background image
Buna karfl>t olarak, definitif radyoterapi öncesi kommon
iliyak arter bifurkasyonuna ve derin sirkümfleks venin ekster-
nal iliyak venle kesiflti¤i k>sma intraoperatif olarak cerrahi klip-
lerin yerlefltirildi¤i bir di¤er çal>flmada %26 olguda en az bir la-
teral pay>n yetersiz oldu¤u, ayn> zamanda baz> olgularda kom-
mon iliyak lenf nodlar>n>n alan içerisinde kalmas> için üst s>n>-
r>n L3-4 aras>na kadar geniflletilmesi gerekti¤i vurgulanm>flt>r.
5
Lenfanjiogram bulgular>n> kullanarak radyoterapi planlamas>-
n>n de¤erlendirildi¤i çal>flmalar lateral s>n>rlar ve ön s>n>r>n ge-
niflletilmesi gerekti¤ini ortaya koymufl, çal>flmaya dahil edilen
olgular>n %62'sinde geleneksel pelvik alanlar>n lenfanjiogram
bulgular>na göre de¤ifltirilmesi gerekti¤ini göstermifltir.
6-8
Ya-
p>lan bu çal>flmalarda anteriorda eksternal iliak lenf nodlar>,
posteriorda ise presakral, perirektal ve internal iliak lenf nodla-
r>n>n kaç>r>labilece¤i saptanm>flt>r. Ancak bu invaziv metotlar>n
her hastada primer tedavi öncesi uygulanarak radyoterapi
planlamalar>n>n yap>lmas>n>n ne kadar elveriflli, uygulanabilir
ve günümüz teknolojisi düflünüldü¤ünde ne kadar etik oldu¤u
tart>flmal>d>r. Sonuç olarak; hedef hacmin daha iyi saptanmas>,
daha uygun doz da¤>l>m>, daha az erken ve geç yan etki, tümör-
de daha yüksek doza ulaflma, daha iyi lokal kontrol, daha iyi ya-
flam kalitesi ve sa¤kal>m gereksinimleri 3 boyutlu konformal
radyoterapinin güncel tedavi stratejisi olmas>n> zorunlu k>lm>fl-
t>r. Benzer kayg>lar ve teknolojinin güncel imkanlar> do¤rultu-
sunda Bilgisayarl> Tomografi (BT)-simülatörle 3 boyutlu rad-
yoterapi planlamas> tüm dünyada oldu¤u gibi ülkemizde de
yayg>nlaflmaktad>r. BT ile simülasyon yap>lmas> invaziv bir
yöntem olmamas> yan>s>ra eski serilerde saptanan lenf nodlar>
da¤>l>m>ndaki kiflisel farkl>l>klar
2,4-8
sorununa da çözüm bula-
cak flekilde kiflisel tedavi hacimlerinin oluflturulmas>na yard>m-
c> olmaktad>r.
9
SBT-S
Konformal radyoterapide tedavi planlamas> kritik öneme sahip
bir süreçtir. Konformal planlama algoritmas> fiekil 134-1'de su-
nulmaktad>r. Simülasyondan 30-45 dakika öncesinde 1 lt s>v>
ile birlikte oral kontrast al>nmas> simülasyon görüntülerinde
ince barsaklar>n görüntülenerek lenf nodu bölgelerinden
ay>rdedilmesi ve korunabilmesine yard>mc> olabilir. Burada
dikkat edilecek husus doz da¤>l>m>n> etkilemeyecek ülkemizde
de bulunan kontrast ajanlar>n kullan>lmas>, rutin kullan>m ön-
cesi mutlaka kontrastl> ve kontrasts>z kontrollü çekimlerle doz
da¤>l>m>, süre, MU gibi parametrelerin kontrol edilmesi ve ru-
tine geçirildi¤inde de ilgili hacimlerde Hounsfield de¤er düzelt-
melerinin yap>lmas>d>r. Bu sayede simülasyon öncesi mesane-
nin dolu olmas> da sa¤lanm>fl olur. Dolu mesane ince barsakla-
r>n tedavi hacmi d>fl>nda tutulmas>n> ve uterin­servikal pozis-
yondaki interfraksiyonel varyasyonun azalt>lmas>n> sa¤lar. Si-
mülasyon ifllemleri s>ras>nda iv kontrast madde kullan>lmas>
pelvik damar yap>lar> ve tümörün daha net görüntülenmesini
sa¤layarak klinik hedef hacmin belirlenmesine yard>mc> ola-
cakt>r. ld>¤> durumlarda
oral kontrast kullan>lmas> önerilmez, zaten ihtiyaç da kalma-
maktad>r. Planlama hasta simülasyonu ile bafllar. Vajinal ve
anal markerlar yerlefltirilir. Serviks ve vajinal tutulumun alt k>s-
m>na radyoopak marker yerlefltirilmesi önemlidir. Daha sonra
hastan>n tedavi s>ras>ndaki pozisyonu belirlenir. Bu ifllem s>ra-
s>nda hasta konforu ve sabitli¤in tekrarlanabilirli¤i yan>s>ra bö-
lüm protokolüne uygun >fl>n giriflleri de göz önüne al>nmal>d>r
(fiekil 134-2).
Hasta ihtiyaca göre bacak, omuz ve ense destekleyicileri
kullan>larak elleri gö¤sünde olacak flekilde supin pozisyonda
(s>rtüstü) yat>r>l>r. "Belly-board" tarz> yataklar kullan>larak
1098
K
ISIM
11
Radyasyon Onkolojisi
3 boyutlu konformal radyoterapi algoritmas>.
fiEK
Hastan>n BT-simülatör çekimi s>ras>ndaki görün-
tüsü.
fiEK
Hasta pozisyonu ve
immobilizasyonu
Görüntüleme
Anatomik yap>lar>n
konturlanmas>
Ifl>n giriflleri ve teknik
belirlenmesi
Doz da¤>l>m>
Plan>n de¤erlendirilmesi
Tedaviye haz>rl>k
Tedavinin uygulanmas>