> ve muhtemelen ana-
tomik rezeksiyonun farkl> ve daha iyi olup olamaya-
ca¤> sorular>n>n cevaplanaca¤>n> ümit ediyorum.
J.E.F.
E D < T Ö R Ü N Y O R U M U
Meme Hastal>klar>na Tan>sal Yaklafl>m
42
HELEN KRONTIRAS VE KIRBY I. BLAND
Çeviri: Dr. Mahmut Baflo¤lu