isimlendirilirler. Kazan>lm>fl (akkiz) kanserlerde ise genetik de-
¤ifliklikler genellikle çevresel etkenlerle olmaktad>r ve bu etken-
ler viral (örne¤in HPV-serviks kanseri; HBV-hepatosellüler
kanser), kimyasal (metilasyon, deaminasyon, DNA hidrolizi s>-
ras>nda endojen mutasyonlar), fiziksel (ultraviyole >fl>nlar>)
olabilir. Ayr>ca sigara duman>n>n da pek çok kansere neden ol-
du¤u bilinmektedir. Bununla birlikte kanserlerin ço¤unda di-
rekt bir neden-sonuç iliflkisi henüz ortaya konulamam>flt>r.
kopik ve genetik materyal bak>m>ndan farkl>l>klar gösterseler
de, kendi aralar>nda büyüme ve biyolojik davran>fllar>n> belirle-
yen baz> -karakteristik- özellikleri paylafl>rlar.
yalini ilgilendirdi¤i için, kanser genetik bir hastal>k olarak ka-
bul edilmektedir. Karsinogenezdeki ana mekanizmalar>n özün-
de, hücredeki "öldürücü olmayan genetik zedelenme" bulu-
nur. Bu DNA zedelenmesi (yani mutasyon) kimyasal-radyas-
yon-virüsler gibi çevresel etkenlerle sonradan olabilece¤i gibi,
germ hücreleri ile de kal>t>labilir.
tümörü oluflturan klon içerisindeki hücreler otonom hareket
genetik de¤ifliklikler aras>nda bulunan "h>zl> büyüme, damar-
lanmay> indükleme, invazyon ya da metastaz yapma, konakç>
direnç mekanizmalar>ndan kaçabilme, antineoplastik ilaçlar-
dan etkilenmeme" gibi özellikleri olan hücreler di¤erlerinden
daha üstün olup büyüme flans> kazanacak ve onlardan oluflan
klonlar sayesinde tümör zaman içerisinde `klonlar içinde klon-
lar' halinde büyümeye devam edecektir. Bu biyolojik olay, bafl-
lang>çta monoklonal olan tümörün art>k klinik olarak tespit
edilebilir hale geldi¤inde heterojen bir hücre popülasyonundan
oluflmas>na neden olur.
aktivasyon, bask>layanlarda inaktivasyon; hücrenin programl>
ölümünü ilgilendiren genler (apoptoz genleri) ve DNA tamir
genlerinde bozulma en önemlileridir.
makl> bir olayd>r
Tümör Büyümesinin Biyolojisi
`anormal' proliferasyona yol açt>¤> ve kanserin esasta bir anor-
mal proliferasyon oldu¤unu düflünerek, `normal' proliferasyon
Familial Polipozis Koli
Li-Fraumeni
Wilms Tümör
MEN2
MEN1
BRCA2
Rb
APC
p53
WT1
ret
13q12
5q21
11p13
10q11
11q13
Kolorektal, tiroid
Meme, beyin, mide, sarkomlar
Böbrek
Tiroid, feokromasitom
Adrenal, pankreas adac>k
polipozis kolorektal
kanser)
Von Hippel Lindau
Over
Pankreas
hMLH1
hPMS1
hPMS2
PTEN
VHL
3p21
2q31
7p22
10q23
3p25
over, hepatobilier, ureteropelvik,
beyin, deri hMSH2 ve hMLH1 için
ilaveten deri ekleri
Hamartoma+endometrium, meme, tiroid
vasküler, böbrek-RCC
Ataksi telenjiektazi
Bloom sendromu
Fankoni anemisi
ATM
BLM
FANCAtoM
11q22
15q26
15 farkl> gen
Lenfoma, lösemi, karsinom
Lenfoma, lösemi, karsinom, çocuk ça¤>
AML, MDS