piti ve bunlar>n uygun yönetimi üzerine geliflmifltir. Pap test
yorumlanmas>nda en önemli geliflmeler günümüzde en s>k kul-
lan>lan Bethesda sistemi ile ortaya konulmufltur. Üçüncü versi-
yonu olan Bethesda 2001 en yayg>n kullan>lan sistemdir.
3
Bu
tan>lar>n uygun yönetiminde ise en s>k ASCCP önerileri kulla-
n>lmaktad>r (fiekil 30-1).
4-5
Ayr>ca günümüzde moleküler tan>
yöntemlerindeki geliflmeler sonucunda viral tan> testleri tara-
ma ve yönetim sistemlerine entegre edilmifltir.
Bethesda Sisteminde Skuamöz Sitolojik
Anormallikler
Pap test sonuçlar>n>n raporlanmas>nda en s>k kullan>lan sistem
olan Bethesda Sistemi ilk olarak 1988 y>l>nda kullan>lmaya bafl-
lanm>flt>r. 1991 ve son olarak halen geçerli olan 2001 y>l>nda
güncellenmifl üçüncü sürümü kullan>lmaktad>r.
6-7
Bethesda
sisteminde skuamöz hücre anormallikleri için kullan>lan kate-
goriler Tablo 30-1'de verilmifltir. Sistemli bir Pap test tarama
sistemi kullan>m>nda skuamöz servikal anormalliklerin tespiti
ve yönetimi basamaklar> fiekil 30-1'de gösterilmifltir.
Düzenli bir Pap test sisteminde al>nan tüm örneklerin
%7'si anormal olarak rapor edilir.
3
Bu anormal tan>lar içinde
skuamöz hücre anomalileri kategorisi (ASC, LSIL, HSIL) en s>k
konulan tan>lard>r
8
(fiekil 30-3).
Anormal Skuamöz Servikal Sitoloji ve Histolojik
De¤erlendirmede Yorum Farklar>
Anormal skuamöz servikal sitolojide incelemeyi yapan sitopa-
tologlar aras>nda (`interobserver') önemli yorum farkl>l>klar>
olabilmektedir. Ek olarak ayn> sitopatolog (`intraobserver') ta-
raf>ndan farkl> zamanlarda ayn> örne¤in incelenmesinde de ta-
n> s>kl>kla de¤iflebilmektedir. Hatta bu fikir ayr>l>klar> histolojik
tan>larda da ayn> flekilde devam edebilmektedir.
9
Bütün bunla-
ra ek olarak kolposkopinin kendisi de standardize bir yöntem
olarak kabul edilmemektedir.
10-11
Tüm anormal skuamöz hücre anomalilerinin yorumlan-
mas>nda tan>n>n %50'den fazla oranda de¤iflmedi¤i tan>lar sa-
dece negatif sitoloji ve LSIL tan>s>d>r.
8
HSIL sitolojik tan>s> alan
hastalar>n preparatlar> tekrar incelendi¤inde %53'ü LSIL, ASC-
US veya negatif olarak daha düflük tan>lar alabilmektedir.
9
Geliflmifl ülkelerde dahi serviks kanseri tan>s> konulan has-
talar>n %50'i hiç tarama yap>lmam>fl, %10'u ise son 5 y>l içinde
test yapt>rmam>fl hastalard>r.
12
Hastalar>n %30'unda ise yanl>fl
negatif sitolojik tan> sözkonusudur. Bu nedenle servikal sitolo-
jik anormallikler saptanan hastalar>n yönetiminde bu durum
dikkate al>nmal> servikal lezyonlar>n yönetiminde hasta takibi-
nin önemi ak>lda tutulmal>d>r.
HPV ve Anormal Skuamöz Servikal Sitoloji
Serviks kanserinin cinsel yolla bulaflan bir hastal>k olabilece¤i
fikri hayat kad>nlar>ndaki görülme s>kl>¤> yan>nda rahibelerde
görülmemesi gözleminden yola ç>karak ilk olarak Rigoni-Stern
taraf>ndan öne sürülmüfltür.
13-14
Buna karfl>n 1970'lere kadar
insan papillom virüsünün (HPV) etiyolojik ajan olarak tespit
edilmesi mümkün olmam>flt>r.
14
Bu aflamadan sonra HPV en-
feksiyonu do¤al seyrinin araflt>r>lmas> ile serviks kanserinin pa-
togenezinin ortaya konulmas> paralellik göstermifltir (fiekil 30-
2). Günümüzde yüksek onkojenik potansiyelli HPV tiplerinin
serviks kanserlerinin hemen hemen hepsine neden oldu¤u bi-
linmektedir.
Günümüzde HPV Testleri Kullan>m>
1. Servikal Sitolojik Anormalliklerin Yönetimi. Afla¤>da da
belirtildi¤i gibi HPV testleri anormal skuamöz servikal si-
tolojinin yönetiminin önemli bir parças> haline gelmifltir.
2. Servikal Histolojik Anormalliklerin HPV DNA
testleri servikal histolojik anormalliklerin tedavi sonras> ta-
kiplerinde önemli bir yöntemdir.
3. Primer Tarama. Serviks kanseri primer taramas>nda yük-
sek sensitivitesi ve çok yüksek negatif prediktif de¤erleri
nedeniyle HPV testleri giderek artan oranda kullan>lmak-
tad>r.
Bunlara ek olarak moleküler biyolojideki geliflmelere para-
lel HPV enfeksiyonlar>n> önlemede çok etkili afl>lar gelifltirilmifl-
266
K
ISIM
3
J Alt Genital Sistemin Preinvaziv Neoplazileri ve Yöntemi
HPV enfeksiyonu do¤al seyri, bu seyir esnas>nda geliflen hafif fliddetli sitolojik ve kolpos-
kopik anormallikler ile prekanseröz lezyonlar.
56
fiEK