background image
t>r. Ayn> çal>flmada cerrahi sonras> 5 y>ll>k sa¤kal>m %72 olarak
bulunmufltur. Tümör tekrarlamalar>nda üçüncü seçenek pel-
vik ekzanterasyondur
.
PELV
Ultraradikal bir cerrahi giriflimdir ve palyatif amaçl> yap>lma-
mal>d>r. y>llarda Alexander Brunschwing taraf>n-
dan uygulanm>flt>r.
7
Önceleri morbiditesi ve mortalitesi olduk-
ça yüksek olan bu cerrahi giriflim günümüzde kabul edilebilir
morbidite ve mortalite oranlar> ile yap>labilmektedir. Ancak
pelvik ekzanterasyon her türlü geliflmeye ra¤men hala yüksek
morbidite ve mortaliteli bir cerrahidir. A¤>rl>kl> olarak baflka
tedavi seçene¤i olmayan tekrarlam>fl serviks kanseri tedavisinde
uygulan>r. Daha az oranda ayn> özellikleri tafl>yan di¤er jineko-
lojik tümörlerin tedavisinde de bir cerrahi seçenektir. Pelvik
ekzenterasyon planlayan hekim operasyonun riskleri ile elde
edilecek yarar> iyi hesaplamal>d>r ve bu operasyon palyatif
amaçl> yap>lmamal>d>r.
Pelvik Ekzanterasyon Endikasyonlar>
1. Lokal ileri evre serviks kanseri
2. Santral nüks etmifl serviks kanseri
3. 4. Over kanserleri
En s>k ve en yararl> uygulama alan> daha önce radyoterapi
uygulanm>fl santral tekrarlamal> serviks kanserli olgulard>r.
Hasta Seçimi
Bu tür yüksek morbidite ve mortaliteli cerrahilerde hasta seçi-
mi en önemli konulardan biridir. Tümörün yeri, büyüklü¤ü,
ekstrapelvik yay>l>m olas>l>¤>, hastan>n genel durumu, yafl> ve
hatta fiziksel durum olmak üzere pek çok unsur cerrahi karar>
etkiler. Cerrahi ekip ve ekipman özellikleri bile hasta seçimini
etkileyebilir. ve obez hastalarda ekzanteratif
giriflimlerden kaç>n>lmal>d>r. Hasta operasyondan önce ayr>nt>-
l> bir flekilde de¤erlendirilir. Bu de¤erlendirmelerde, varsa ek-
zanterasyonun yap>lmas>na engel oluflturacak durumlar sap-
tanmal>d>r. Unilateral bacak ödemi, bacak a¤r>s>, tümöre ba¤l>
üreteral obstrüksiyon ve uzak metastaz olan olgularda ekzante-
ratif cerrahilerin yap>lmamas> önerilmektedir. Ancak baz> arafl-
t>rmac>lar uzak metastaslar hariç di¤er bulgular>n pelvik ekzan-
terasyon için mutlak kontrandikasyon gerekçesi olmad>¤>n>
bildirmektedirler. Kendi klinik deneyimlerimize göre bacak
ödemi, inatç> bacak a¤r>s> ve hidronefroz olan hastalarda pero-
peratuvar cerrahiden vazgeçme ve operasyon sonras> sa¤lam
cerrahi s>n>r bulamama oranlar> çok yüksektir. Bu özellikleri
olan olgularda mümkün ise operasyondan kaç>n>lmal> veya
hastaya olas> olumsuzluklar anlat>lmal>d>r.
Ekzanterasyon öncesi pelvis ve üst bat>n MR ile akci¤erler
ise BT ile de¤erlendirilmelidir. Ayr>ca yak>n zamanda uygulan-
maya bafllanan pozitron emisyon tomografisi (PET-CT) görün-
tüleme yöntemi, tümör odak veya odaklar> hakk>nda ek bilgi ve-
rece¤inden ekzanterasyon öncesi kullan>lmal>d>r (fiekil 79-1).
Ekzantrasyon karar> verilen bir olguda laparotomi s>ras>n-
da bat>n içi yay>l>m veya non-rezektabl bir durum saptanmas>
halinde ekzantrasyonun gerçeklefltirilmemesi hasta için ciddi
bir psikolojik y>k>m oluflturur. Bu nedenle operasyon öncesi
flüpheli lezyonlar ince i¤ne aspirasyon biyopsisi ile de¤erlendi-
rilmelidir. Özellikle pelvik, paraaortik lenf bezleri ve pelvik du-
var yay>l>m> araflt>r>lmal>d>r. Tüm bunlara ra¤men ekzantras-
yona karar verilen olgular>n %25-30'unda peroperatuvar ope-
rasyondan vazgeçilir. Miller ve arkadafllar>n>n 1993' de yay>nla-
nan bir çal>flmas>nda, 394 olgunun 114'ünde (%29) operasyon
tamamlanamam>flt>r.
8
Bu çal>flmada en s>k operasyon erteleme
nedenleri; %44'ünde peritoneal yay>l>m ve %40'>nda nodal ya-
y>l>md>r. Ayr>ca olgular>n %13'ünde pelvik duvara varan yay>-
l>m cerrahinin iptaline neden olmufltur.
Operasyon öncesi tümör tekrarlamas>n>n histopatolojik
olarak belirlenmifl olmas>n>n kritik önemi vard>r. Baflka bir de-
yiflle histopatolojik olarak tümör tan>s> koyulmadan pelvik ek-
zanterasyondan kaç>n>lmal>d>r.
Pelvik Ekzanterasyon Tipleri
Total Ekzantrasyon
<ç genital organlarla beraber mesane ve rektosigmoidin ç>kar>l-
mas>d>r (fiekil 79-2).
Anterior Ekzantrasyon
<ç genital organlarla beraber mesanenin ç>kar>lmas>d>r (fiekil
79-3).
Posterior Ekzantrasyon
<ç genital organlarla beraber rektosigmoidin ç>kar>lmas>d>r
(fiekil 79-4).
658
K
ISIM
5
J Jinekolojik Onkolojide Uygulanan Cerrahiler: Teknik ve Sonuçlar
MR radyoterapi sonras> serviks kanseri tekrarla-
mas>.
fiEK