background image
JULTRASONOGRAF
Jinekolojik bir problemle gelen bir kad>nda do¤ru tan>n>n te-
melini anamnez ve fizik muayene oluflturmaktad>r. Görüntüle-
me yöntemleri ise tan>y> destekleyici olarak kullan>lan araçlar-
d>r. Mutlaka ak>lda tutulmas> gereken, tan> koydurucu görün-
tüleme metodlar> söz konusu oldu¤unda sadece metodun ne
oldu¤u de¤il uygulay>c>n>n bu konudaki yeterlili¤i ve kullan>lan
cihaz da önemli unsurlard>r.
1
Pelvik kitle ön tan>s> ile gelen hastalarda ultrasonografi
(USG) ilk tercih edilecek radyolojik görüntüleme yöntemidir
(fiekil 10-1A,B).
USG ile histopatolojik tan> konamasa da bu yöntem kitle-
lerin ay>r>c> tan>s>nda önem tafl>maktad>r. USG ile kitlenin var-
l>¤>, yeri, di¤er anatomik yap>larla olan komflulu¤u, malign
özelliklere sahip olup olmad>¤>, efllik eden asit ya da metastatik
kitle varl>¤> hakk>nda yorum yap>labilir. Ayr>ca gerekli durum-
larda pelvik kitlelerin aspirasyonu ya da biyopsilerinin yap>l-
mas> için yol göstericidir.
2
USG ayn> zamanda cerrahlara cerra-
hi endikasyonu koymada da yard>mc>d>r. Genellikle 5 cm'den
büyük kitleler, düzensiz s>n>rl> komponenti bulunan kitleler,
kitleye efllik eden asit varl>¤> cerrahi için endikasyon oluflturur.
USG'nin kolay uygulanabilir, s>k tekrarlanabilir, maliyeti
düflük bir teknik olmas> avantajlar>d>r. Bununla birlikte histo-
patolojik olarak malign tan> alan kitlelerin evrelemesinde tercih
edilecek görüntüleme yöntemleri Bilgisayarl> Tomografi (BT)
ve Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)'dir. USG'nin pel-
vik yerleflimli kitlelerin yap>s>n> ay>rt etme konusunda BT'den
daha üstün oldu¤u gösterilmifltir.
3,4
MRG ile de çeflitli pelvik
kitleler karakterize edilebilir.
5,6
MRG ayn> zamanda de¤iflik do-
ku tiplerini de ay>rdedebilir; örnek olarak kan, ya¤ ve fibröz do-
ku verilebilir.
5
Çal>flmalar MRG'nin bu alanda BT'ye üstün ol-
du¤unu göstermifltir.
5
Pelvik kitleleri de¤erlendirirken ultrasonografi klasik ola-
rak iki flekilde yap>l>r. p>lan transabdominal ultrasonografi (TA-USG), ikincisi ise
mesanede az miktarda idrar varken yap>lan transvajinal ultra-
sonografi (TV-USG)'dir. TA-USG, incelemeyi yapan doktora
daha genifl bir inceleme alan> sa¤larken TV-USG ile pelvik or-
ganlar>n daha yak>ndan de¤erlendirilebilmesi mümkün olmak-
tad>r. Bu yöntemlerin yan>nda renkli Doppler USG ve pulsed
Doppler USG ile kitlelerin natürü hakk>nda yorum yap>labil-
mektedir. S>kl>kla malign kitlelerde düflük pulsatilite indeksi
(PI) de¤erleri elde edilirken diyastolik ak>m h>z>n>n yüksek ol-
du¤u görülür. Bu tür ak>m>n sebebi kitlenin biyolojik aktivite-
si, kanama varl>¤> ya da ikisinin birlikte olmas>d>r. Malign kit-
lelerde damar say>s>nda art>flla birlikte hem merkezi hem de
çevresel damarlanma belirgindir.
2
Yüksek diyastolik ak>m h>z>
malign kitlelerde "neo-vaskülarite" yi gösterir. Bu durum özel-
likle h>zl> büyüyen kitlelerde mevcuttur. Ancak tubal enfeksi-
97
10
Jinekolojik Kanserlerde
Ultrasonografi
Dr. Nihal Uslu
(A) Normal bir uterusun transvajinal USG ile sa-
gittal planda görünümü. (B) Normal bir uterusun transvajinal
USG ile aksiyel planda görünümü.
fiEK
A
B