2737
Bölüm 46
F
REDERICK
M. A
ZAR
Ç
EV
D
R.
M
AH
M
AH
· D
R.
S
ELAM<
Ç
AKMAK
Travmatik Bozukluklar
Kompartman sendromu
..................
2737
Patofizyoloji ......................................
2737
Akut kompartman
sendromu ....................................
2738
Kronik egzersize ba¤l>
kompartman sendromu ............
2743
Kas ve tendonlar>n
rüptürü
........................................
2747
Aflil tendon yaralanmalar> ..............
2748
Etyoloji ................................................
2748
Patofizyoloji ........................................
2748
Tan> ve tedavi ......................................
2748
Aflil tendonunun ihmal edilmifl
y>rt>klar> ......................................
2753
Aflil tendiniti ......................................
2758
Gastroknemius kas> y>rt>¤> ..............
2759
Diz ekstansiyon mekanizmas>n>n
rüptürü ........................................
2759
Patellar tendonun akut
rüptürü ........................................
2759
Patellar tendonun gecikmifl
y>rt>¤>............................................
2762
Kuadriseps femoris kas>n>n
akut tendon rüptürü..................
2766
Kuadriseps femoris kas>
tendonunun gecikmifl y>rt>¤>....
2768
Kuadriseps tendon rüptürü
komplikasyonlar> ......................
2769
Ekstansör mekanizman>n
tendinit veya tendinozisi
(s>çray>c> dizi) ............................
2769
Ekstansör mekanizman>n son evre
kopmas> ........................................
2770
Addüktör longus kas> y>rt>¤> ..........
2772
Biseps braki kas>n>n ve
tendonlar>n>n y>rt>¤> ..................
2772
Pektoralis majör kas> rüptürü ........
2776
Triseps tendon avülsiyonu veya
y>rt>¤>............................................
2776
Kas f>t>klar>
......................................
2777
Tendonlar>n yer
de¤ifltirmesi
................................
2778
Peroneal tendonlar............................
2778
Biseps braki tendonu........................
2780
Posterior tibial tendon
dislokasyonu ..............................
2782
KOMPARTMAN SENDROMU
Kompartman sendromu Mubarak taraf>ndan kapal> kemikli
fasyal kompartmanlar>n doku içi bas>nc>n>n artmas> ve mik-
rovasküler sorunlarla sonuçlanan durum olarak tan>mlan-
m>flt>r. Kompartmanlar, özellikle de baca¤>n ön ve derin ar-
ka kompartmanlar>, önkolun volar kompartman> ço¤unluk-
la standard>n d>fl>nda fasyal ve kemiksel yap>lar içerirler (fie-
kil 46-1). Kompartman sendromu sa¤lam fasya ile çevrili is-
kelet kas>n>n oldu¤u her yerde örne¤in kalça, uyluk, omuz,
el, ayak, kol ve lomber paraspinöz kaslarda geliflebilir.
Kompartman sendromu bas>nc> art>ran nedene ve semp-
tomlar>n ortaya ç>k>fl sürecine göre akut ve kronik olarak s>-
n>fland>r>labilir. Akut kompartman sendromunun en yayg>n
sebepleri k>r>klar, yumuflak doku travmas>, arter yaralanma-
s>, bilinç de¤ifliklikleri esnas>nda olan ekstremitenin bask> al-
t>nda kalmas> ve yan>klard>r. Di¤er sebepleri ise damar içe-
risindeki s>v>n>n damar d>fl>na ç>kmas> ve antikoagülanlar-
d>r. Kronik egzersize ba¤l> kompartman sendromu (KEKS)
(Chronic exertional compatment syndrome [CECS]) tekrar-
lay>c> bas>nç art>m> ile olur ve s>kl>kla baca¤>n ön ve derin ar-
ka kompartmanlar>nda görülür. A¤>rl>k kald>r>lmas> gere-
ken ifllerde çal>flanlar>n önkollar> gibi de¤iflik bölgelerde de
görülebilece¤i bildirilmifltir. Egzersiz kas hacmini %20 art>-
rabilirken, uyumsuz kompartmanlarda bas>nç art>m>na da
neden olur. Egzersize ba¤l> kompartman sendromu s>kl>kla
fonksiyonel kapasitesinin ötesinde zorlanan uzun mesafe
koflucular>nda ve acemi askerlerde yayg>nd>r. Bu durumun
patofizyolojisi akut sendromdan farkl> olabilir. Amendola
ve ark., nükleer kan ak>m çal>flmalar>ndan elde ettikleri veri-
leri kullanarak egzersize ba¤l> kompartman sendromunun
patofizyolojisinin iskemi ile ba¤lant>s> olmad>¤> sonucuna
varm>fllar ancak muhtemel bir sebep ortaya koymam>fllard>r.
Patofizyoloji
Kompartman sendromunun patofizyolojisinde normal doku
hemostaz>n>n bozulmas> neticesinde artm>fl doku bas>nc>,
azalm>fl kapiller kan ak>m> ve oksijen yoklu¤una ba¤l> lokal
doku nekrozu vard>r. Lokal kan ak>m>, artriovenoz ak>m far-