background image
Lumbrikal kas eklemin ve aks>n medial taraf>ndad>r ve
parma¤>n etkisine karfl> ç>k>lmayan adduktoru olarak hare-
ket eder. Lumbrikal kas normalde transvers intermetatarsal
ligamentin plantar>ndan geçti¤i ve metatarsofalangeal ekle-
min plantar fleksörü olarak hareket etti¤i halde kronik eks-
tansiyon deformitesi olmas> durumunda plantar fleksör ola-
rak etkisiz kal>r.
Eklem instabilitesi için statik s>n>rlamalar aras>nda kolla-
teral ligamentler ve plantar fasya bulunur. Eklemde konik
iritasyon ve takip eden sinovit ve eklem effüzyonu bu yap>-
larda, özellikle de plantar fasyada afl>nd>r>c> dejenerasyona,
uzamaya ve sonunda y>rt>lmaya, daha sonra da instabiliteye
neden olur.
Tan>
Metatarsofalangeal eklemde sinovit ve instabilite olan hasta-
larda özellikle yüksek topuklu ayakkab> giydiklerinde sinsi
ve ilerleyici metatarsalji vard>r. Bazen ikinci web aral>¤>nda
ikinci ve üçüncü parmaklara yay>lan nöritik semptomlar bu-
lunabilir. Özellikle sporcular olmak üzere baz> hastalar
ayakta a¤r> döngüsünü bafllatan bir akut hiperekstansiyon
yaralanmas> an>msarlar. A¤r> bafllang>çta a¤>rl>k kald>r>rken
olur, ama sorun ilerledikçe baz> hastalarda dinlenmede de
a¤r> olur.
Muayenede çekiç parmak bulunabilir veya bulunmaya-
bilir. Bazen eklemde fliflme komflu parmaklarla k>yasland>-
¤>nda ekstansör longus tendonunun kontürünün kaybolma-
s>yla kendini gösterir. Eklemde ço¤u zaman palpe edilebilen
effüzyon vard>r. Eklemin dorso fibular taraf>nda veya me-
tartarsal bafl>n tam alt>nda ve hemen proksimalinde hassasi-
yet bulunabilir. Thompson ve Hamilton taraf>ndan tan>m-
lanm>fl olan Lachman testi dorsal plantar instabilitenin de-
¤erlendirilmesinde faydal>d>r (fiekil 80-2). Eklemde hareket
özellikle fleksiyonda olmak üzere karfl> taraf>nda parma¤>na
k>yasla genellikle s>n>rl>d>r. Deformite ilerledikçe plantar
kallus geliflebilir. Metatarsofalangeal eklem instabilitesi ve
plantar fasya rüptürü teflhisleri birincil olarak klinik muaye-
neyle konur. De¤erlendirme için Yao ve ark taraf>ndan ta-
n>mland>¤> gibi küçük bir al>c> bobinle çekilen MRG de¤er-
lendirmede kullan>labilir (plantar fasya rüptürlerinin
MRG'deki görünümü için okuyucunun Yao ve arkadafllar>-
n>n çal>flmas>n> okumalar> tavsiye edilir).
Tedavi
Sinovitin minimal deformiteli erken aflamalar>nda tek eklem
içi kortizon enjeksiyonu, parma¤>n nötral pozisyonda bant-
lanmas> ve sert tabanl> ayakkab> kullan>lmas> a¤r>y> ortadan
kald>rabilir ve deformiteyi önleyebilir. Orteze veya do¤ru-
dan ayakkab>n>n taban>na yayl> çelik plak eklenmesi parmak
üzerindeki ekstansiyon kuvvetlerini elimine edebilir. Trep-
man ve Yeo bu flekilde tedavi edilen hastalar>n iyi cevap ver-
diklerini ve sonras>nda cerrahi giriflime gerek duymad>klar>-
n> buldular. Ancak önemli deformite veya instabilite mevcut
oldu¤unda konservatif tedavi yeterli olmayabilir.
Konservatif tedaviye cevap vermeyen kronik sinovitte
anlaml> instabilite yoksa ekstansör longusun uzat>lmas>,
dorsal kapsülotomi veya sinovektomi endikedir. Bazen ikin-
ci web aral>¤>nda nöroma vard>r, preoperatif semptomlar
nöritik a¤r> düflündürüyorsa ç>kar>lmas> gerekir.
Eklemde %50'den fazla subluksasyon varsa sinovektomi-
ye stabilize edici bir prosedür eklenmelidir. Plantar plak y>r-
t>klar> özellikle proksimal falanks plantar>na yap>flt>¤> yerden
olur. Metatarsofalangeal ekleme plantar yaklafl>m kullanarak
plantar fasyan>n proksimal falanks>n taban>nda do¤rudan ta-
miri bildirilmifltir, ancak elde uzun vadeli sonuç çal>flmalar>
bulunmamaktad>r. Fleksör tendonun ekstansör tendona
transferi (Girdlestone-Taylor) eklemin stabilizasyonunda et-
kili olmufl ve tatmin edici sonuçlar vermifltir. Orijinal olarak
esnek çekiç parmaklar>n tedavisi için tan>mlanm>fl olmakla
birlikte bu prosedür metatarsofalangeal eklemin dinamik
stabilitesinin sa¤lanmas> için olas>l>kla kullan>lanlar aras>nda
en iyisidir. Metatars bafl>n>n plantar yüzeyinden yap>fl>k
plantar fasya parçalar>n>n ç>kar>lmas>na dikkat edilmelidir.
Biz, özellikle plantar kallosite bulundu¤unda metatars bafl>n-
da plantar kondilektomi yap>lmas>n>n plantar fasya için
yap>flma ve iyileflme düzlemi sa¤lad>¤>n> ve ekleme ek statik
stabilite sa¤lad>¤>n> gördük.
Haddad ve ark ikinci parmakta çapraz deformite için
tendon transferi sonuçlar>n> yay>nlad>lar. 31 hastada fleksör-
dan ekstansöre transfer veya ikinci intermetatarsal ligamen-
4626
K>s>m XIX · Ayak ve Ayak Bile¤i
Metatarsofalangeal eklemin ekstrinsik ve intrinsik
kaslar>n>n anatomisi (Myerson M: Claw toes, crossover defor-
mity, and instability of the second metatarsophalangeal joint. In
Myerson M, ed: Current therapy in foot and ankle surgery, St Lou-
is, 1993, Mosby'den al>nm>flt>r).
fiekil 80-1
Ekstansör
longus tendonu
Plantar
fasya
Lumbrikal
tendon
Dorsal kaput
aponörozu
Lumbrikal kas