Yenido¤anda SKB yaklafl>k olarak servikal kanal>n vajina
aç>kl>¤> olan eksternal os hizas>ndad>r. Puberte dönemine ka-
dar bu flekilde sabit kal>r ve orijinal SKB olarak adland>r>l>r. Er-
genlik döneminde östrojen hormonundaki art>fla ba¤l> olarak
endoserviksi döfleyen epitel ektoserviks üzerine do¤ru ilerler.
SKB'nin ektoserviks üzerindeki yeni konumuna yeni SKB ad>
verilir. Orijinal SKB ile yeni SKB aras>ndaki servikal bezlerin
kanal a¤>zlar>n>n bulundu¤u bu alan dönüflüm bölgesi (Trans-
formasyon zonu-TZ) olarak isimlendirilir.
Çok katl> yass> epitele göre daha dayan>ks>z olan endoser-
viksin tek katl> kolumnar epiteli vajina ortam> ile karfl>lafl>r. En-
doservikal kanal içinde pH 8 olup bazik bir ortam bulunmak-
tad>r. Oysaki vajinada pH 4.5 civar>ndad>r. Bazik ortam yerine
asit ortam> ile karfl>laflan bu hücre katman>nda yeni ortama
uyum göstermek üzere bir süreç bafllar. Skuamöz metaplazi ad>
verilen bir dönüflüm süreci sonunda tek katl> endoservikal epi-
tel, vajinan>n asit ortam>na daha dayan>kl> olan çok katl> yass>
epitelle örtülerek kapat>l>r. Ayn> zamanda bezlerin a¤>zlar> da
kapand>¤>ndan sekresyonlar>n geride birikmesi sonucunda re-
tansiyon kistleri, di¤er ad>yla Naboth kistleri oluflur. Çevreden
merkeze do¤ru ilerleyen ve h>zla ço¤alan hücrelerin bulundu¤u
bu alan gerçek bir dönüflüm bölgesidir. Serviks öncü lezyonla-
r> olan CIN lezyonlar> ve invaziv serviks kanserinin as>l ortaya
ç>kt>¤> bölge buras>d>r.
CIN lezyonlar>n>n geliflmesinde Human Papilloma Virüs
(HPV) sorumludur. Genellikle yüksek riskli grupta bulunan
HPV tipleri yüksek dereceli prekanseröz lezyonlara yol açarlar.
HPV virüsünün bafll>ca bulaflma yolu cinsel iliflki oldu¤undan
cinsel yolla bulaflan enfeksiyonlarda geçerli olan dinamikler
HPV enfeksiyonlar> için de geçerlidir. Bu nedenle, erken yaflta
cinsel iliflkiye bafllanmas>, multiparite, cinsel partner say>s>n>n
fazla olmas> ve riskli cinsel partnerler ile iliflki CIN lezyonlar>-
n>n ortaya ç>kmas>nda rol alan faktörlerdir. HPV enfeksiyonla-
r>n>n CIN lezyonlar>na yol açmas>n> kolaylaflt>ran etmenler ise
cinsel yolla bulaflan di¤er enfeksiyonlar>n birlikte bulunmas>,
ba¤>fl>kl>k sisteminin bask>land>¤> durumlar, sigara ve do¤um
kontrol haplar>n>n uzun süreli kullan>lmas>d>r.
1
HPV enfeksiyonlar> dünyada son derece yayg>nd>r. Enfek-
siyonlar>n %90'dan fazlas> ba¤>fl>kl>k sisteminin etkisi ile vücut-
tan temizlenir. Kal>c> enfeksiyonlar zaman içinde CIN lezyon-
lar>na yol açarlar. CIN geliflimi oldukça uzun bir süreçtir ve
ilerlemesi birçok iç ve d>fl faktörlere ba¤l>d>r.
Serviks kanseri taramas>nda Pap (Papanicolau) testin kul-
lan>lmas> ile invaziv serviks kanseri olgular>nda bir azalma göz-
lenirken aksine CIN tan>s>nda göreceli olarak bir art>fl görül-
mektedir. Amerika Birleflik Devletleri'nde serviks kanseri tara-
mas> yap>lan kad>nlar aras>nda CIN I lezyonlar>n>n görülme
s>kl>¤> %4 ve CIN II-III lezyonlar>n>n ise %5 oran>ndad>r.
2
Bafl-
ka bir deyiflle, her sene bir milyondan fazla say>da kad>na dü-
flük dereceli lezyon olarak kabul edilen CIN I tan>s> ve yaklafl>k
500.000 kad>na da kanser öncü lezyonu ve yüksek dereceli lez-
yonlar olan CIN II-III tan>s> konulmaktad>r.
3,4
Kaiser Perma-
nente Northwest Sa¤l>k Plan>'ndan elde edilen verilere göre
yans>t>lm>fl y>ll>k görülme s>kl>¤> CIN I için her 1000 kad>nda
1.2 ve CIN II ile III için ise 1.5 olarak biraz daha düflük de¤er-
ler bildirilmifltir.
2,3
Yüksek dereceli bir lezyonun invaziv kansere ilerlemesi or-
talama 10 senede gerçekleflir. Bir CIN III lezyonun invaziv kan-
sere dönüflmesi için 8.1 ile 12.6 y>l aras>nda de¤iflen bir sürenin
gerekti¤i bilinmektedir.
5
CIN lezyonlar>n>n en çok görüldü¤ü
yafllar yirmili ve otuzlu yafllard>r.
göreceli olarak uzun zaman ald>¤>ndan bu süre zarf>nda CIN
lezyonlar>n>n erken tan>s> ve uygun tedavisi serviks kanserinin
önlenmesi aç>s>ndan son derece önemlidir.
SERVLEZYONLARIN TANISI
CIN kesinlikle klinik bir tan> de¤ildir. Serviksin flüpheli bölgele-
rinden elde edilen doku parçalar>n>n histolojik incelenmesi so-
nucu konulan patolojik bir tan>d>r. CIN lezyonlar>n>n klinik be-
lirti ve gözle görülür bir bulgusu yoktur. Dolay>s>yla ç>plak göz-
le serviks inspeksiyonunun bu aç>dan bir de¤eri bulunmamak-
tad>r. Tan> anormal Pap test sonucunun yönetim esaslar> çerçe-
vesinde serviksten al>nan bir doku parças>n>n mikroskopik ince-
lenmesine dayanarak konulur. Tan>da karfl>lafl>lan en büyük
güçlük biyopsi al>nacak flüpheli bölgenin belirlenmesidir.
Yönlendirilmifl Biyopsiler
Yönlendirilmifl biyopside amaç servikste en flüpheli yerden en
az doku kayb>na yol açarak fakat do¤ru tan> için yeterli miktar-
da doku örne¤i elde edebilmektir. En do¤ru yerden tek bir bi-
yopsi al>nmas> ye¤lenir. Biyopsi say>s>n>n üçten fazla olmamas>
esast>r. Servikste biyopsi al>nacak flüpheli bölgenin belirlenme-
si için kullan>labilecek yöntemler flunlard>r;
·
Schiller Testi
·
Toluidin Testi
·
Kolposkopi
286
K
ISIM
3
J Alt Genital Sistemin Preinvaziv Neoplazileri ve Yöntemi
Yüksek dereceli lezyon CIN3.
fiEK