farkl> oldu¤u kavram> ortaya at>ld>. rin radyasyona daha duyarl> oldu¤unu belirttiler. 1914'lerde ise fraksiyonasyon kavram> ortaya at>lm>flt>r. matogenez azal>rken skrotal ciltte belirgin hasar oluflmad>¤> gözlenmifltir. Burada testisler büyüyen tümör, cilt ise doz s>n>r- lay>c> organ gibi de¤erlendirilmifltir. Toplam dozun tek bir se- fraksiyonasyon denir. Radyoterapide fraksiyonasyonun teme- lini "Radyoterapinin 5 R"si oluflturur. Bunlar Repopülasyon (tekrar ço¤alma), Repair (tamir), Redistribüsyon (tekrar da¤>- l>m), Reoksijenizasyon (tekrar oksijenlenme), Radyoduyarl>- l>kt>r. K>saca bahsetmek gerekirse, "Repopülasyon" (tekrar ço- ¤alma)da tümör ve sa¤lam doku hücreleri radyasyona maruzi- yet s>ras>nda da bölünerek ço¤almaya devam eder. Bu ço¤alma normal dokularda yan etkilerin tamiri aç>s>ndan önemliyken, tümör dokusunda ise yokedilmesi gereken tümör hücresinde art>fl nedeniyle tedavi aleyhinedir. "Repair" (tamir) ile radyas- yon maruziyeti sonras> tümör hücrelerinde genellikle letal (ölümcül), normal dokularda ise subletal hasar oluflur. Fraksi- yonlar aras>ndaki süreler subletal hasarlar>n tamirine olanak tan>r. Hücre siklusundaki hücrelerin radyasyona duyarl>l>klar> farkl>l>k gösterir. Hücre siklusunun geç G2 ve mitoz fazlar> rad- yasyona en duyarl> faz iken S faz> en dirençli faz> oluflturur. "Redistribüsyon" (tekrar da¤>l>m)da fraksiyone radyasyon uy- gulamas>nda fraksiyonlar aras> sürede hücre siklusu ilerlemeye devam etti¤i için dirençli fazdaki hücreler duyarl> faza do¤ru ilerler ve radyoterapinin etkinli¤i artar. Yap>lan çal>flmalar hi- poksik hücrelerin radyasyona daha az duyarl> oldu¤unu göster- mifltir. Fraksiyonlar aras> sürede "Reoksijenizasyon" (tekrar oksijen- lenme) ile bu etkilenen oksik hücrelerin yerini hipoksik hücre- ler alacak ve damara daha yak>n olacaklar> için daha iyi oksijen- lenerek radyasyona daha duyarl> hale geleceklerdir. Tüm bun- lar>n yan>s>ra baz> tümörler radyasyona kendi do¤alar> gere¤i daha duyarl>d>r (Radyoduyarl>l>k). de temel amaç, çevre normal dokulara en az hasarla tümör hac- mine maksimum dozun verilmesi, sonuç olarak da tümör era- dikasyonu, kabul edilebilir bir bedel ile yaflam>n uzat>lmas> ve daha iyi bir yaflam kalitesi sa¤lanmas>d>r. Radyobiyolojik ola- rak, yaflayan bir tümör hücresi s>n>rs>zca bölünebilme özelli¤i- ne sahiptir ve e¤er bölünüp üreyebilme veya koloni olufltura- bilme özelli¤ini kaybederse ölü olarak kabul edilir. Bu nedenle tümör kontrolü ancak tümörlü dokuda tüm yaflayan hücreler öldü¤ünde elde edilebilir. Radyasyonla hücre ölümü dozla eks- ponansiyel olarak artar. Bu nedenle radyoterapide daha yüksek dozlara ihtiyac>m>z vard>r. Ancak bizim için yüksek dozlarla tümör kontrolünü elde ederken normal dokular doz s>n>rlay>c> bir önem kazanmaktad>r. Bu temel amaca hizmet etmek üzere radyoterapi uygulan>fl flekilleri, amaçlar> ve di¤er tedavi moda- liteleri ile kombinasyonuna göre afla¤>da k>saca belirtildi¤i fle- kilde grupland>r>l>r: |