d>ndan birinde yaflam süresince meme kanseri geliflmektedir. göstermektedir. Görülme s>kl>¤> Japonya'da 100.000 kad>nda 38 iken, Amerika'da 100.000 kad>nda 97'dir; 65 yafl üstü kad>n- larda Amerika'da görülme s>kl>¤> 100.000 kad>nda 400, Avru- pa'da 100.000 kad>nda 250'dir. da yaklafl>k 400.000 kad>n>n meme kanseri nedeniyle öldü¤ü bilinmektedir. 1980'li y>llarda pek çok bilimsel topluluk taraf>ndan önerilmeye bafllanm>flt>r. Tümör çap>, hastal>¤>n bölgesel ve uzak metastaz- lar>n>n varl>¤>, meme kanserinin prognozunun belirlenmesinde önemli göstergeler oldu¤undan; tarama ile hastal>¤>n erken ev- rede tan>nmas>n>n meme kanserine ba¤l> ölüm riskini azaltma- da etkin olabilece¤i öngörülmüfltür. Tarama programlar> ile meme kanserine ba¤l> ölüm riskinin %32 oran>nda azald>¤> gös- terilmifltir. konuyla ilgili olarak yap>lan 11 randomize çal>flma metodoloji- leri bak>m>ndan s>kl>kla tart>fl>lmakta oldu¤undan meme kanse- ri taramas>yla ilgili tart>flmalar da devam etmektedir. re uyguland>¤>ndan; uygulamalar kolay, yan etkileri az ve has- tal>ktan flüphe edildi¤inde tan> ve tedavi aflamas>ndaki yönlen- diricilikleri yüksek olmal>d>r. Meme kanseri taramas>nda kulla- n>lan temel yöntemler; kendi kendine meme muayenesi, klinik meme muayenesi ve görüntüleme yöntemleridir. lad>klar> meme muayenesidir. Bu muayene flekli bir doktor ta- raf>ndan ö¤retilmelidir. Muayene e¤itimi öncesi kad>nlar me- me kanseri risk faktörleri hakk>nda bilinçlendirilmelidir. Erken evre meme kanserinde belirti saptanamayabilece¤i hat>rlat>la- rak, kendi kendine meme muayenesinin di¤er tarama ve tan> yöntemlerinin yerini alamayaca¤> anlat>lmal>d>r. Kad>nlar; me- tisi, meme cildinde k>zar>kl>k ve kal>nlaflma, meme bafl> ak>nt>- s> ve memede ele gelen kitle varl>¤>nda doktora baflvurulmas> konusunda ö¤ütlenmelidir. Meme kanserinin en önemli belir- tisinin a¤r>s>z kitle oldu¤u ö¤retilirken, gereksiz endifleyi azalt- mak amac>yla memede ele gelen her kitlenin kanser olmad>¤>, özellikle menstrüel siklusun de¤iflik dönemlerinde meme yap>- s>n>n de¤ifliklik gösterebilece¤i hat>rlat>lmal>d>r. cak muayene uygun iken postmenopozal kad>nlarda kifli tara- f>ndan belirlenen herhangi bir gün uygundur. Muayene kifli ayaktayken, üst beden ç>plaklaflt>r>larak ve ayna karfl>s>nda bafl- lar. Önce kollar iki yanda serbest b>rak>larak, daha sonra iki kol yukar> kald>r>larak, sonra da iki el bel hizas>na getirilerek meme- ler, kitle, k>zar>kl>k, meme cildinde de¤ifliklik ve çekinti varl>¤> aç>s>ndan araflt>r>lmal>d>r; bu arada hafif asimetri ve iki meme aras>nda büyüklük fark>n>n normal olabilece¤i unutulmamal>- d>r. Muayeneye daha sonra yatarak devam edilir. Muayene edi- lecek meme taraf>nda s>rt alt>na küçük bir yükselti yerlefltirilip, o taraftaki kol da bafl alt>na yerlefltirilerek memenin gö¤üs du- var> üzerinde düzgün da¤>l>m> sa¤lan>r. Meme yukar>da klavi- kuladan afla¤>da arkus kostaruma kadar; orta çizgi sternumdan lateralde latissimus dorsi kas>na kadar de¤erlendirilmelidir; de- ¤erlendirmeye aksilla da dahil edilmelidir. Muayene için karfl> elin 2, 3 ve 4. parmaklar>n>n iç k>sm> kullan>lmal> ve tüm meme dairesel hareketlerle, yukar>dan afla¤>ya ya da periferden baflla- y>p meme bafl>na do¤ru olacak flekilde de¤erlendirilmelidir. lunmufltur. mas> üzerine yap>lan çal>flmalar>n ço¤u gözlemsel çal>flmalard>r ve bunlar>n sonuçlar> genellikle çeliflkilidir. mas>na katk>da bulundu¤unu ve meme kanserine ba¤l> morta- liteyi az da olsa azaltt>¤>n> da önemli oldu¤unu gösteren gözlemsel çal>flmalar ya da mortalitesinin azalt>lmas>nda etkili olmad>¤>n> belirten gözlemsel çal>flmalar da vard>r. |