yeni kanser olgusu meydana gelmifl ve 7.6 milyon kifli kanser nedeniyle hayat>n> kaybetmifltir. Yeni kanser olgular>n>n %53'ü geliflmekte olan ülkelerde görülürken kanser nedeni ile olan ölümlerin %60'> bu ülkelerdedir. Geliflmifl ülkelerde kad>nlar- da meme, kolorektal ve akci¤er kanserleri en s>k görülen kan- ser türleridir. Bu ülkelerde korpus uteri kanseri dördüncü s>ra- da ve over kanseri de alt>nc> s>rada yer almaktad>r. Buna karfl>- l>k geliflmekte olan ülkelerde serviks kanseri meme kanserinden hemen sonra ikinci s>kl>kta görülen kanser türüdür. Geliflmek- te olan ülkelerde over kanseri sekizinci ve korpus uteri kanseri de onuncu s>rada yer almaktad>r. Kanser nedeni ile olan ölüm- lerde ise geliflmekte olan ülkelerde serviks kanseri toplamda %13,9'luk pay ile ilk s>rada gelmektedir. yüz binde 5,8) dördüncü, over kanseri (insidans yüz binde 5,2) beflinci ve serviks kanseri de (insidans yüz binde 4,2) dokuzun- cu s>rada gelmektedir. 2008 y>l>na ait meme kanser insidans> yüz binde 28.3 olup, kad>nlarda en s>k görülen kanser türü ola- rak tespit edilmifltir. n>n malign hastal>klar> 7 de¤iflik kod numaras> ile yer almakta- d>r. Buna göre kad>n genital organlar>na ait kanserler, C51: Vulva-, C52: Vajen-, C53: Serviks uteri-, C54: Korpus uteri-, C55: Uterusun di¤er-, C56: Over-, C57: Kad>n genital bölgesi- nin tan>mlanmam>fl ve di¤er-, ve C58: Plasentan>n malign kan- serleri kodlama sistemi dahilinde alt bafll>klar da dahil olmak üzere tan>mlanmaktad>r. malign hastal>klar>, yani jinekolojik kanserler aras>nda en s>k görülenleri uterus (serviks, korpus) ve over kanserleridir. Bu- nun yan>s>ra, daha seyrek olarak görülen vulva-vajen kanserle- ri ve tuba uterina kanserleri ile koryon epitelyoma da jinekolo- jik kanser türleri aras>ndad>r. dir. denlerini araflt>rmak; tan> yöntemlerinin hastalar> do¤ru olarak tespit etme yetilerini de¤erlendirmek ve yeni tarama/tan> yön- temleri gelifltirmek; jinekolojik onkoloji hastalar>n>n yaflam sü- releri konusunda öngörülerde bulunmak ve jinekolojik kanser- lerden korunma ve tedavide uygun stratejilerin saptanmas> gi- derek daha büyük önem tafl>r olmufltur. Kitab>n bu bölümün- de, dünyada ve ülkemizde kad>n malign hastal>klar>n>n s>kl>¤> ve da¤>l>m> incelenmekte; jinekolojik kanserlerde korunma ve kontrol yöntemleri tart>fl>lmakta ve jinekolojik kanserlerin ne- denleri, risk faktörleri, tan>/tedavi yöntemleri ile araflt>rmalar- da kullan>lan bafll>ca epidemiyolojik çal>flma tipleri tan>t>lmak- tad>r. rada yer alan kanser türü olan serviks kanseri, geliflmekte olan ülkelerin baz>lar>nda kad>nlarda en s>k görülen kanser türü de olabilmektedir. 2008 y>l> GLOBOCAN verilerine göre dünyada yafl için kontrol edildikten sonra insidans> her yüz bin kad>nda 15.2'dir (kümülatif risk 1,56). Dünya genelinde bak>ld>¤>nda kuzey yar>m kürede yer alan ülkelerde çok düflük de¤erler, gü- ney yar>m küre ülkelerinde ise yüksek de¤erler oldu¤u görül- mektedir. Özellikle güneydo¤u Asya ülkelerinde ve Afrika'n>n güney ve do¤u bölgelerindeki ülkelerde en yüksek de¤erler gö- rülmektedir. Ancak güney yar>m kürede olmakla birlikte Avus- tralya'da serviks kanseri s>kl>¤> çok düflüktür. Serviks kanseri s>kl>¤> bak>m>ndan ülkeler aras>nda 20 kat dolay>nda farkl>l>k söz konusudur. Dünyan>n de¤iflik bölgelerinde serviks kanseri insidans h>z> yüzbinde 7 ile yüzbinde 43 aras>nda, mortalite h>zlar> ise yüz binde 3 ile yüz binde 34 aras>nda de¤iflmektedir. s>kl>¤> giderek artar, 50 yafl dolay>nda en yüksek de¤ere ulafl>r. Literatür incelendi¤inde, çok say>da epidemiyolojik çal>flmada serviks kanseri ile birbirinden ba¤>ms>z, de¤iflik sosyal faktörler aras>nda anlaml> iliflkiler saptand>¤> dikkat çekmektedir. Ser- viks kanseri sosyoekonomik aç>dan düflük gruplarda daha s>k gözlenmektedir. Sosyoekonomik durumun hastal>k ile olan |