background image
Jinekolojik onkolojide kompartman teorisi ve sonuçlar> litera-
türde sadece Leipzig Üniversitesi, Leipzig, Almanya'dan Prof.
Dr. Michael Höckel'e aittir. Bu nedenle Total Mezometriyal Re-
zeksiyon (TMMR) ile ilgili teorik ve olgu sonuçlar> bilgileri
Prof. Dr. Michael Höckel'e ait literatür esas al>narak verilmifltir.
KOMPARTMAN TEOR
Tümör lokal olarak düflük mekanik rezistansa ba¤l> düzensiz
perifokal doku infiltrasyonu fleklinde yay>l>r. Makroskopik tü-
mör, öncesinde mikroskopik hastal>k olarak geliflir. Bundan
dolay>, radikal tümör cerrahisinin geleneksel prensibi mikros-
kopik olarak tümör negatif s>n>rlar> içerecek flekilde tümör ve
tümörün geliflti¤i organ>n genifl lokal eksizyonudur. Geleneksel
cerrahide eksizyon s>ras>nda kompartman teorisi düflünülme-
den rezeksiyon yap>lmaktad>r. Rezeksiyon sonras>nda mater-
yalde tümör cerrahi s>n>ra yak>nsa re-eksizyon veya adjuvan
radyoterapi önerilir. Ancak cerrahi esnas>nda anatomik veya
fonksiyonel olarak önemli dokular>n ç>kar>lmas>, cerrahi teda-
vi ve radyoterapinin kombine edilmesiyle baz> vakalarda lokal
tümör kontrolü sa¤lanamamas>na ra¤men belirgin olarak teda-
viye ba¤l> morbidite artmaktad>r.
Kad>n alt genital sistem kanserlerinde tümörlerin kendi
do¤al geniflleme fazlar>nda belirli kompartmanlar içinde s>n>rl>
kald>klar> gösterildi ve bundan yola ç>karak lokal tümör yay>l>-
m> kompartman teorisiyle aç>klanmaya çal>fl>ld>.
1
Bu kompart-
manlar embriyonik geliflim esnas>nda ortak prekürsör dokular-
dan morfogenetik üniteler olarak farkl>laflarak oluflmaktad>r
(fiekil 88-1). Bu teori tümör hücrelerinin proliferasyon ve mig-
rasyonunun primer olarak kompartman s>n>rlar> içerisinde
bask>lanmas> varsay>m>na dayanmaktad>r. Fakat malign prog-
resyon esnas>nda tümörler kompartmanlar> aflabilme yetene¤i
kazanabilmektedir. Fokal ilerlemenin bafllang>ç süreci lokal
inflamasyon ve çevre dokudaki kompartman s>n>rlar>na adhe-
rans ile birliktedir. Di¤er kompartmanlara yay>l>m embriyonik
yak>nl>kla iliflkili hiyerarflik bir kurala uymaktad>r. Lokal rekür-
rensler primer tedaviden sonra tümör iliflkili doku kompart-
manlar>nda kalan stromal art>klar ile tümör hücrelerinin inte-
raksiyonu sonucu geliflmektedir.
2
Tümörün lokal yay>l>m>n> aç>klayan kompartman teorisi
geleneksel olarak uygulanan radikal tümör cerrahisi anlay>fl>n>
de¤ifltirerek ve gelifltirerek, radikal cerrahinin s>n>rlar>n> belir-
lemektedir. Kompartman teorisi ilgili organ>n geliflti¤i doku
kompartman>n>n tamamen ç>kar>lmas> gibi kanser operasyon-
lar>n>n agresifli¤ine yeni prensipler önermektedir. Bu flekilde
adjuvan radyoterapi gereksinimi olmaks>z>n yüksek lokal tü-
mör kontrolü sa¤lanabilmekte ve tümör yak>n>ndaki farkl> em-
briyolojik orjinden geliflen dokular>n korunmas> tedaviye ba¤l>
morbiditeyi belirgin olarak azaltmaktad>r. Tümörün evresi ve
önceki tedavilere ba¤l> olarak kompartman rezeksiyonu erken
evre küçük tümörler için subkompartman rezeksiyonu, lokal
ilerlemifl ve rekürren tümörler için supra- ve multi-kompart-
man rezeksiyonu fleklinde modifiye edilebilir.
TOTAL MEZOMETR
Kompartman teorisine dayanarak, distal k>s>m hariç (fonksiyo-
nel vajinal kubbeyi korumak için rezeksiyonu intrakompart-
mantaldir) embriyolojik olarak uterovajinal (Mülleriyan)
kompartman olarak tan>mlanan alan>n servikal kanserlerden
FIGO Evre Ib-(seçilmifl) IIB'de TMMR gelifltirildi.
1,3
kompartman s>n>rlar> varl>¤>nda otonomik sinir pleksusu ve
mesane mezenteri gibi Non-Mülleryan paraservikal ve parava-
jinal dokular tümöre çok yak>n s>n>rlarda olmamak flart>yla ye-
rinde b>rak>labilmektedir. TMMR önden pubo-/ iliokoksigeus
kas> ve arkadan S2 s>n>rlar> aras>ndaki tüm pelvik visseroparye-
tal kompartman lenf nodlar>n>n eksizyonu ile kombine edil-
mektedir. Pelvik lenf nodu metastaz> varl>¤>nda prosedüre as-
sendan paraaortik lenf nodu diseksiyonu da eklenmektedir.
Ekim 1999-Temmuz 2008 tarihleri aras>nda Höckel ve
ark.'n>n yapt>¤> prospektif kontrollü tek merkezli çal>flmada FI-
GO Evre Ib, IIa ve seçilmifl IIb (123 hasta T1b1, 28 hasta T1b2,
9 hasta T2a, 52 hasta T2b) servikal kanserli ve histopatolojik
risk durumlar>ndan ba¤>ms>z olarak adjuvant radyoterapi al-
mam>fl olan ve TMMR yap>lan 212 servikal kanser hastas> çal>fl-
maya dahil edildi.
4
Konvansiyonel radikal histerektomi ile te-
davi edilmifl 134 hasta (%63) yüksek-riskli histopatolojik risk
faktörleri tafl>maktayd>. 41 ayl>k median takip süresinde (aral>k
5-110 ay) 3 hastada pelvik, 2 hastada pelvik ve uzak, ve 5 has-
tada uzak rekürrens geliflti¤i saptand>. Sadece pelviste relaps>
olan 3 hastan>n tamam> tedavi edilebildi. 5 hasta uzak metas-
tazlardan dolay> öldü. Çal>flma grubunda 5 y>ll>k hastal>ks>z ya-
flam ve sa¤kal>m oranlar> s>ras>yla %94 ve %96 olarak saptand>.
21 hastada (%10) tedaviye ba¤l> grade 2 morbidite saptand>.
709
88
Jinekolojik Onkolojide
Kompartman Rezeksiyonu
Dr. M. Faruk Köse, Dr. Ülkü Bozkurt ve Dr. Taner Turan