artan bir flekilde popüler olmaya bafllam>flt>r (fiekil 10-1). Da-
marlar>n ve perfüzyonun de¤erlendirilmesindeki geliflme-
ler, ayak protezlerinde ve aya¤a giyilen malzemelerdeki ye-
nilikler ile ayak bile¤i ve k>smi ayak amputasyonlar>nda ba-
flar>, fonksiyonel ve ba¤>ms>z yaflama anlam>nda ilerleme
kaydetmifl görünmektedir. Ekstremitenin kurtar>lmas>n>n,
hastan>n yarar>na olmad>¤>na karar verildi¤inde, amputas-
yon veya dezartikülasyon ile hastal>kl> k>sm>n al>nmas> teda-
videki baflar>s>zl>ktan ziyade rekonstrüktif bir ifllem olarak
görülmelidir.
lendirilmesi ve tedavisi özel dikkat gerektirir. Özel bir not
olarak alt ekstremite amputasyonlar>ndaki art>fl, diyabet ile
birliktedir. Pens ile cilt kenarlar>na afl>r> bas>dan kaç>n>lmas>
ve kal>n cilt fleplerinin kullan>lmas> yara komplikasyonlar>-
n> azaltacakt>r. Turnike kullan>m>ndan kaç>nma, titiz kana-
ma kontrolü ve hematom oluflumundan sak>nmak faydal>
olur.
önemlidir. Dickhaut ve arkadafllar>na göre serum albuminin
3.5 g/dL'den ve total lenfosit say>s>n>n 1500/L'den az ol-
mas> ile kötü yara iyileflmesi ba¤lant>l>d>r. %82 iyileflme ora-
n>, total lenfosit say>s> 1500/L'den fazla ve albumin en az
3.5 g/dL oldu¤unda elde edilebilir. Kötü beslenme durumu-
na sahip hastalar, iyileflmeyi maksimum elde edebilmek
amac> ile cerrahi öncesinde ilave diyetler ile takviye edilme-
lidir. Alternatif olarak, e¤er amputasyonun gecikmesi hasta
için kabul edilemeyecek bir risk tafl>yor ise daha yukar> sevi-
yeden bir amputasyon seçilebilir.
ginat ve debride eden ajanlar gibi çok fazla say>da pansu-
man malzemesi ile Allomatrix ve Graftjacket matrix gibi
man malzemeleri vard>r. Orta ayak, arka ayak ve ayak bile-
¤inin daha büyük yaralar>nda, negatif bas>nçl> (vakum yar-
d>ml> kapatma) yara bak>m ürünleri faydal> olabilir. Clare ve
arkadafllar>, önayaktaki küçük yaralarda ve ciddi periferik
vasküler hastal>¤> olanlarda vakum yard>ml> kapama malze-
meleri ile daha az baflar>l> oldular. Periferik vasküler hastal>-
¤> olan hastalarda gazl> bez de¤iflimlerinin daha etkili oldu-
¤u ileri sürülmüfltür. Her bir tedavi seçene¤inin rolünü da-
ha iyi ortaya koymak için daha büyük, duruma spesifik ça-
l>flmalar>n yap>lmas> gereklidir.
veya yürüyüfl s>ras>nda çok az s>k>nt> yarat>r. Baflparma¤>n
amputasyonu normal ritimde yürüme veya ayakta durmay>
fonksiyonel olarak etkilemez. E¤er hasta h>zl> yürür veya ko-
flarsa, bununla birlikte normalde baflparmak taraf>ndan sa¤-
lanan push-off'un (itme) kayb>ndan dolay> topallama görüle-
bilir.
bir halluks valgus geliflir çünkü amputasyon nedeniyle olu-
flan bofllu¤u doldurmak için baflparmak 3. parma¤a do¤ru
kayma e¤ilimindedir. Smith 2. parma¤>n ray amputasyonu-
nu ve aya¤>n daralt>lmas>n> önermektedir. Bu teknikte (fiekil
10-2), halluks valgus geliflimini engellemek için vida tespiti
kullan>l>r. Di¤er parmaklardan herhangi birisinin amputas-
yonu çok az s>k>nt> yarat>r. Bunlardan, en yayg>n ampute edi-
leni 5. parmakt>r, genellikle endikasyon 5. parma¤>n 4. par-
mak üzerine binmesidir. Burada amputasyon s>kl>kla rekons-
trüktif ifllemlere tercih edilir çünkü basit ve son tedavidir (fie-
kil 10-3). S>radan yavafl yürüyüfllerde tüm parmaklar>n am-
putasyonu çok az s>k>nt> yarat>r, fakat daha h>zl> yürüyüfller-
de ve yaylanma, s>çrama ve dayan>kl>l>k gerektiren durum-
larda sakatl>k yarat>r. Çömelme ve parmak ucunda yürüme-
ye engel olur. Genellikle tüm parmaklar>n amputasyonunda