1976
K>s>m IX: Damar Cerrahisi
Endovasküler
Bölümüne Girifl
JOSEF E. FISCHER
fiant ile Birlikte Karotis Endarterektomi:
Standart ve Eversiyon Teknikleri
182
BRUCE L. GEWERTZ VE JAMES F. MCKINSEY
Çeviri: Dr. Cem Dural, Dr. Murat Aksoy
Çeviri: Dr. Evren Dilektafll>
Bir önceki bask>dan günümüze artan
oranlar>yla, stent giriflimleri, trombozla-
r>n endovasküler aç>lmas> ve minimal in-
vaziv cerrahinin vasküler cerrahide de
kullan>lmas>, vasküler cerrahi alan>nda
bir devrim niteli¤indedir. Ayr>ca gele-
neksel aç>k cerrahi, gastrointestinal ve di-
¤er aç>k tekniklere benzer oldu¤u için
vasküler cerrahide yeni bir çal>flma alan>
oluflturulmufltur. H>zl> bir geliflim içeri-
sindeki endovasküler cerrahi olgunlaflt>k-
ça ve de¤ifltikçe aç>k cerrahiyi geride b>-
rakacakt>r.
Hali haz>rda baz> endikasyonlar> olufl-
maya bafllam>flt>r. Örne¤in, aortoiliak en-
dovasküler cerrahi, aç>k aortoiliak cerra-
hinin % 99'larda olan uzun dönem aç>kl>k
oran>na karfl>n % 97 oran>nda aç>kl>k sa¤-
layabilse de zaman içerisinde teknoloji
gelifltikçe daha da iyi oranlar elde edile-
cektir. Geçti¤imiz 5 y>l içerisinde stentle-
rin oturma kapasiteleri, de¤iflik tipte olu-
flabilen endo-kaçak insidanslar>nda azal-
ma ve uzun dönem aç>kl>k sa¤lanmas> ile
ilgili belirgin bir geliflme kaydedilmifl. Bu
geliflme devam edecektir. En dramatik
olarak, aortik anevrizmal rezeksiyonlarda
kullan>m>, hastalar yarar>na bir geliflme-
dir.1976 y>l>nda cerrahlar vasküler cerra-
hi ile ilgilenmeyi b>rakarak, o dönemde
ilginin artt>¤> komplike gastrointestinal
cerrahi ve fistüller için reoperatif gastro-
intestinal cerrahi yapmaya bafllam>flt>r.
Bunun sebebi örne¤i yap>lan aort anev-
rizmal rezeksiyon ve greft operasyonun-
dan sonra hastan>n 1 ile 3 gün yo¤un ba-
k>mda daha sonra da 10 gün hastanede
takibi gerekmesi, ksifoidden pubise ka-
dar büyük bir insizyon kullan>lmas> ve
dolay>s>yla morbidite art>fl>d>r. Bunu, has-
tanede bir gece kal>fl, kas>k bölgesinde
küçük bir insizyon, yo¤un bak>m gerek-
tirmemesi ve tek korkulan komplikasyon
olan yerinde olmayan kateter nedeniyle
oluflabilecek internal iliak arterde retro-
peritoneal aç>kl>k ile karfl>laflt>rd>¤>m>zda
benign postoperatif seyir ve düflük mor-
talite oranlar> nedeniyle tercih sebebidir.
Vasküler departman>m>zda aç>k ope-
rasyon say>lar> de¤iflmemekle birlikte, en-
dovasküler ifllemler, 2 y>l önce ayda 3 va-
ka iken, flu an ayda 100 vakaya kadar art-
m>flt>r. Bunlardan dolay> bir önceki bask>-
ya göre, endovasküler cerrahi ile ilgili bö-
lümler daha fazlad>r. Endovasküler prose-
dürler, nörovasküler cerrahide de artan
s>kl>kta kullan>lmaktad>r. Bu konuda Nick
Hopkins nörovasküler cerrahide hibrid
cerrah yani hem intrakraniyal nörocerra-
hi yapabilen, hem de endovasküler carra-
hi ile yap>lamayan daha komplike lezyon-
lara aç>k intrakraniyal cerrahi yapabilen
cerrahlar yetifltirmifltir. Karfl>laflt>rmal> bir
çal>flmada nörovasküler lezyonlar>n ço¤u-
nun, endovasküler nöro-cerrahi ile yap>-
labildi¤i belirtilmifltir. Yine de endovas-
küler periferal cerrahi ile ayn> seviyelere
gelinememekle birlikte gelecek için
umut vadetmektedir. Teknoloji gelifltik-
çe endovasküler cerrahinin sonuçlar> da
geliflecektir.
Karotis endarterektomi teknikleri 50 y>l
içerisinde gelifltirilmifl teknikler olup,
vasküler cerrahi operasyonlar aras>nda
en standart olanlard>r. Bu bölümde en s>k
kullan>lan iki endarterektomi tekni¤in-
den bahsedilecektir. Bunlar "standart"
olarak bilinen (aterosklerotik pla¤>n
uzunlu¤undan fazla aksiyel arteriyotomi)
tekni¤i ile "eversiyon" (karotis bulbus'un
pla¤>n distal taraf>ndan traksiyon ve eks-
traksiyon ile transeksiyonu) teknikleri-
dir. Ayr>ca karotis oklüzyonu durumunda
yap>lan intraluminal flantlarda, dikkat
edilmesi gerekenler ve komplikasyonlar>
üzerinde de özellikle durulacakt>r.
Karotis endarterektominin semptomatik
ve asemptomatik hastalarda endikasyon-
lar> ve sonuçlar> ile ilgili klasik randomize
prospektif çal>flmalar bulunmaktad>r.
Özellikle semptomatik hastalarda kon-
sensus oluflmufltur. 1991 y>l>nda ilki ya-
y>mlanan Klasik Kuzey Amerika Sempto-
matik Karotis Endarterektomi Çal>flmas>-
na (NASCET) göre, çap> %70'in üzerinde
bifürkasyon stenozu olan (en dar k>sm>n
çap> ile normal distal internal karotis ar-
ter çap> karfl>laflt>r>larak elde edilen),
semptomatik hastalarda tedavi planlan-
mal>d>r. Bu hastalarda iki y>l içerisinde
SVO oluflma insidans> en az %30 olarak
bulunmufltur. Tecrübeli cerrahlar, e¤er
lezyon irregüler ise ve hastan>n semptom-
lar> uygun antiplatelet tedavisine ra¤men
inatç> ise %50 üzerinde stenozu olan has-
talarda da cerrahi endikasyon oldu¤unu
TEDAV< END