gruptaki kad>nlar>n ilk evliliklerinin ve ilk çocuk sahibi olma
yafl>n>n düflük olmas>na ba¤l> oldu¤u kabul edilmektedir.
Çeflitli veneral hastal>klarla iliflkili bulunmakla birlikte bu du-
rum, erken bafllayan cinsel aktivite ve çok efllilikle ilgili olabilir.
Bu arada HPV (human papillomavirus) enfeksiyonu ile iliflkisi
konusunda çeflitli çal>flmalar yap>lm>fl ve bu enfeksiyon ile has-
tal>k oluflu aras>nda ba¤lant>lar kurulmufltur.
lar> gözlendi¤ine dair çal>flmalar bulunmaktad>r.
l>¤>n oluflunda rolü oldu¤u düflünülmekte, ancak bu rolün do¤-
rudan m>, yoksa cinsel yaflam ile mi ilgili oldu¤u konusu tart>-
fl>lmaktad>r.
göre preinvaziv ve invaziv serviks kanseri görülme olas>l>¤> da-
ha yüksektir.
yüksektir. Serviks kanseri ile sigara iliflkisi, cinsel yaflam ile ilgi-
li faktörler kontrol edildikten sonra dahi istatistiksel olarak an-
laml> kalmaktad>r. Sigara içen kad>nlarda servikal epitelde
DNA de¤iflimleri gözlenme s>kl>¤>n>n sigara içmeyenlere göre
daha yüksek olmas>, bu tür de¤iflikliklerin anormal "Pap sme-
ar"lerde normal "Pap smear"lere göre daha fazla gözlenmesi ve
bu tür modifikasyonlara sahip kad>nlar>n di¤er kad>nlara oran-
la daha s>k servikal kanser olmalar>, sigaran>n servikal epitelde
DNA de¤iflikliklerine neden oldu¤u konusundaki araflt>rma so-
nuçlar>, sigaran>n servikal kanserin ba¤>ms>z bir risk faktörü ol-
du¤unu desteklemektedir.
flitli çal>flmalar bulunmakta ve servikal kanserlerden korunma-
da ilaç (örne¤in, retinoik asit) kullan>lmas>n>n etkinli¤i araflt>-
r>lmaktad>r.
zamandan beri sürdürülen çal>flmalar sonucunda HPV afl>s>
2006 y>l>nda onaylanm>fl ve kullan>ma sunulmufltur. Toplum-
da HPV'nin onkojenik türlerinin yayg>nl>¤>na ba¤l> olarak afl>-
n>n HPV enfeksiyonlar>n> %65-76 oran>nda önledi¤i kan>tlan-
m>flt>r. Öte yandan afl>, HPV tip 16 ve 18 taraf>ndan meydana
getirilen prekanseröz servikal lezyonlar>n önlenmesinde %100
baflar>l>d>r.
suretiyle virüse benzer parçac>klardan (virus-like particles)
üretilmektedir. Halen iki tür afl> mevcuttur. Bunlardan birisi
(Gardasil) kuadrivalan afl> olup yüksek riskli olan HPV 16 ve 18
genotipleri ile düflük riskli HPV 6 ve 11 genotiplerini içermek-
tedir. Di¤eri ise bivalan afl>d>r (Cervarix) ve yaln>zca yüksek
riskli genotiplerden (HPV 16 ve 18) haz>rlanm>flt>r.
lar>n irdelenmesi gereklidir.
mamalar>n> sa¤lama amac> ile yap>l>r. Yani afl>n>n herkese
yap>lmas> esast>r. Ülkemizde her y>l 600 bin dolay>nda k>z
bebek do¤maktad>r. Bu çocuklar>n hepsine (afl>lama yafl>na
ulaflt>klar> zaman) afl> yap>lmas> gerekti¤i düflünüldü¤ünde
her y>l yüz binlerce çocu¤un afl>lanmas> gere¤i ortaya ç>k-
maktad>r. HPV afl>s> di¤er koruyucu afl>larla karfl>laflt>r>ld>-
¤>nda pahal>d>r. Bir dozun fiyat> 250 TL dolay>ndad>r. Uy-
gulaman>n 3 doz olarak yap>lmas> gerekti¤i dikkate al>nd>-
¤>nda HPV afl>s>n>n bütün toplumlarda yayg>n olarak kul-
lan>ma girmesi olas>l>¤> yüksek görünmemektedir. Bu du-
rumda afl>ya ulaflabilirlik ve afl>n>n kullan>m> bak>m>ndan
"eflitlik-hakçal>k" (equity) konusu tart>flmaya aç>k olmak-
tad>r.
s>n>n en güvenilir göstergesi koruyuculuk düzeyidir. Top-
lumda yayg>n olarak uygulanan afl>lar>n koruyuculuk düze-
yi %95 ve üzeri de¤erlerdedir. HPV afl>s> HPV türlerinden
serviks kanseri meydana getirme riski olan genotiplerinden
haz>rlanm>flt>r. Bu yüzden bütün HPV enfeksiyonlar>ndan
koruma sa¤lamas> beklenemez. Çal>flmalar afl>n>n HPV en-
feksiyonlar>n>n %65-76's>ndan korunma sa¤lad>¤>n> ortaya
koymaktad>r. Çapraz reaksiyonlar da dikkate al>nd>¤>nda
koruyuculu¤un %85 düzeyine kadar ç>kabildi¤i de ifade
edilmektedir. Bu durumda afl>n>n, HPV enfeksiyonlar>n>n
%15-30'luk bir bölümü için koruma sa¤lamad>¤> düflünü-
lebilir.
ile koruma sa¤lad>¤> bilinmektedir. Bu konuda kuzey Av-
rupa ülkelerinde genifl çapl> çal>flmalar sürdürülmektedir.
Bugüne kadar yap>lan izleme çal>flmalar>n>n sonuçlar>na
göre bivalan afl> ile afl>lananlarda 54 ay sonunda, kuadriva-
lan afl> ile afl>lananlarda da 60 ay sonunda yeterli immün ce-
vab>n sürmekte oldu¤u saptanm>flt>r.
üzere al>nm>flt>r. Çal>flmalar serokonversiyonun bütün yafl
gruplar>nda üst düzeyde oldu¤unu göstermektedir. Bu-
nunla birlikte küçük yafllarda, 15 yafl>n üzerindeki kiflilere
göre daha fazla immün cevap al>nmaktad>r. Bu aç>dan, ül-
kelerin hedef kitle olarak farkl> yafl gruplar>n> belirleyebile-
ce¤i düflünülmektedir. Öte yandan HPV enfeksiyonu er-
keklerde de görüldü¤ünden, afl>n>n yaln>zca k>z çocuklara
yap>lmas>n>n yeterli olup olmayaca¤>, ayn> yafl grubundaki
erkeklerin de afl>lanmas>n>n gereklili¤i tart>flma konusudur.
ki dönemde, yani ergenlik öncesi dönemde uygulanmas>