4667
Bölüm 81
D
AVID
R. R
ICHARDSON
Ç
EV
D
R.
U
LUNAY
K
ANATLI
Romatoid Ayak
Ayak önü
............................................
4668
Tedavi ................................................
4670
Birinci metatars artrodezi....................
4684
Ayak ortas>
........................................
4684
Birinci metatars-medial küneiform
artrodezi ......................................
4684
Ayak arkas>
........................................
4684
Tedavi ................................................
4684
Tibiokalkaneal ve ayak bile¤i artrodezi ..
4692
Romatoit artrit, sinovit, romatoit nodül ve vaskülitle karak-
terize kronik inflamatuar bir hastal>kt>r. Kas iskelet sistemin-
de romatoit artrit, el, ayak veya herhangi bir sinovyal ekle-
min sürekli simetrik poliartriti olarak kendini gösterir. Ge-
netik komponentinin varl>¤> bilinmekte ancak romatoit artrit
tek ve yüksek penetrans genlerinde ayr>m paterni göster-
mez. Birçok çal>flma gerçek hastal>¤> oluflturan sekanslar>n
HLA_DRB1 geninin 67-74 aminoasitlerini içerdi¤ini destek-
ler. Eklem destrüksiyonu T hücreleri ve B hücrelerinin in-
dükledi¤i sinovyal fibroblast ve kondrositlerden proteaz ve
kollojenaz sal>n>m> sonucu oluflur. 1987 y>l>nda Amerikan
Romatizma Birli¤i romatoit artrit tan>s> için kriterler belirle-
mifltir. Hastalara romatoit artrit tan>s> konmas> için flu 7 kri-
terden 4'üne sahip olmas> gerekir; sabah sertli¤i, 3 veya da-
ha fazla eklemde artrit, el eklemlerinde artrit (flifllik), simet-
rik artrit, romatoit nodüller, serum romatoit faktör pozitifli-
¤i ve romatoit artritle ilgili el ve el bile¤inde radyografik de-
¤ifliklikler (etkilenen eklemlerde erezyonlar ve dekalsifikas-
yonlar olmal>d>r).
955 yetiflkin romatoit artritli hastan>n rastgele örneklen-
mesinde, Vainio %89 hastada ayakta de¤iflen derecelerde
semptomatik artrit bulmufltur. Romatoit artritli hastalar>n
yaklafl>k %17'si ilk olarak ayak eklemlerinin etkilendi¤i
semptomlarla baflvurur. Wickman ve arkadafllar> hafif-orta
romatoit artritte ayak tutulumu olmasa dahi kiflinin mobili-
te ve fonksiyonel kapasitesinin anlaml> flekilde negatif yön-
de etkilendi¤ini göstermifllerdir. Hastal>k hafif olsa bile ayak
etkiledi¤i zaman olumsuz etki artar.
Aya¤>nda semptomatik artrit olan hastalar>n hepsinde
tedavi gereksinimi yoktur. Cerrahi tedavi gerekliyse, biz,
1950 de "artritik aya¤>n cerrahi revizyonu" bafll>kl> makale-
de Key'in söylediklerine kat>l>yoruz: "... Birçok hastaya mo-
dern ortopedik cerrahlar>n fazla zaman harcayarak büyük
eklemlere uygulad>¤> özenli giriflimlerden çok, aya¤a uygu-
lanan birkaç basit operasyonun yüksek yarar sa¤lamas>n>n
mümkün oldu¤unu buldum."
Birçok romatoit ayak cerrahisi ayak önünün aya¤> içerir
(fiekil 81-1'den 81-3'e). Romatoid artritli hastalar>n %89'u
ayak önü tutulumuna sahiptir ve hastalarda bu tutulum ge-
nellikle tan>dan sonraki bir y>l içerisinde görülür. Halluks
valgus ve pençe parmakla iliflkili metatarsofalangeal eklem
dislokasyonlar> ve ç>k>k metatars bafl>n>n alt>ndaki a¤r>l>
plantar kallositeler en yayg>n semptomatik deformitelerdir.
A¤r>l> kallositeler veya proksimal interfalangeal eklem, in-
termetatarsal ve ayak önü bursas> üzerindeki ülserler ile
komplike çekiç parmak ve interdigital nöromalar da genel-
likle cerrahi düzeltmeye ihtiyaç duyarlar (fiekil 81-4).
Küboid-metatars, küneiform-metatars ve navikülokünei-
form eklemler destrüktif romatoid süreçten etkilenebilir an-
cak bu eklem semptomlar> genellikle ciddi yürüme bozuklu-
¤u veya cilt ülserlerine neden olan medial longitudinal ark
çökmeleri olmadan cerrahi tedavi gerektirmez. Vainio, navi-
küloküneiform eklemden bahsetmifl ve yük tafl>mas> nede-
niyle en s>k ayak orta bölümü çökmelerinden sorumlu oldu-
¤unu vurgulam>fl, longitudinal ark>n kayb> ve düzleflmesi ile
aya¤>n pronasyonuyla sonuçland>¤>n> bildirmifltir, Vahva-
nen, longitudinal ark çökmelerinde daha s>k talonaviküler
eklem bölgesinden bahsetmektedir (fiekil 81-5).