background image
Üst ve alt abdomen bölgelerinde baz> farkl>l>klar olmakla
birlikte genel olarak ciltten peritona abdominal ön duvar taba-
kalar> Tablo 69-1'de s>raland>¤> flekildedir. Üst abdomende li-
nea alba iyi geliflmifltir ve her iki rektus kaslar> birbirinden iyi
ayr>l>r. Bu bölgede rektus kas>n>n hem anterior hem de poste-
rior k>l>f> mevcuttur ve eksternal oblik kas>n aponörozu iyi ge-
liflmemifltir. Buna karfl>n alt abdomen bölgesinde rektus kasla-
r> birbirine çok yak>n konumdad>r ve linea alba iyi geliflmemifl-
tir. Posterior rektus k>l>f> bulunmaz, bunun yerine eksternal
oblik kas>n aponörozu kuvvetli ve iyi geliflmifltir.
1
Abdominal duvar>n kas tabakas> 2 kas grubunu içerir. Bun-
lardan yatay kas grubu eksternal oblik, internal oblik ve trans-
vers abdominis kaslar>n> içerir. abdominis ve piramidalis kaslar>n> içerir. Eksternal oblik kas en
büyük ve en yüzeyel olan yatay yerleflimli abdominal duvar ka-
s>d>r. Alt sekiz kostadan orjinini al>r ve iliak krestte sonlan>r.
Aponörozu medialde linea albada sonlanan güçlü tendinöz bir
k>l>ft>r. krest ve torakolumbar fasyadan köken al>r. Aponörozu rektus
kas>n>n kenar>nda rektusu sarmak için ayr>l>r. Bunun ön taba-
kas> eksternal oblik kas>n aponörozu ile kar>fl>r. Rektus kas>n>n
posteriorunda ise, posterior rektus k>l>f>n> oluflturmak üzere,
bu kas>n aponörozu transvers abdominis kas>n>n aponörozu ile
kar>fl>r. Transvers abdominis kas> en derindeki yatay abdomi-
nal duvar kas>d>r. Bu kas inguinal ligament, iliak krest, torako-
lumbar fasya ve alt kostal kartilajlardan köken al>r. Aponöro-
zunun 3/4 üst k>sm> rektus kas>n>n uza¤>nda seyrederken, 1/4
alt k>sm> rektusun aponörozunun üstünden geçer. Umblikus
seviyesinin üstünde her iki taraf transvers abdominis kas>n>n
aponörozlar> linea albay> oluflturmak üzere rektus kas>n>n me-
dialinde birleflir. Rektus kas> pubik krestten orjin al>p, vertikal
olarak ilerleyip, ksifoidal ç>k>nt> ve 5.-7. kostal kartilajlarda
sonlan>r. Bu kas, oblik kaslar ve transvers abdominis kaslar>n>n
aponörozlar> taraf>ndan oluflturulan rektus k>l>f> ile örtülüdür.
Küçük, üçgen fleklindeki piramidalis kas> ise simfizisden köken
al>p linea albada sonlan>r. Bu kas orta hatt> belirler ve rektus
kas>n>n medial kenar>n> ortaya ç>karmada yard>mc> olur. Ab-
dominal duvar kaslar>n>n aponörozlar> taraf>ndan oluflturulan
2 önemli cerrahi s>n>r (nirengi) noktas> mevcuttur. Bunlardan
birincisi olan linea alba, iki rektus kas> aras>ndaki orta hatt>r.
Üç kas>n aponörozlar> taraf>ndan oluflturulan bu yap>n>n verti-
kal midline insizyon s>ras>nda ortaya konmas> önemlidir. ci önemli cerrahi nirengi noktas> ise rektus kas>n>n alt>nda ve
umblikus ile simfizis pubis aras>ndaki mesafenin yaklafl>k ola-
rak ortas>nda bulunan arkuat çizgi (arcuate line)'dir. Arkuat
çizginin üstünde internal oblik ve transvers abdominis kaslar>-
n>n aponörozlar> posterior rektus k>l>f>n> oluflturmak üzere
kaynafl>rken, arkuat çizgi seviyesinin alt>nda posterior rektus
k>l>f> bulunmaz.
Abdominal duvar>n derin ve yüzeyel kanlanmas> mevcut-
tur. Yüzeyel kanlanma femoral arterin superfisyal epigastrik,
superfisyal sirkumfleks ve superfisyal eksternal pudental dalla-
r>ndan gelir. Bu damarlar rektus k>l>f>n>n önünde seyreder. De-
rin kanlanma ise eksternal iliak arter ve internal torasik arterle-
rin dallar>ndan gelir. terden köken al>r ve rektus kas>n>n posterior ve 1/3 lateralinde
seyreder. Eksternal iliak arterin bir di¤er dal> olan derin sir-
kumfleks arter, inferior epigastrik arterin lateralinde seyreder.
Superior epigastrik arter internal torasik arterin terminal dal>
olup, rektus kas>nda sonlanan ve inferior epigastrik arter dalla-
r> ile anastomoz yapan birçok dallara sahiptir. arter, derin sirkümfleks arterle anastomozlar yapan muskulof-
renik arterin de kaynakland>¤> damard>r. Abdominal duvarda-
ki bu genifl vasküler anastomoz a¤>, abdominal duvar>n tüm
bölgelerinin mükemmel bir flekilde kanlanmas>n> temin eder.
Abdominal duvar>n inervasyonu torakoabdominal, ilioin-
guinal ve iliohipogastrik sinirler yoluylad>r. Torakoabdominal
sinirler, transvers abdominis ve internal oblik kaslar> aras>nda
seyreder ve abdominal duvar kaslar>n> innerve ederler. guinal ve iliohipogastrik sinirler primer olarak L1'den köken
al>r ve alt abdominal duvar> inerve ederler. Bu sinirlerdeki ha-
sarlanmalar ayn> zamanda mons pubis ve labia majorda da
duyusal de¤iflikliklere neden olur.
Abdominal
Abdominal (jinekolojik/nonjinekolojik) cerrahide kullan>lan
çeflitli insizyonlar>n genel bir listesi Tablo 69-2'de verilmifltir
(laparoskopik/robotik cerrahi için kullan>lan insizyonlar bu
konuya dahil edilmemifltir). Onkolojik cerrahide bunlar içinde
daha s>k vertikal midline insizyon kullan>lmakla birlikte, za-
man zaman di¤er insizyonlar>n da tan>, evreleme, tedavi ve si-
toredüksiyon amac>yla kullan>m> söz konusu olabilmektedir.
Jinekolojik kanser cerrahisi için önemli olan ve s>k kullan>lan
baz> insizyonlar fiekil 69-1'de flematize edilmifltir.
Bilimsel veri birikimi artt>kça, cerrahi hastalar>n yöneti-
mindeki geleneksel dogmalar da yerini kan>ta dayal> uygulama-
lara terk etmektedir. cerrahi prosedürlerde oldu¤u gibi abdominal insizyon olufltur-
ma ve kapatma konusunda da, "her zaman yapt>¤>n> yapmak"
yerine, bilimsel prensipler do¤rultusunda hareket etmelidir.
Büyük çal>flmalar ve meta-analizler gözden geçirildi¤inde, ab-
570
K
ISIM
5
J Jinekolojik Onkolojide Uygulanan Cerrahiler: Teknik ve Sonuçlar
Abdominal Duvar>n Tabakalar>
Cilt
Subkutanöz Doku
Yüzeyel Fasyalar
Camper Fasyas>
Scarpa Fasyas>
Muskulo-aponörotik Tabaka
Rektus K>l>f>
Rektus Abdominis Kas>
Eksternal Oblik Kas
Transvers Abdominis Kas>
Fasya Transversalis
Preperitoneal Ya¤ Dokusu
Periton
TABLO 69-1